Россияни мақтаган Трамп, норози Зеленский ва Ғазода давом этаётган қирғин – кун дайжести

Ўтган кун давомида жаҳонда рўй берган энг асосий воқеа ва янгиликлар шарҳи билан кундалик хабарномада таништирамиз.

{Yii::t(}

Ўтказиб юбориш 6s

Ўтказиб юбориш

Учрашув Анкорижда бўлади

Оқ уй АҚШ ва Россия президентларининг учрашуви жума куни Аляскадаги Анкориж шаҳрида бўлиб ўтишини маълум қилди.

«Президент Трамп жума куни эрталаб бутун мамлакатни ошиб ўтиб, Алясканинг Анкориж шаҳрига боради ва у ерда Россия президенти Владимир Путин билан икки томонлама учрашув ўтказади», - деди Оқ уй матбуот котиби Кэролайн Ливитт брифингда.

Унинг сўзларига кўра, музокараларда муҳокама қилинадиган мавзуларни ишлаб чиқиш ҳали ҳам давом этмоқда ва Трамп учун бўлажак учрашув биринчи навбатда Путиннинг позициясини тинглаш имконияти ҳисобланади.

У Америка етакчиси Украинадаги «ҳарбий ҳаракатларга чек қўйишга қатъий аҳд қилгани»ни таъкидлаган.

Ливитт Трамп келгусида Россияга ташриф буюриши мумкинлигини истисно этмаган.

Анкориж Алясканинг жанубий қисмида жойлашган бўлиб, штатнинг энг йирик шаҳри ҳисобланади.

Трамп мазкур учрашув олдидан, 13 август куни Германия, Финландия, Франция, Буюк Британия, Италия, Полша раҳбарлари, шунингдек, Украина президенти Володимир Зеленский, НАТО бош котиби Марк Рютте ҳамда Европа иттифоқи раҳбарияти билан виртуал мулоқот ўтказишни режалаштирган.

Зеленский Анкорижга бормайди

Доналд Трамп олдинроқ Оқ уйдаги матбуот анжумани вақтида Украина президенти Аляскадаги учрашувга келмаслигини маълум қилганди.

Трамп Путин билан бўлажак учрашувнинг асосий вазифаси Украинадаги можарони тўхтатишдан иборат эканини таъкидлади. У Аляскадаги учрашув давомли учрашувлардан биринчиси бўлиши, унда келишув тузиш имконияти аниқлаб олинишини билдирган. Бундан ташқари, Америка етакчиси Путин ва Зеленский ўртасида ҳам учрашув ўтказиш ташаббуси билан чиқмоқчи.

«Унинг келишувга тайёр ёки тайёр эмаслигини билиб олиш учун менга икки дақиқа етарли бўлади. Кейин мен дарҳол Зеленскийга қўнғироқ қиламан. Аляскада у бўлмайди: у аллақачон кўп учрашувларда бўлди ва бу ҳеч қандай натижа бермади.

Путин фақат мен билан гаплашишга тайёр. Мен унинг кўнглидагини билиб оламан ва агар бу тўғри келишув бўладиган бўлса, унинг шартларини европаликлар ва украинларга етказаман. Кейин эса Зеленский ва Путин учрашади, мен билан ёки менинг иштирокимсиз. Катта эҳтимол билан, бизни ҳудудий алмашув кутмоқда», деганди АҚШ президенти.

У Россияни урушда енгиб бўлмаслигини айтиб, уни ўз вақтида Наполеон ва Ҳитлер устидан ғалаба қозонган давлат сифатида мақтаган.

Шунингдек, унинг фикрича, 2022 йил февралида Россия танклари агар шоссе бўйлаб ҳаракатланганида, Киевга тўрт соатда етиб борган бўларди, аммо «генераллар»дан бирининг далалар бўйлаб ҳаракатланиш тўғрисидаги «доҳиёна» қарори туфайли машиналар лойга ботиб қолган.

Ҳолбуки, Россия танклари Украинага кенг кўламли босқиннинг илк кунларида Киевга бир неча йўналишда шосселар орқали ҳаракатланган, аммо шаҳар атрофида украин ҳарбийлари қаршилигига учраб, катта йўқотишларга учраган, якунда ортга чекинишга мажбур бўлганди.

Зеленский норози

Володимир Зеленский «Ёшлар шу ерда» форумида қилган чиқишида Украина Аляскада бўлиб ўтадиган АҚШ-Россия саммити қарорларини тан олмаслигини маълум қилди.

«Украинани Украинасиз муҳокама қилиш мумкин эмас ва буни ҳеч ким қабул қилмайди. Шу боис уларнинг учрашуви икки томон учун муҳим бўлиши мумкин, лекин бизнинг иштирокимизсиз улар Украина борасида ҳеч қандай қарор қабул қила олишмайди. АҚШ президенти буни тушунади ва ҳисобга олади деб умид қиламан», - деди у.

Кейинроқ у The Wall Street Journal нашрининг Москва Киевга ўт очишни тўхтатиш эвазига Донбассдан воз кечишни таклиф қилгани ҳақидаги хабарига муносабат билдириб, Украина Донбассни топширмаслигини маълум қилди.

«Биз Донбассдан чиқмаймиз. Биз бундай қилолмаймиз. Агар Донбассдан ўз хоҳишимиз билан чиқсак ёки бизга босим ўтказиладиган бўлса, учинчи урушни очамиз», - деди у.

Зеленский Telegraph нашрида Украина Россияга ўз ҳудудларини беришга тайёрлиги ҳақида чиққан мақолага ҳам раддия берди.

«Telegraph ҳудудларни алмашишга тайёр эканимни ёзди. Мен улар билан гаплашмаганман. Аммо мен ахборот майдони қандай тайёрланишини тушуниш учун етарлича тажрибали одамман. «Украина айирбошлашга тайёрми?» деб хабар тарқатилади... Кейин у ёки бу одамлар, фуқаролик жамияти, блогерлар, журналистлар, аҳолининг реакциясини кузатишади.

Ҳудудлар алмашинуви бу – Украина учун, суверен давлатимиз ва халқимиз учун хавфсизлик кафолатларидан ажратиб бўлмайдиган жуда мураккаб масала», - деган у.

Украина президенти мамлакат конституцияси ҳудудларни бўлишни тақиқлашини таъкидлаб келмоқда.

Донбасс қўлдан кетмоқда

Бу вақтда эса рус қўшини Донецк области бўйлаб илгарилашда давом этмоқда.

Қатор манбалар сўнгги кунларда Россия армияси Покровск шаҳри яқинидаги мудофаа чизиғини кесиб ўтишга муваффақ бўлгани ҳақида ёзмоқда. Хусусан, Украина мудофаа вазирлигига яқин ҳисобланган манба РФ қуролли кучлари Покровск шимолида саккиз-ўн километрга илгарилаб, шаҳарни қуршов ҳолатига туширишга яқин эканини хабар қилган.

The Financial Times нашри қайд этишича, Россиянинг бу ҳужуми Доброполени Краматорск билан боғлайдиган муҳим йўлни узиб қўйиши мумкин. Нашр буни Россиянинг йил давомидаги энг сезиларли муваффақиятларидан бири деб атади.

Украина қуролли кучлари бош штаби Доброполе ва Покровск йўналишларидаги вазиятни оғир деб баҳолади. Душман бу йўналишда 110 минглик қўшин билан ҳаракатланаётгани маълум қилинган. Шу билан бирга, Украина армияси бу йўналишга қўшимча куч ва воситаларни ташлагани, «душман гуруҳлари жойлашуви аниқланиб, дастлабки ютуқларга эришилгани» қайд этилган.

Ғазодаги вазият

Шимолий Корея Исроилнинг Ғазо секторининг бутун ҳудудини босиб олиш режасини қоралайди ва Исроил кучларининг у ердан чиқиб кетишини талаб қилади. Бу ҳақда мамлакат Ташқи ишлар вазирлиги расмий баёнотида маълум қилинди.

«Исроил ҳукуматининг Ғазо секторини тўлиқ босиб олиш тўғрисидаги қарори халқаро ҳуқуқни очиқдан очиқ бузади ва халқаро миқёсда тан олинган Фаластин ҳудудини эгаллашга интилишда намоён бўлаётган (Исроилнинг) босқинчилик моҳиятини яққол кўрсатиб турибди», дейилади баёнотда.

Пхенян «Ғазо секторининг ҳудудий мансублигини ва унинг аҳолиси таркибини бир томонлама ўзгартиришга уринишлар»га йўл қўйиб бўлмаслигини таъкидлаган ҳамда фаластинликларга қарши ҳужумларни дарҳол тўхтатишни талаб қилган.

Август ойи бошида Бинямин Нетаняҳу Ғазо секторини тўлиқ босиб олишга қарор қилди. Ҳозирда Исроил армияси ҳудуднинг тахминан 75 фоизини назорат қилмоқда. Янги режа доирасида Исроил қуролли кучлари қолган барча ҳудудларни ўз назоратига олади.

Шундан кейин Ғазони бомбардимон қилиш кучайтирилди. Сўнгги бир кун ичида камида 89 фаластинлик, жумладан, озиқ-овқат учун навбатда турган 15 киши ўлдирилган.

Бундан ташқари, очликдан вафот этаётганлар сони ортиб бормоқда. Бир кунда 5 киши, жумладан, икки бола очликдан вафот этган. 2023 йилнинг 7 октябридан бери очлик ва тўйиб овқатланмаслик оқибатида ҳалок бўлганлар сони 227 кишига етди, уларнинг 103 нафари ёш болалардир.