Украинага қўйилган муддатни бекор қилган Трамп, Таиланддаги сув тошқинлари ва «Лувр иши»да янги гумондорлар – кун дайжести

Ўтган кун давомида жаҳонда рўй берган энг асосий воқеа ва янгиликлар шарҳи билан кундалик хабарномада таништирамиз.

{Yii::t(}

Ўтказиб юбориш 6s

Ўтказиб юбориш

Трамп Украина учун муддат йўқлигини айтди

25 ноябр куни АҚШ президенти Доналд Трамп Украинага тинчлик режасига рози бўлиши учун белгиланган муддатидан чекинди. Флоридага учаётган Трамп Air Force One бортида журналистларга гапираркан, Россия ва Украина билан музокаралар олға силжиётгани ва Москва айрим имтиёзларга рози бўлганини айтди. Лекин тафсилотларни келтирмади.

Трампнинг айтишича, урушда Россия устунликка эга бўлиб кўриняпти ва Украина учун келишувга эришиш энг яхши вариант бўлади. Айрим Украина ҳудудлари «барибир келаси бир-икки ой ичида Россия томонидан олиниши мумкин», дея қўшимча қилди у.

Трамп ўтган ҳафтада эълон қилинган АҚШ тинчлик режасини Украина имзолаши учун босим ўтказиши ҳақида хавотирлар пайдо бўлганди. Шунингдек, Украинага 27 ноябргача муддат ҳам қўйилган эди.

Бироқ у ва унинг ёрдамчилари бу қатъий муддатдан чекинди ва энди улар келишувни имкон қадар тезроқ кўришни исташларини айтишмоқда. «Мен учун муддат бу – у тугаган пайт», деди АҚШ президенти.

Шунингдек, Трамп Украина учун хавфсизлик кафолатлари европаликлар билан музокара қилинаётганини айтди.

Бошқа шаклда давом этаётган геноцид

Ғазо сектори жанубидаги кучли ёмғирлар шароитида фаластинликлар бошпана сифатида ишлатаётган ўнлаб чодирларни сув босган. Anadoluʼнинг ёзишича, Хон Юнус ҳудудида бир нечта чодир ёмғир ёғиши оқибатида қулаб тушган, бошқалари эса кучли шамоллар сабаб учиб кетган.

«Исроил уруши оқибатида — шаҳардаги аксарият йўллар, сув ва канализация тармоқлари вайрон бўлган. Вазият ниҳоятда фожиали», деди Хон Юнусда яшовчилардан бири.

Маҳаллий ҳокимиятларга кўра, Исроил армияси сўнгги икки йил давомида 200 километрдан ортиқ йўл тармоқларини вайрон қилган. Хон Юнусда ҳозирга келиб деярли 900 минг киши ёмон об-ҳаво шароитлари сабаб қийин шароитларда яшамоқда.

ҲАМАС сешанба куни баёнот бериб, Ғазо секторига янги бўрон тизими кириб келаётгани билдирди. Гуруҳга кўра, октябр ойида кучга кирган оташкесим келишуви бўйича Исроил ўз мажбуриятларини бажармагани сабаб қўшимча бошпаналар кириб келмаяпти.

ҲАМАС вакили Ҳазим Қосимнинг айтишича, Исроилнинг Ғазода давом этаётган блокадаси, чегара ўтиш жойларини ёпиб қўйиши ва қайта қуриш ишларига чекловлар қўллаши «геноцидни бошқа воситалар билан давом эттириш»ни англатади. Қосим халқаро ташкилотларни Ғазо аҳолиси учун ёрдам кўрсатиш борасида жиддий чоралар кўришга чақирди. Айниқса қиш яқинлашиб келаётганини, бу эса «кўчириб юборилганларнинг азоб-уқубатларини чидаб бўлмас даражада оғирлаштиришини» айтди.

Лувр иши бўйича яна 4 киши ушланди

Ўтган ой Лувр музейида қимматбаҳо заргарлик буюмлари ўғирланиши бўйича тергов доирасида яна тўрт киши қўлга олинди.

Париж прокуратурасининг маълум қилишича, сешанба куни икки эркак ҳамда икки аёл ҳибсга олинган. Уларнинг барчаси Париж минтақасидан. Француз ОАВларига кўра, улар орасида ўғирликда бевосита қатнашган тўртинчи шахс ҳам бўлиши мумкин.

Полиция уларни сўроқ қилиш учун 96 соатгача вақтга эга. Иш бўйича олдинроқ қўлга олинган 4 гумонланувчидан 2 киши айбловларни инкор қилмоқда. 2 эркак эса «ўз иштирокларини қисман тан олган».

Жорий йил 19 октябр куни ўғирланган ва қиймати 102 миллион доллардан ортиқ бўлган заргарлик буюмлари ҳозирча топилмаган. Париж прокурори талон-торож — уюшган жиноятчилар эмас, балки майда жиноятчилар томонидан амалга оширилганини айтган.

Ўғирликдан кейин Лувр музейининг хавфсизлик билан боғлиқ муаммолари яна кун тартибига қайтди. Франциянинг бошқа маданий муассасалари атрофидаги хавфсизлик чоралари кучайтирилди.

Лувр музейи эса ўзининг энг қимматбаҳо тақинчоқларидан айримларини Франция Марказий банкига топширди.

Таиландда сув тошқинлари

Таиланднинг айрим ҳудудлари рекорд даражадаги сел тошқинлари билан курашмоқда; тошқинлар камида 18 кишининг ўлимига олиб келди. Ҳукуматни қутқарув ишларига кўмаклашиш учун ҳарбий кемалар ва вертолётларни жалб этишга мажбур бўлди.

Ўтган ҳафта давомида мамлакат жанубидаги ўнта вилоятни сув босди, Малайзия билан чегарадош, йирик бизнес маркази бўлган Ҳат-Яи шаҳрида бир кунда 335 миллиметр ёғингарчилик кузатилди. Бу сўнгги 300 йилдаги энг кучли ёмғир сифатида қайд этди.

Тўхтовсиз ёғаётган ёмғир қўшни давлатларни ҳам вайрон қилмоқда. Ветнамда бир ҳафтада ҳалок бўлганлар сони 91 нафарга етган, Малайзияда эса 19 мингдан ортиқ киши ўз уйларини тарк этишга мажбур бўлган.

Таиландда икки миллиондан ортиқ одам тошқинлардан зарар кўрган, бироқ атиги 13 минг киши бошпаналарга кўчирилган. Reutersʼга кўра, аҳолининг катта қисми ёрдамдан узилган ва уларга етиб боришнинг иложи йўқ.

Инқирозни бошқариш вазифаси юклатилган Таиланд армияси ёрдам юклари ортилган 14 дона кема ва бир авиация ташувчисини жўнатишга тайёрланмоқда. Шунингдек, кунига 3 000 та таом тайёрлаш имконига эга дала ошхоналарини юборади.

АҚШ «Мусулмон биродарлар»ни «террористик ташкилотлар» рўйхатига киритмоқчи

АҚШ президенти Доналд Трамп «Мусулмон биродарлар» ташкилотининг бир қатор хориждаги тузилмаларини «хорижий террористик ташкилотлар» рўйхатига киритиш йўлини очадиган фармонни имзолади.

Душанба куни Оқ уй тарқатган ёзма баёнотда «Мусулмон биродарлар»га қарши йўналтирилган президент фармонининг тўлиқ матни эълон қилинди.

Ҳужжатга кўра, АҚШ давлат котиби Марко Рубио ва молия вазирига «Мусулмон биродарлар»нинг айрим бўлинмаларини «Хорижий террористик ташкилотлар» ҳамда «Алоҳида белгиланган глобал террорчилар» рўйхатларига киритиш учун зарур бўлган ишларни амалга ошириш топширилган.

Фармон аввало Миср, Ливан ва Иорданияда фаолият юритаётган ташкилот тузилмаларига тааллуқлидир; айнан шу бўлинмаларни санкция рўйхатларига киритиш ва АҚШ қонунчилигида кўзда тутилган барча чеклов чораларини қўллаш режалаштирилган.

Фармон матнида алоҳида тарзда тилга олинган, 7 октябрдаги ҲАМАС ҳужумида — ушбу ташкилотнинг Ливандаги «ҳарбий қаноти» иштирок этгани айтилади. Бу эса Қўшма Штатлар миллий манфаатларига бевосита зарар етказаётган деб топилган.

Ўрмонларини кўпайтираётган давлатлар

БМТнинг Озиқ-овқат ва қишлоқ хўжалиги ташкилоти 2015 йилдан бери қайси мамлакатлар ўрмон майдонлари ўсиши бўйича етакчи экани ҳақида маълумот берди.

Унга кўра, ўтган асрнинг 70-йилларидан бери Хитой «Улуғ яшил девор» ташаббуси доирасида миллионлаб дарахтлар экиб келмоқда. Бу дастур — Гоби каби чўллар қумларининг шаҳарга сурилиб боришини тўхтатиш учун ишлаб чиқилган. Лойиҳа бўйича ҳамма жойда дарахтлар яхши ўсяпти деб бўлмайди, лекин умумий иш ҳажми жуда катта. Хусусан, 2015 йилдан бери Хитойда ўрмон майдонларининг соф ўсиши 1,7 миллион гектарни ташкил этди.

Россия ўн йиллик даврда 942 минг гектарлик ўрмонларнинг кенгайиши билан жаҳонда иккинчи ўринни эгаллайди. Бу тенденцияга 2018 йилдан бошлаб йўлга қўйилган.

Ҳиндистон ҳам 2030 йилгача 26 миллион гектар ўрмонни тиклашни режалаштирган. 2015 йилдан буён бу ерда ўрмон қопламининг соф ўсиши 191 минг гектарни ташкил этмоқда.

Бундан ташқари, 2015 йилдан буён Туркия, Австралия, Франция ва Индонезия каби давлатлар ҳам юз минглаб гектар майдонда дарахтлар экилган ҳудудларни яратган.