«Inqiroz – yangi imkoniyatlar vaqti» - Dubaydagi Palma orolida restoran ochgan o‘zbek tadbirkori bilan suhbat

Kun.uz saytining SUBYEKTIV loyihasi jamoasi Birlashgan Arab Amirliklarida ijodiy safarda bo‘lib, ushbu mamlakatdagi vatandoshlar bilan suhbatlar uyushtirdi.

Birinchi suhbatdoshimiz – Dubayda bir nechta restoranlarni boshqargan, 2020 yilda mashhur Palma orolida o‘zining shaxsiy restoranini ochgan o‘zbek restoratori Mirzo Hafizov.

— Palm-Jumayra sun'iy orolida, Atlantis mehmonxonasi atrofida restoranlar o‘rtasida raqobat katta. Sizning ovqatlanish sohasidagi tajribangizni bilmagan odam bunday joyda restoran ochganingizga skeptik ruhda qarashi mumkin. Restoratorlikda 18 yillik tajribangiz bor ekan. Nega restoran qurish uchun bu joyni tanlagansiz?

— 2018-19 yillarda shu hududda restoran qurishga rozi bo‘lmagan bo‘lardim. Chunki bu yerda favvora yo‘q edi. Favvora ochilganiga 4-5 oy bo‘lgan bo‘lsa, u Palmaning Dubayda destineysh sifatidagi dinamikasini o‘zgartirdi. Chunki bu – dunyodagi eng baland favvora.

Ikkinchidan, Palma va uning atrofida Dubai Marina, GLT, MNTL bor. Aynan shu joyda juda ko‘p sobiq ittifoq hududi millatlari, rusiyzabon xalqlar yashaydi. Shularni hisobga olib, shu yerni tanladik.

— Bu atrofda joylar ancha qimmat. Bu yerni olish qiyin bo‘lmadimi?

— Dubayda 12 yildan ortiqroq vaqtdan beri yashayapman. 2008 yilda bu yerga kelganman. Palmaning developerlaridan biri – Nakheel Management bilan aloqalarimiz bor. Bundan tashqari, taklif qilinayotgan konsept ularning strategiyasiga to‘g‘ri kelishi kerak. Biz ularga milliy o‘zbek restorani haqida prezentatsiya qilib, o‘zimizning milliy taomlarimizni, O‘zbekiston tarixi, Ipak yo‘liga bog‘liqligimiz haqida gapirib berdik.

Taqdimotimizni ko‘rib chiqishdi, Palmada ham aslida bunday restoran yo‘q va bu – ushbu sun'iy oroldagi birinchi o‘zbek milliy restorani. Shular va bizning tajribamizni hisobga olib restoran ochishga ruxsat berishdi. Ma'lum odamlar bilan kelishishga to‘g‘ri keldi, ammo pul to‘langani yo‘q.

— Hozir Zor restoranidan tashqari 2ta loyihangiz bor. Bramble bar va Aka – Tokio uslubidagi kechki ovqatlar restorani. Siz o‘z kompaniyangiz – Orzu Hospitality Group'ni ochgansiz. Bunda sherigingiz kim?

— O‘zimga o‘xshagan o‘zbekistonlik bola. Pavel 16 yildan beri Dubayda yashayapti. Uning o‘zi ham restoran sohasida ishlaydi va birgalikda shu restoranni ochdik. U bilan 1 yildan ziyod vaqtdan beri tanishman.

— Zor restoranida necha kishi ishlaydi?

— 54 kishi.

— Loyiha budjeti qanday bo‘lgan, ya'ni noldan boshlab to tayyor bo‘lgunicha qancha mablag‘ ketgan?

— Ancha katta summa, dirhamda 6-7 xonali son.

— Sherigingiz bilan kelishuv qanday?

— 50/50.

— Siz ishlagan kompaniyalar ichida Emirates Leisure Retail, Intercontinental Groups, Jumeriah Groups, Bulldozer Groups, Viner groups kabilar bor. Bularning hammasi nimadan boshlangan? Mendagi ma'lumotga ko‘ra, siz Londondagi Schiller universitetida xalqaro munosabatlar fakultetida o‘qigansiz. Uni 2003 yilda bitirgansiz. Lekin 2002 yildan boshlab, Londondagi Red bar'da ishlashni boshlagansiz. U yerda birinchi ishingiz nima bo‘lgan?

— Birinchi bo‘lib barda yordamchi bo‘lib ishlaganman. Barmenlar yonida ish o‘rganib, stakanlarni yuvib yurganman. Keyin ko‘tarilib barmen, tim-menejyer (jamoa rahbari) bo‘lib o‘sib borganman.

Lekin restoran ochish bu qondan o‘tgan: onam tarafdan bobom Rishtonda oshpaz bo‘lganlar. O‘zlarining choyxonalari bo‘lgan va hozirgacha bor. Yoshligimizda ularning oldilariga ko‘p borib yurganmiz.

— Londonda 6 yil ishladingiz. Keyin 2008 yilda Dubayga keldingiz. Nega aynan Dubay?

— Birinchidan, bu – bizning uyga, O‘zbekistonga yaqin. Asosiy sabab esa Londonda viza olish oson emas. Shularni hisobga olib, BAA bizga to‘g‘ri keldi.

Londonda ishlagan bir hamkasbim meni bu yerga ishga chaqirdi. Emirates Leisure Retail'da ispan restorani ochayotganini aytib, meni bosh assistentlikka taklif qildi. O‘sha mening Dubaydagi birinchi ishim bo‘lgan.

— U paytda Dubay hozirgidek rivojlanmagan bo‘lgan, shundaymi?

— U paytda ham rivojlangan bo‘lgan, lekin men krizis paytiga to‘g‘ri keldim. 2008 yil dekabrda restoran ochgan bo‘lsak, 2009 yil yanvarga kelib, ko‘p odamlar ishini yo‘qotdi. To‘g‘ri, u paytda hozirgi Dubay emas edi. Burj Xalifa endi qurilayotgandi. Metro ham yo‘q edi.

— Siz 3 yil davomida Bulldozer Group'da ishladingiz. Bulldozer Group yirik restoratorlardan biri Aleksandr Orlovga tegishli. Dunyo bo‘yicha uning 100ga yaqin restoranlari bor. Dubayda rusiyzabonlar davrasiga qo‘shilishingiz qanday ro‘y berdi?

— Bulldozer Group'ga ishga kirishdan oldin Abu-Dabida Intercontinental mehmonxonasida Food & Beverage (ovqatlanish) bo‘limi direktori bo‘lib ishlab yurgandim. O‘shanda bir ayol telefon qilib, Aleksandr Arlovning men bilan gaplashmoqchiligini aytdi. Bu 2016 yil bo‘lgan. O‘shandan keyin 2-3 marta suhbatlashdik. Undan men haqimda qayerdan eshitganini so‘radim. Meni unga BAAdagi hedhanterlar (xodim topib berish xizmatlari) maslahat berganini aytdi. Ammo kimligini hozirgacha bilmayman.

— Bulldozer Group 2018 yilda Toshkentda restoran ochmoqchi edi. Lekin ochilmadi.

— Negaligini bilmadim. Masalan, istalgan restoranni qurayotganda o‘ziga yarasha qiyinchiliklari bo‘ladi. Bunga mening aloqam yo‘q.

— Bulldozer Group'dan nega ketdingiz?

— Chunki Anton Viner ish taklif qildi. Shu bilan birga, biz Aleksandr Arlov bilan qariyb 2,5 yil ishlagandik. Men o‘zim uchun ham yangi chellenj kerakligini his qildim.

— Oshpazlar qancha oylik olishadi?

— Dubaydagi o‘rtacha oylikdan yuqori.

— Umumiy ovqatlanish sohasi Dubay yalpi ichki mahsulotining sezilarli qismini tashkil qiladi va pandemiyagacha Dubayda ko‘plab yangi restoranlar ochilayotgan edi. Bu sohaga pandemiya qanday ta'sir qildi?

— Dubayda pandemiyagacha 8 000dan ziyod restoran bor edi. Har oy 20-30ta restoran ochilib, restoranlar haddan ziyod ko‘payib ketayotgandi. Pandemiya davrida fors-major paytlariga tayyorgarlik ko‘rmagan ko‘p restoranlar yopildi. Va ular hozirgacha ochilgani yo‘q.

— Mirzo aka, pandemiyadan keyin, ya'ni birinchi to‘lqinidan keyin o‘zingizning restoraningizni ochdingiz. Ungacha boshqalarning restoranini yuritardingiz. Restoran ochish uchun to‘g‘ri vaqt tanladim, deb o‘ylaysizmi?

— 100 foiz to‘g‘ri vaqt tanladim deb hisoblayman. Chunki ko‘pincha krizis paytida imkoniyatlar paydo bo‘ladi. Bu ham shunday vaziyat bo‘ldi.

— Yevropada ham restoran ochishni rejalashtirganmisiz?

— Hozircha yo‘q. Chunki bizning asosiy maqsadimiz – BAA va arab davlatlarida restoran yurgizish. Shu davlatlarga kirib, o‘zimizning milliy O‘zbekiston taomlarini taklif etish. O‘zbek oshxonasini turk, livan oshxonasidan ham yuqoriga chiqarish. Bu – kompaniyamiz oldiga qo‘ygan vazifa.

— Yaqin oradagi rejalaringiz qanday?

— Yapon restoranini ochish. Undan keyin Zor restoranining filiallarini ham albatta ochamiz.

— Nega O‘zbekistonda restoran ochmaysiz?

— Xudo xohlasa, ochamiz. Ammo vaqti aniqmas.

— O‘zbekistonda tadbirkorlik qilishingizga hamma sharoit bor, deb o‘ylaysizmi?

— Albatta, bor.

— O‘zbekistonga oxirgi marta qachon bordingiz?

— Pandemiyadan oldin, 2019 yilda. Tez-tez borib turaman.

— Sizningcha, restoran biznesida 3ta eng qiyin narsa?

— Restoranni yurgizish – bu san'at. Asosiy narsa bu konseptingizni tushunganingizdan keyin, lokatsiya tanlash. Istalgan restoranning 50 foiz muvaffaqiyati – u joylashgan yer. Dunyodagi eng zo‘r restoran bo‘lsa ham, joylashuvi yaxshi tanlanmagan bo‘lsa, u yerga borish odamlarga noqulaylik tug‘dirsa, odamlar bormaydi.

— Lokatsiya tanlashda nimalarga e'tibor berish kerak?

— Geografik joylashuvi, odamlar gavjumligi, qancha ko‘p turist tashrif buyurishi, atrofingizda qanday bino, restoranlar bor. Shu kabi butun manzara o‘rganib chiqiladi.

— Ochilishdan oldingi va keyingi qiyinchiliklar qanday?

— Quruvchilar bilan bog‘liq ayrim murakkabliklar. Qolaversa, restoran o‘ziga standart qo‘yib, uni yo‘qotmasligi kerak. Bugun bu yerda yegan osh, somsangizning mazasi ertaga ham bir xil bo‘lishi kerak. Shuningdek, ofitsiantlarning odamlarni kutib olishi, ular bilan muomalasi juda yaxshi bo‘lishi kerak.

Masalan, pandemiya paytida ko‘pchilik yaqinlarini yo‘qotdi va uyiga borolmadi. Shu paytda xodimlarni qo‘llab-quvvatlash, ularga motivatsiya berish ham bizning asosiy vazifamiz.

— Restoranga menejyer bo‘lib ishlaydigan odam o‘rtacha qancha topishi mumkin?

— 3000 dollardan balandroq. Bu yana tajribaga ham bog‘liq.

Jamshidxon Ziyoxonov suhbatlashdi.

Tasvirchi va montaj ustasi – Muhammadjon G‘aniyev.

To‘liq intervyuni SUBYEKTIV'ning YouTube'dagi sahifasida tomosha qiling.

Mirzo Hafizovning Instagram sahifasi: www.instagram.com/h_mirzo