Chegaradan o‘tish “stavka”lari: 200 somoni, 50 ming so‘m va 175 tenge

Jurnalist safar chog‘ida “Jibek Jolu-G‘ishtko‘prik”, “Oybek” o‘zbek-tojik chegara-bojxona posti hamda “Do‘stlik – Dostik” chegara-bojxona postlarida fuqarolar turli qiyinchiliklarga duch kelayotgani, chegarani qonuniy kesib o‘tayotganlardan pora olish hollari mavjudligiga bevosita guvoh bo‘ldi.

Tojikiston – 150-200 somoni

Uch mamlakat bilan bog‘lovchi chegara postlaridagi eng katta “stavka” Tojikiston chegarasida ekani ma'lum bo‘ldi. Tojikistonga o‘tmoqchi bo‘lgan o‘zbek fuqarolari kunduzi 2 marta – tushgacha bir marta va tushdan keyin bir marta o‘tkazilayotgani, neytral hududda 3 soatgacha kutishga majbur bo‘layotganlarini so‘zlashdi.

Tojikiston chegarasidagilar til biriktirgan holda o‘zbek fuqarosining har biridan 150-200 somoni (taxminan 150-200 ming o‘zbek so‘mi) pul olmoqdalar.

Buning uchun juda sodda, ammo inson ruhiyatiga salbiy ta'sir ko‘rsatuvchi, asabini buzuvchi usul tanlangan. Ya'ni o‘zbekistonliklar neytral hududda bir necha soat kutishga majbur qilinadi. Natijada darvoza oldida turgan chegarachi bilan kelishishdan, uning aytgan summasini berishdan o‘zga chorasi qolmaydi. Kelishilgan summa chegara postida faoliyat yurituvchi shifokorga beriladi.

Shifokorning “ko‘rigi”dan eson-omon o‘tdingizmi, demak, siz belgilangan summani bergansiz. Endi tojik chegarachi ham, bojxonachi ham sizga ko‘p ham e'tibor bermaydi. Hatto, bojxonachi yuklaringizni nomigagina bo‘lsin tekshiruvdan o‘tkazmaydi ham.

Qirg‘iziston – 50 ming o‘zbek so‘mi

Qirg‘izistonning “Dostik” postida esa chegaradan o‘tishga ruxsat berish 50 ming o‘zbek so‘mdan boshlanishi ma'lum bo‘ldi. Bu yerda ham cho‘ntakka urilayotgan “boj”ni olishda shifokor xizmatidan foydalanilmoqda.

Bizning holatimizda Islom Karimov nomidagi Toshkent xalqaro aeroportidagi laboratoriyada olingan koronavirusga PZR-test sertifikati o‘tmadi. Ya'ni qirg‘iz tomoni ro‘yxatida bu firma mavjud emas edi.

Ta'kidlash kerak, PZR sertifikatingiz bilan hammasi joyida bo‘lsa, endi chegarachining o‘zi sizni hech bir asossiz o‘tkazmasligini bildiradi. Neytral hududdagi panjara yonida qirg‘izistonlik chegarachi bilan sizning o‘rtangizda vositachi vazifasini o‘tovchi ham bor. U ochiq-oydin o‘tkazish summasini aytadi. Bu summa – yuksiz o‘tayotgan fuqaro uchun 50 ming so‘m.

Qozog‘iston – 175 tenge

Uch davlat chegara-nazorat postlarida eng arzon o‘tish “stavka”si Qozog‘istonda. “Jibek Jolu” postida faoliyat yuritayotgan Qozog‘iston bojxona xodimi “boriga qanoat qiladigan insofli” xilidan ekan shekilli, migrant libosiga kirgan jurnalistdan cho‘ntagidagi bor pullarini stol ustiga qo‘yishni talab qildi hamda hech bir asossiz 175 tengeni (4400 so‘m) olib qo‘ydi.

Bu maqola tayyorlanayotgan vaqtda, O‘zbekiston–Qirg‘iziston chegarasida o‘zbekistonliklardan chegaradan o‘tish uchun doimiy pora talab qilib kelgan qirg‘iz amaldorlari qo‘lga olingani haqida xabar paydo bo‘ldi.

24.kg saytining yozishicha, Qirg‘iziston huquq-tartibot idoralari “Dostuk-avtodorojniy” chegara o‘tkazish postini kesib o‘tayotgan O‘zbekiston fuqarolari, jumladan, yuk tashuvchilardan pora olgan, tamagirlik qilib kelgan 3 nafar mulozimni qo‘lga olgan.

“19 oktyabr kuni “Dostuk-avtodorojniy” nazorat-o‘tkazish posti rahbari, QR MXDQ O‘sh viloyati bo‘yicha chegara xizmati boshqarmasi boshlig‘i, shuningdek direktor birinchi o‘rinbosari – MXDQ ChX Bosh shtabi boshlig‘i qo‘lga olindi. Ular O‘sh shahri va O‘sh viloyati bo‘yicha vaqtinchalik saqlash izolyatoriga joylashtirilgan”, – deyiladi Qirg‘iziston milliy xavfsizlik davlat qo‘mitasi (MXDQ) axborot markazi xabarida.

Albatta, yuqorida ko‘rsatilgan salbiy holatlar qo‘shni xalqlar fuqarolarining o‘zaro bordi-keldisini yengillashtirish yo‘lida davlat rahbarlari tomonidan amalga oshirilayotgan oliy darajadagi sa'y-harakatlarga soya solmay qo‘ymaydi. Qolaversa, bir-ikki nafsiga hokim bo‘la olmagan amaldor yoki mulozimlarning qilmishi davlatlar o‘rtasidagi o‘zaro ishonchli va do‘stona munosabatlarini hamda yaxshi qo‘shnichilik yo‘lida qilinayotgan ulkan ishlarni barbod eta olmasa-da, fuqarolarning davlat idoralariga bo‘lgan ishonchini susaytiradi.

Ishonch bildirib qolamizki, Tojikiston va Qozog‘iston tomoni ham o‘zaro bordi-keldi aloqalarida muhim bo‘lgan chegara-bojxona postlarida xizmat intizomini kuchaytiradi.