2020 yil 1 yanvardan qonunchilikda nimalar o‘zgaradi?

Kun.uz sayti 2020 yil 1 yanvardan boshlab kutilayotgan ayrim o‘zgarishlarni e'tiboringizga havola etadi.

Bodi-kameralarga oid qaror kuchga kiradi

2020 yil 1 yanvardan boshlab, Vazirlar Mahkamasining 2018 yil 1 dekabrdagi 975-sonli qarori bilan tasdiqlangan «Yo‘l-patrul xizmati xodimlarining yo‘l harakati qatnashchilari bilan o‘zaro munosabatlari hamda maxsus moslamalardan foydalanishi tartibi to‘g‘risida»gi nizomning 18-bandi to‘rtinchi xatboshi kuchga kiradi.

Unga ko‘ra, endilikda yo‘l harakati qatnashchilari (haydovchi va piyodalar) YPX xodimlari bilan o‘zaro munosabatlarda xizmatni mobil videokamerasiz olib borayotgan YPX xodimiga hujjatlarni taqdim etmaslik huquqiga ega bo‘ladi.

Ma'lumot uchun, ushbu qoida 2019 yil 1 iyulidan boshlab kuchga kirishi lozim edi. Biroq, Mudofaa sanoati davlat qo‘mitasi va Ichki ishlar vazirligi rahbariyati tomonidan yo‘l qo‘yilgan ortiqcha sansalorlik va byurokratizm sabab soha xodimlari bodi-kameralar bilan o‘z vaqtida ta'minlanmagan, Vazirlar Mahkamasining 3 iyuldagi 556-sonli qarori bilan bu tartibning kuchga kirishi kechiktirilgan edi.

NNTni davlat ro‘yxatidan o‘tkazish uchun davlat boji stavkalari pasaytiriladi

Prezidentning joriy yil 4 oktyabrdagi qarori bilan, 2020 yil 1 yanvardan boshlab:

- respublika, viloyatlararo NNTni davlat ro‘yxatidan o‘tkazish uchun undiriladigan davlat boji stavkalari bazaviy hisoblash miqdorining 4 baravaridan 3 baravarigacha, viloyat NNT uchun – bazaviy hisoblash miqdorining 2 baravaridan 1 baravarigacha pasaytiriladi.

- faoliyatini tuman (shahar), shaharcha, qishloq va ovul hududida olib boradigan NNT davlat ro‘yxatdan o‘tkazish uchun davlat boji stavkasi bazaviy hisoblash miqdorining 50 foizi miqdorida belgilanadi.

- NNT va fuqarolik jamiyati boshqa institutlarining faoliyatini davlat tomonidan qo‘llab-quvvatlashga davlat grantlari, subsidiyalar va ijtimoiy buyurtma shaklidagi mablag‘lar Qoraqalpog‘iston Respublikasining respublika budjeti, viloyatlarning viloyat budjetlari va Toshkent shahar budjeti, shuningdek, tuman va shaharlar budjetlarining xarajatlariga qo‘shiladi.

Hokimlarning ayrim vakolatlari bekor bo‘ladi

Prezident Farmoniga muvofiq 2020 yil 1 yanvardan boshlab Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashi Raisi, viloyatlar, Toshkent shahri, tumanlar va shaharlar hokimlarining qishloq xo‘jaligiga mo‘ljallangan yer uchastkalarini olib qo‘yish va bir fermer xo‘jaligidan boshqasiga o‘tkazish, jismoniy va yuridik shaxslar egaligida bo‘lgan, ular foydalanadigan va mulki bo‘lgan yer uchastkalarini jamoat va davlat ehtiyojlari uchun olib qo‘yish vakolatlari tegishli xalq deputatlari Kengashlariga beriladi.

Tadbirkorlik sub'yektlarini tugatishning yangi – soddalashtirilgan tartibi joriy etiladi

Prezident Farmoniga asosan 2020 yil 1 yanvardan boshlab tadbirkorlik sub'yektlari – yuridik shaxslarni (keyingi o‘rinlarda – korxonalar) ixtiyoriy tugatishda:

• bir yoki bir necha davriy bosma nashrlarda korxonaning tugatilishi to‘g‘risida e'lonlar berish talab etilmaydi, bunda tegishli ma'lumotlar ro‘yxatdan o‘tkazuvchi organning rasmiy saytiga joylashtiriladi;
• davlat ro‘yxatidan o‘tkazilgan vaqtdan boshlab moliya-xo‘jalik faoliyatini amalga oshirmagan hamda soliq qarzi mavjud bo‘lmagan korxonalarning moliya-xo‘jalik faoliyati tekshirilmaydi;
• davlat soliq xizmati organlari tomonidan o‘tkaziladigan, tugatiladigan korxonaning moliya-xo‘jalik faoliyatini tekshirishning eng uzoq davriyligi uch yilni tashkil etadi;
• moliya-xo‘jalik faoliyatini tekshirish uchun vakolatli davlat organlaridan korxona to‘g‘risidagi mavjud ma'lumotlarni olish Tadbirkorlik sub'yektlarini davlat ro‘yxatidan o‘tkazish va hisobga qo‘yishning avtomatlashtirilgan tizimi orqali amalga oshiriladi;
• korxonani ixtiyoriy tugatishning umumiy muddati ro‘yxatdan o‘tkazuvchi organ ixtiyoriy tugatish to‘g‘risida xabardor qilingan kundan boshlab olti oydan oshmasligi kerak bo‘ladi.

Shuningdek, tadbirkorlik sub'yektlari – jismoniy shaxslar faoliyatini to‘xtatishda ariza beruvchi tomonidan davlat soliq xizmati organining soliqlar va boshqa majburiy to‘lovlar bo‘yicha qarzi yo‘qligi to‘g‘risidagi xulosasini olish talab etilmaydi.

Import bo‘yicha stavkalar yangilanadi

Norma.uz nashrining yozishicha, import bojxona bojlari va mamlakatga olib kiriladigan aksiz solig‘iga tortiladigan tovarlarga aksiz solig‘i stavkalari qayta ko‘rib chiqilgan va o‘zgartirishlar 2020 yil 1 yanvardan kuchga kiradi.

O‘zgartirishlar milliy iqtisodiyotni diversifikatsiya qilish, mahalliy ishlab chiqaruvchilarning raqobatbardoshligini qo‘llab-quvvatlash, innovatsion rivojlanish va eksportga yo‘naltirilgan ishlab chiqarishni tashkil etish uchun shart-sharoitlar yaratish, qulay investitsiya muhitini shakllantirishga qaratilgan.

Aksiz bo‘yicha uchta o‘zgartirish nazarda tutilmoqda:

• import qilinadigan shakarga (oq rangli, xushbo‘y ta'm yoki rang beruvchi qo‘shimchalar qo‘shilmagan, TIF TN kodi 1701 99) 20 foizlik stavka bo‘yicha soliq solinadi). Hozir ushbu pozitsiyada aksiz to‘lanmaydi;   
• import qilinadigan suv, muz va qorga (TIF TN kodi 2201) stavka 50 foizgacha oshiriladi, biroq bir litr uchun 0,25 AQSh dollaridan kam bo‘lmagan miqdorda belgilanadi. 2019 yilda u bojxona qiymatining 25 foizini tashkil qiladi;
• import qilinadigan, ishlab chiqarilganiga 2 yil bo‘lgan, ekvivalentda 40 ming AQSh dollari va undan ortiq qiymatga ega yengil avtomobillarga (TIF TN kodlari 8703 22, 8703 23, 8703 23 194 0, 8703 24, 8703 31, 8703 32, 8703 33) qo‘llangan bojxona qiymatining 20 foizi miqdoridagi imtiyozli stavka bekor qilinadi.

Elektron mehnat daftari joriy etiladi 

Prezidentning «Yagona milliy mehnat tizimi» idoralararo dasturiy-apparat kompleksini joriy qilish chora-tadbirlari to‘g‘risida»gi qaroriga ko‘ra, 2020 yil 1 yanvardan boshlab yangi mehnat shartnomalarini tuzish, amaldagi mehnat shartnomalariga o‘zgartirish kiritish, shuningdek, ularni tugatish holatlarini «YaMMT» IDAKda majburiy ro‘yxatdan o‘tkazish tartibi joriy etiladi. Bunda 2020 yil 1 yanvarga qadar tuzilgan amaldagi mehnat shartnomalari 2020 yil 1 sentyabrdan kechiktirmasdan «YaMMT» IDAKda ro‘yxatdan o‘tkazilishi shart. Mehnat shartnomalarini «YaMMT» IDAKda ro‘yxatdan o‘tkazish belgilangan tartibda ish beruvchi tomonidan amalga oshiriladi.

Shuningdek, kirib kelayotgan yildan boshlab ro‘yxatdan o‘tkaziladigan mehnat shartnomalaridagi ma'lumotlar asosida «YaMMT» IDAKda avtomatik tarzda shakllantiriladigan xodimning mehnat faoliyati to‘g‘risidagi ma'lumotlarni o‘z ichiga oluvchi elektron mehnat daftari joriy etiladi.