15:46 / 18.12.2015
5358

WSJ: “arab bahori”ning besh yili ozod Yaqin Sharq orzularini chippakka chiqardi

Ozod va adolatli arab dunyosini qurish orzulari chipakka chiqdi, qo‘rqinchli tushga aylandi, negaki yaxshi tashkil etilmagan zamonaviy liberalizm diniy radikallikdan ustun kela olmadi, deb yozadi The Wall Street Journal gazetasi.
Roppa-rosa 5 yil muqaddam, 2010 yilning 18 dekabr kuni “arab bahori” voqealari boshlandi. O‘shanda Tunisda boshlangan noroziliklar qo‘shni davlatlarga ham ko‘chdi. Ayni paytda esa bu davlatlarning har biri “o‘zicha baxtsiz”.

Norozilik namoyishlari avjiga chiqqan pallada dissidentlar “Arab bahori orzulari” degan esse chop etishdi, unda o‘zlari ko‘rayotgan risoladagidek arab dunyosini tasvirlab berishdi. Esseda ko‘rsatilishicha, bunday dunyoda erkaklar va ayollarning huquqlari teng bo‘ladi, xudosizlar ta'qibga uchramaydi, hamjinsbozlar esa o‘z jinsiy ehtiyojlari haqida erkin gapira oladi.

Ammo faollarning bu orzulari amalga oshmadi. Maqola muallifining fikricha, G‘arb diniy radikallarning kuchi va ta'sirini to‘g‘ri baholay olmagan va mahalliy diktatorlarning ag‘darilishi ekstremistik kayfiyatlarning yo‘q bo‘lishiga olib keladi, deb o‘ylashgan.

Jumladan, Oq uy inqiloblar muvaffaqiyat bilan yakunlanishiga yetarlicha yordam bermadi. Buning oqibatida arablar AQShga bo‘lgan ishonchini yo‘qotishi mumkin.
Arab liberalizmi adeptlari yana faollashishdan qo‘rqmoqda, negaki bu endi shariat qoidalarining keng joriy etilishi, ayollarga nisbatan qatag‘onlar, etnik va diniy ziddiyatlarga olib kelishidan cho‘chimoqda, deb xulosa qiladi tahlilchi.

Top