Россия сувости кемасини йўқ қилган Украина, Марокашдаги сув тошқинлари ва Нетаняҳудан норози Трамп – кун дайжести

Ўтган кун давомида жаҳонда рўй берган энг асосий воқеа ва янгиликлар шарҳи билан кундалик хабарномада таништирамиз.

{Yii::t(}

Ўтказиб юбориш 6s

Ўтказиб юбориш

Украина Россия сувости кемасини йўқ қилганини айтмоқда

Украина Қора денгиздаги ҳарбий-денгиз базасида турган, ракета ташишга мўлжалланган Россия сувости кемасини сувости денгиз дронлари ёрдамида нишонга олди.

Украина Хавфсизлик хизматига кўра, маҳаллий «Sub Sea Baby» дронлари Новороссийск портидаги сувости кемасига теккан. СБУ эълон қилган кадрларда сув юзасида кучли портлаш содир бўлаётгани, портдаги пиер яқинида сувости кемаси ва бошқа кемалар тургани акс этган.

Зеленскийнинг маслаҳатчиси Александр Камйшин тарихда илк бор сувости дрони сувости кемасини йўқ қилганини ёзди. Бироқ Россиянинг Қора денгиз флоти бир неча соат ўтиб бу даъвони қатъиян рад этди.

«Кемалар ёки сувости кемаларидан бирортаси ҳам, уларнинг экипажлари ҳам диверсия оқибатида зарар кўрмади ва одатдагидек хизматни давом эттирмоқда», — дейилади Россия томони баёнотида.

Зарба АҚШ воситачилигида олиб борилаётган тинчлик музокаралари кескинлашган бир пайтда берилди. Бу музокаралар украинлар орасида — Россия билан капитуляцияга тенг деб ҳисобланадиган келишувга мажбурланишидан қўрқув уйғотган.

Трамп Нетаняҳуга норозилик билдирди

Оқ уй Исроил бош вазири Бинямин Нетаняҳуга кескин мазмундаги махфий хабар йўллаб, Ҳамас ҳарбий қўмондони ўлдирилиши – президент Трамп воситачилигидаги сулҳни бузиш эканини таъкидлаган. Бу ҳақда икки нафар АҚШ расмийсига таяниб Axios хабар бермоқда.

Оқ уйдан юборилган бу кескин хабар – Исроилнинг кенгроқ минтақавий сиёсати юзасидан Трамп маъмуриятида норозилик кучайиб бораётган бир пайтга тўғри келди.

АҚШ расмийларининг айтишича, Исроил ҳукумати зарба беришдан олдин АҚШни хабардор қилмаган ва у билан маслаҳатлашмаган.

Расмийга кўра, Нетаняҳуга йўллаган хабарда “Трамп Ғазода келишув тузганидан кейин унинг обрўсига путур етказилишига йўл қўйилмаслиги ва Исроил сулҳни бузгани”ни қатъий тарзда билдирган.

Исроиллик бир расмий Оқ уй норози бўлганини тасдиқлади, бироқ хабар оҳанги юмшоқроқ бўлганини билдирди.

Нетаняҳу 29 декабр куни АҚШга келиб, Трамп билан учрашиши кутилмоқда. Трампнинг ўзи эса душанба куни, Исроил Ғазодаги сулҳни бузган-бузмаганини «ўрганаётганини» айтди. Шу билан бирга Нетаняҳу билан муносабатлари яхши эканини ҳам таъкидлади.

Марокашда сув тошқинлари

Сўнгги кунларда Марокашнинг қирғоқбўйи — Сафи минтақасида тўсатдан юз берган сув тошқинлари оқибатида камида 37 киши ҳалок бўлди.

Якшанба куни кучли жала ёғиши ортидан порт-шаҳарнинг асосий ҳудудларида автомобиллар ва чиқинди уюмлари оқим билан оқиб кетган. Маҳаллий ҳокимият маълумотларига кўра, ўнлаб одамлар жароҳатланган, эски шаҳар марказида камида 70 та уй сув остида қолган. Айрим йўлларда етказилган зарар ва чиқиндилар сабабли шаҳарга кириш ва ундан чиқиш йўллари ёпилган.

Марокаш расмийлари қидирув-қутқарув ишлари ҳануз давом этаётганини билдирди. Мутахассисларнинг айтишича, Шимолий Африка давлатида кузатилаётган кескин об-ҳаво ўзгаришларига – қисман иқлим инқирози сабаб бўлмоқда.

Марокаш кетма-кет етти йил давомида қурғоқчиликни бошдан кечирган, бу эса сув омборларининг кескин камайишига олиб келган. Бу галги кутилмаган кучли ёғингарчилик эса сешанба куни ҳам давом этиши, Атлас тоғларида қор ёғиши мумкин.

Жимми Лай умрбод озодликдан маҳрум қилиниши мумкин

Ҳонконглик собиқ медиа-магнат Жимми Лай икки йил давом этган муҳим суд жараёнида миллий хавфсизлик бўйича икки банд ва «фитна» чиқариш айблови бўйича айбдор деб топилди.

78 ёшли Лай — 2020 йилдаги намойишлардан сўнг жорий этилган хавфсизлик қонуни асосида айбланган Пекиннинг энг машҳур танқидчиларидан биридир. У Хитой Коммунистик партиясига қарши кескин танқидлари билан танилган, демократияни қатъий қўллаб-қувватловчи Apple Daily таблоид газетасига асос солганди.

Британия фуқароси бўлган Лай 2020 йил декабридан бери қамоқда ва барча айбловларни рад этиб келган. Унга келаси йил бошида ҳукм эълон қилиниши кутилмоқда. У умрбод қамоқ жазосига ҳукм қилиниши мумкин.

Миллий хавфсизлик тўғрисидаги қонун жорий этилиши Ҳонконгни тубдан ўзгартирди: расмийлар ўнлаб сиёсий рақибларни қамоққа олди, фуқаролик жамияти гуруҳлари ва кескин позициядаги ОАВлар тарқатиб юборилди. ОАВларга кўра, бир пайтлар эркин муҳитга эга бўлган шаҳардан асар ҳам қолмаган.

Инсон ҳуқуқлари гуруҳларининг айтишича, бу қонун мухолифатни бостириш учун қўлланади, Пекин эса уни шаҳар барқарорлиги учун зарур деб ҳимоя қилади.

АҚШ президенти Доналд Трамп Хитой раҳбари Си Жинпингдан Жимми Лайни озод этиш масаласини «кўриб чиқишни» сўраганини айтди.

«У кексайиб қолган, соғлиғи ҳам яхши эмас. Шу сабабли мен бу илтимосни билдирдим. Энди нима бўлишини кўрамиз», деди Трамп.

Буюк Британия ҳам Лайни «зудлик билан озод этиш»га чақирди. Британия ташқи ишлар вазири Иветт Купер суд қарорини қоралаб, уни «сиёсий мотивацияга эга таъқиб» деб атади.

Россияга босим давом этади – MI6

Буюк Британия Ташқи разведка хизматининг янги раҳбари Блез Метревели ўзининг илк оммавий нутқида Россия томонидан келаётган «ўта кескин таҳдид» ҳақида огоҳлантирди.

У «гибрид уруш» деб аталадиган усулларни алоҳида таъкидлаб, бу ҳолатни «тажовузкор, кенгайишпараст ва ревизионист Россия томонидан юзага келаётган ўта жиддий таҳдид» сифатида таърифлаган.

«(Владимир) Путин шубҳа қилмасин: бизнинг қўллаб-қувватлашимиз узлуксиздир. Украина номидан кўрсатаётган босимимиз давом этади. Хаос экспорти Россиянинг халқаро майдондаги ёндашувида камчилик эмас, балки ўзига хос хусусиятдир», дея Метревелининг сўзларини келтирмоқда Reuters.

Блез Метревели октябр ойида Ричард Мурнинг ўрнини эгаллади ва Британия Ташқи разведка хизматининг (MI6) 100 йилдан кўп тарихида ушбу лавозимни эгаллаган илк аёл раҳбар бўлди.

Шунингдек, у Британия хавфсизлигига таҳдидларга қарши курашишда технологиялардан фойдаланишни кескин ошириш зарурлигини таъкидлаган.

«Биз код сатрларини инсон билан ишлаганчалик эркин тушунишимиз, Pythonʼда бир нечта тилларда гапиргандек равон бўлишимиз шарт», — дейди у.

Буюк Британия қуролли кучлари бошлиғи Ричард Найтон ҳам тобора кучайиб бораётган ноаниқлик ва таҳдидлар шароитида мудофаа масаласида «бутун жамият» ёндашувига чақирди.