Tazyiqlar ostidagi kooperativlar bo‘yicha qonun qabul qilinmoqda

Qonunchilik palatasining 9 iyul kungi yalpi majlisida “Qishloq xo‘jaligi kooperativi to‘g‘risida”gi qonun loyihasi birinchi o‘qishda qabul qilindi.

Qonun loyihasida qishloq xo‘jaligi kooperativlarini tashkil etish, kooperativ a’zoligiga qabul qilish, nazorat qilish, tashqi audit, boshqarish, qayta tashkil etish va tugatish, davlat va kooperativlar o‘rtasidagi hamda mulkiy munosabatlarni tartibga solish masalalari belgilanmoqda.

Shuningdek, belgilanayotgaan normalar kichik ishlab chiqaruvchilarni qo‘llab-quvvatlash, ular faoliyatini muvofiqlashtirish, davlat tomonidan shart-sharoitlar yaratish, moliyalashtirish bo‘yicha rag‘batlantiruvchi chora-tadbirlarni qo‘llash masalalarini ko‘zda tutadi.

Loyihada keltirilgan ta’rifga ko‘ra:

qishloq xo‘jaligi kooperativi – jismoniy va yuridik shaxslarning ixtiyoriy ravishda birlashib, egalik qiladigan va demokratik yo‘l bilan boshqariladigan, a’zolarining moddiy va boshqa extiyojlarini qondirish uchun pay usuliga asoslangan qishloq xo‘jaligida faoliyat yurituvchi mustaqil va tijorat tashkiloti hisoblanadi.

Rasmiy xabarda qonunning boshqa tafsilotlari keltirilmagan.

Ma’lumot uchun:

• “Fermer xo‘jaligi to‘g‘risida”gi qonunning 25-moddasida fermer xo‘jaliklari mahsulot yetishtirish va boshqa maqsadlarda ixtiyoriylik asosida birlashishi mumkinligi belgilangan.
• “Kooperatsiya to‘g‘risida”gi qonunning 13-moddasida qishloq xo‘jaligi kooperativi ishlab chiqarish kooperativining bir shakli ekani va qonunlarda belgilab qo‘yilgan huquqlardan foydalanishi ko‘rsatilgan.
• “Tadbirkorlik faoliyati erkinligining kafolatlari to‘g‘risida”gi qonunning 34-moddasiga binoan, davlat organlari va mansabdor shaxslarining tadbirkorlik faoliyati sub’yektlarining qonunchilikka muvofiq amalga oshirayotgan faoliyatiga aralashishga haqli emas.
• “Ichki ishlar organlari to‘g‘risida”gi qonunning 6-moddasiga asosan, ichki ishlar xodimlari o‘zining qonunga xilof xatti-harakatlarini oqlash uchun yuqori turuvchi mansabdor shaxslarning qonunga xilof talablarini ro‘kach qilishi mumkin emas.

Yuqoridagilarga qaramay, respublika bo‘ylab qishloq xo‘jaligi kooperativlari mahalliy rahbarlar tomonidan muntazam ravishda noqonuniy to‘siqlarga uchrab keladi. Kun.uz bunday holatlarni ko‘p bora yoritgan.

Yangi qonunning qabul qilinishi fermerlarga nihoyat klasterlardan mustaqil, mahalliy rahbarlar bosimidan xoli ravishda, o‘zlari erkin birlashgan holda agrobiznes yuritishiga zamin yaratishi mumkin.

Bu borada Kun.uz'da e’lon qilingan ayrim materiallar: