Германия қўшинлари сонини оширмоқда: янги ҳарбий хизмат режаси қабул қилинди

Германияда Ижтимоий-демократик партиянинг марказ-чап қанотига мансуб мудофаа вазири Борис Писториус янги ихтиёрий ҳарбий хизматни йўлга қўйишни режалаштирмоқда.

«Бошқа Европа давлатлари, айниқса шимолдагилар, ихтиёрий хизмат тамойили жозибадорлик билан уйғунлашганда ишлашини кўрсатди. Мен Германияда ҳам шундай бўлишини кутаман», деди у. Унинг айтишича, «аризачилар сони кўпаймоқда, ёллаш кўрсаткичлари ошмоқда». Мақсад – 2026 йилга бориб 20 000 янги кўнгиллиларни жалб қилиш. Улар солиқлардан ташқари 2,6 минг евродан ойлик маош олади.

Бу қарор – Берлин Европанинг энг кучли анъанавий армиясини яратишга интилаётган бир пайтда қабул қилинди. Қонунчилар ушбу режани 2025 йил охирига қадар овозга қўйишлари кутилмоқда.

Ҳарбий хизмат ихтиёрийлигича қолди, лекин..

DW нашрининг ёзишича, ҳукмрон партиялар сўнгги ойларда қуролли кучлар Германиянинг мудофаа эҳтиёжларини қондириш учун етарли кўнгиллиларни ёллай оладими, деган масалада келишолмай келган.

Бошқа партиялар мажбурий ҳарбий хизматни ёқлаганда, социал-демократлар буни қатъиян рад этишди. Энди партиялар муросага эришди. Агар кўнгиллилар сони етарли бўлмаса, Бундестаг маълум миқдордаги йигитлар учун «талаб асосидаги мажбурий ҳарбий хизмат»ни жорий этади.

Германияда ҳарбий хизмат ихтиёрийлигича қолаётган бўлса-да, энди барча 18 ёшли йигитлар 2026 йилдан бошлаб «хизматга тайёрлик декларацияси» деб аталадиган анкеталарни тўлдиришга мажбур бўлади. Улар жисмоний тайёргарлиги ва қуролли кучларда хизмат қилиш истаги ҳақидаги саволларга жавоб беришлари керак.

Амалда барча 18 ёшдагилар сўровнома ҳаволасига эга QR-код олади. Ҳар йили тахминан 300 000 йигит ушбу тартибга тушади. Мудофаа вазирининг фикрича, зиддият юзага келган тақдирда ким чақирилиши мумкинлигини Бундесвер фақат шу йўл билан билиб олади.

Аёллар ҳам анкетани тўлдириш ва Бундесверда хизмат қилиш истагини билдиришлари мумкин. Аммо бу улар учун мажбурий эмас, чунки Германия Асосий қонунига кўра армияга фақат эркаклар чақирилиши мумкин.

Нима учун ҳарбийлар сони оширилмоқда?

BBC нашрига кўра, Бундесвер ҳозирда тахминан 182 минг аскарга эга. Янги ҳарбий хизмат модели бу сонни келаси йил ичида 20 мингга оширишни, кейинги 10 йил ичида эса НАТО талаблари асосида 255–260 минггача етказишни мақсад қилган. Бундан ташқари, армияни 200 мингга яқин захира аскарлар билан тўлдириш кўзда тутилмоқда.

Йил бошида Германия мудофаа вазирининг ҳарбий маслаҳатчиси, бош қўмондон генерал Карстен Бреуэр Ғарбий НАТО иттифоқи тўрт йил ичида мумкин бўлган Россия ҳужумига тайёр бўлиши кераклиги ҳақида огоҳлантирган эди.

Бундан ташқари, Россиянинг Украинага босқини ортидан Фридрих Мерц Германия мудофааси учун янги қоида – «энди нима бўлса ҳам бажарилади», бўлиши кераклигини эълон қилди.

Германияда совуқ уруш тугагач мудофаа харажатлари кескин камайган, 2011 йилда эса ҳарбий чақирув тўхтатилган эди.

Умуман олганда, Европада қуролланиш бўйича ҳаракатларга НАТО давлатларига Доналд Трампнинг босими асосий таъсир қилмоқда.

Германиянинг энг йирик мудофаа компанияси — Rheinmetall раҳбари Армин Паппергернинг BBCʼга айтишича, ҳарбийлар сонини кўпайтириш бўйича режалар беш йил ичида амалга ошиши мумкин. Шу билан бирга, Европанинг қайта қуролланиш жараёни компания учун сезиларли даромад келтирмоқда.

Ундан Европа совуқ ёки гибрид уруш ҳолатида деб ҳисоблайдими деб сўрашганда, у «нима деб атасангиз ҳам, бу тинч давр эмас», дея жавоб берди.

Ёшлар бунга қарши

Кўплаб немис ёшлари бундан хавотирда ва уларнинг катта қисми бунга қарши. Яқинда Stern журнали учун ўтказилган сўровномада респондентларнинг ярмидан бироз кўпроғи мажбурий хизматни ёқлаган. Лекин 18–29 ёшдагилар орасида қаршилик 63 фоизга кўтарилган.

«Мен урушга боришни хоҳламайман, чунки ўлишни ёки ўқ еб қўйишни хоҳламайман», деди Берлинда яшовчи 17 ёшли ўқувчи. У ва бошқа кўплаб ёшлар шу ҳафта Бундестаг олдида ўтказилган ҳарбий чақирувга қарши намойишда ҳам қатнашди.

Унинг айтишича, Германияга ҳужум — «эҳтимоли паст ва мавҳум сценарий», аммо ҳукумат «миллионлаб ёшларнинг ўз ҳаёти бўйича ўзи қарор қилиш ҳуқуқини тортиб олмоқчи».

Шу кунларда Германия Мудофаа вазири Борис Писториус аҳолини тинчлантиришга ҳаракат қилмоқда. У янги ҳарбий хизмат режасига қарамай «хавотир ва қўрқувга сабаб йўқ», деди.

«Қуролланиш, тайёргарлик, шахсий таркиб орқали Қуролли кучларимизнинг тийиб туриш ва мудофаа қобилияти қанчалик кучли бўлса, бизнинг можароларга тортилиш эҳтимолимиз шунчалик камаяди», дея Писториуснинг сўзларини келтирмоқда BBC нашри.