Адлия вазирлиги ҳузуридаги Ҳуқуқий сиёсат тадқиқот институти томонидан Ўзбекистон Республикасининг Маъмурий ҳуқуқбузарликлар тўғрисидаги кодекси лойиҳаси ишлаб чиқилди.
Лойиҳа Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2019 йил 17 январдаги ПФ–5635-сон Фармони билан тасдиқланган 2017–2021 йилларда Ўзбекистон Республикасини ривожлантиришнинг бешта устувор йўналиши бўйича Ҳаракатлар стратегиясини «Фаол инвестициялар ва ижтимоий ривожланиш йили»да амалга оширишга оид давлат дастурининг 44-банди банди ижроси доирасида тайёрланган.
Мазкур Кодекс лойиҳаси билан қуйидагилар белгиланмоқда:
- биринчидан, маъмурий ҳуқуқбузарликлар субъекти сифатида юридик шахсларнинг жавобгарлик доираси назарда тутилмоқда;
- иккинчидан, тадбиркорлик фаолияти билан боғлиқ айрим ҳуқуқбузарликларни маъмурий ҳуқуқбузарликлар тизимидан чиқарилиб, тадбиркорлик ҳуқуқий таъсир чораларини самарли қўллаш мақсадида ишларни кўриб чиқишни «Маъмурий тартиб-таомиллар тўғрисида»ги Қонун доирасида амалга ошириш таклиф этилмоқда;
- учинчидан, маъмурий ҳуқуқбузарликлар бўйича иш юритишда маъмурий органлар кўриб чиқилиши назарда тутилган ҳуқуқбузарликларда коррупциявий омилларни камайтириш мақсадида ҳуқуқбузарликлар учун жарима миқдорлари камайтирилиб, қатъий кўринишда белгиланмоқда;
- тўртинчидан, маъмурий ҳуқуқбузарлик содир этган жисмоний шахсларни қонун ҳужжатларига риоя этиш ва уларни ҳурмат қилиш руҳида тарбиялаш мақсадида маъмурий жазо турлари сафига мажбурий жамоат ишлари киритилмоқда;
- бешинчидан, маъмурий ҳуқуқбузарликлар бўйича иш юритишнинг процессуал тартиби такомиллаштирилиб, бунда процесс иштирокчиларининг ҳуқуқ ва мажбуриятларини мақбуллаштириш, жарима жазосини ихтиёрий ижро этишни рағбатлантиришнинг дифференциал тартибини жорий этиш, шунингдек маъмурий жавобгарликка тортишга ваколатли бўлган органлар ва мансабдор шахслар тоифасини мақбуллаштириш кўзда тутилмоқда;
- олтинчидан, айрим маъмурий ҳуқуқбузарликлар бўйича ишларни маъмурий органлар томонидан кўриб чиқилишини жорий қилиш орқали маъмурий судларнинг иш ҳажми камайтириш таклиф этилмоқда;
- еттинчидан, маъмурий ҳуқуқбузарлик тўғрисидаги ишларни маъмурий органлар томонидан соддалаштирилган тартибда кўриш, жумладан маъмурий ҳуқуқбузарликка оид иш юритиш тизимига замонавий ахборот-коммуникация технологияларини кенг жорий қилиш назарда тутилмоқда;
- саккизинчидан, такрорий ҳуқуқбузарлик учун жавобгарликнинг умумий механизми киритилмоқда.
Маъмурий ҳуқуқбузарликлар тўғрисидаги Кодекс лойиҳаси жорий йилнинг 3 декабрь куни Ўзбекистон Республикаси Ягона интерактив давлат хизматлари порталига жамоатчилик муҳокамасидан ўтказиш учун (regulation.gov.uz ID–10756) жойлаштирилди.
Лойиҳа қабул қилиниши натижасида маъмурий ҳуқуқбузарликлар соҳасига таалуқли бўлган барча ўзгартиришларни, шу жумладан қонунларнинг тўғридан-тўғри амал қилиш механизмини қонунчилик даражасида мустаҳкамлаш таъминланади.
Таклиф этилаётган Кодекс лойиҳасининг қабул қилиниши билан маъмурий ҳуқуқбузарликлар юзасидан иш юритиш тизими такомиллаштирилиб, мазкур иш юритиш тизимидаги ортиқча тартиб-таомиллар бекор қилинади, маъмурий ҳуқуқбузарлик юзасидан жазога тортиш тўғрисидаги қарор устидан шикоят бериш тартиб таомиллари такомиллаштирилади ҳамда маъмурий ҳуқуқбузарликлар бўйича коррупциявий омилларни бартараф этишга эришилади.
Адиба Сафарова
Адлия вазирлиги ҳузуридаги Ҳуқуқий сиёсат
тадқиқот институти бош маслаҳатчиси
