Barchasiga otam sababchi: YouTubeʼdan oyiga 5000 dollar daromad topayotgan dasturchi

Shuncha o‘qib “paynetchi” bo‘lasanmi?

Farg‘ona viloyati Qo‘shtepa tumani Langar qishlog‘ida tug‘ilganman. Yoshim 23 da. YouTube platformasida ish olib boraman. Ota-onam shifokor. Oilada to‘ng‘ich farzandman. Mendan keyin yana ikki o‘g‘il ukam bor.

Qishloq sharoitida o‘sib ulg‘ayganim uchun ko‘pchilik qanday qilib IT cohasiga kirib kelganim haqida qiziqib so‘rashadi. Ota-onam shifokor bo‘lgani uchun mening ham shifokor bo‘lishimni xohlashdi va tabiiy fanlarga yo‘naltirishdi. Akademik litseyda kimyo va biologiya fanlarini o‘rgandim. Lekin o‘qish jarayonida bu soha men uchun emasligini anglab yetdim. Shundan keyin o‘zimga boshqa yo‘nalish tanlashga harakat qildim.

Ingliz tilini bilganim uchun turli saytlarga kirib chet elliklar hayotini o‘rgandim. Dasturchilik u paytda unchalik rivojlanmagan edi. Dasturchi bo‘lishga qaror qildim. Ota-onamga tanlagan yo‘lim haqida aytganimda ular ko‘chada “paynetchi” bo‘lasanmi, deyishgan. Chunki ko‘pchilik dasturchi deganda telefon ustasi yoki paynetchini tushunadi. Tabiiyki ota-onam bunga qarshilik qilishdi. Mening esa qarorim qat’iy edi, ularga shu kasb orqasidan oyoqqa turishimni isbotlamoqchi bo‘ldim.

Birinchi topgan pulim 156 dollar edi...

O‘sha paytda dasturchilikni o‘rganish qiyin edi. Chunki bizda bu kasbni (ayniqsa Farg‘ona sharoitida) o‘rganish deyarli imkonsiz edi. Ingliz tilida YouTube-kanalimni ochdim. U paytda kollejda 2-kurs edim. Bu kanal telefonlarni tuzatish,  dastur qilish kabi ko‘pchilik uchun foydali videolar qildim. Ba’zi videolarimni ko‘pchilik tomosha qildi. Sekin-asta obunachilarim ko‘paya boshladi. Birinchi YouTubeʼdan topgan pulim 156 dollar edi. Pulni olish uchun bankka borganimda yosh bola bo‘lganim sabab bank xodimlari menga xizmat ko‘rsatmagani yodimda. Ota-onam bilan birga borib pulni olib kelganmiz. O‘shanda 17 yoshda bo‘lganman. U vaqtlarda 156 dollar katta o‘qituvchining bir oylik maoshiga teng edi. Shundan keyin ota-onam IT sohasida pul topish mumkinligiga ishonch hosil qilishgan va bu yo‘lda meni qo‘llab-quvvatlashdi.

Keyingi oyda 448 dollar pul topganman. Shunday qilib ota-onamni kelajagim IT sohasida bilan bog‘liqligiga ishontirganman. Matematika fanini o‘rgana boshladim. Ingliz tilini yanada mukammalroq o‘rganishga ahd qilib, Toshkentdagi Inha universitetiga o‘qishga kirishga tayyorgarlik ko‘ra boshladim. Qishloqda sharoit bo‘lmagani uchun Farg‘ona shahriga borib tayyorgarlik ko‘rdim. YouTubeʼdan chet elliklar hayoti haqidagi videolar tomosha qilib ingliz tilini o‘rganishga bo‘lgan ishtiyoq yanada kuchaydi. Ingliz tiliga o‘qishga qiziqtirgan eng avvalo otam bo‘lgan. Otam shifokor bo‘lgani uchunmi qo‘lida doim kitob bo‘lgan. Uni ko‘rib biz 3 o‘g‘il kitob o‘qishga mehr berganmiz.

Birinchi ochgan YouTube-kanalim o‘chib ketgach qayg‘uga tushganman...

YouTubeʼda avvaliga kanal yuritish qonun-qoidalarini yaxshi tushunmas edim. Ba’zi sabablarga ko‘ra kanalim yopilib ketdi. Shuncha qilgan harakatim bir kunda o‘chib ketdi. YouTubeʼga aloqaga chiqib, kanalim tiklanishida yordam so‘radim. Afsuski, urinishlar besamar ketdi. Shundan keyin yangi kanal ochdim. Shu bilan bir qatorda matematika, ingliz tili va fizika fanlarini o‘qib, Inha universitetiga kirish uchun harakatni susaytirmadim. O‘qishga kirishga tayyorgarlik ko‘rayotganim uchun YouTubeʼga kontent qilishga unchalik ham vaqt bo‘lmadi. 2017-2021 yillarda Inha universitetini tamomladim.

O‘qish davomida bir qancha kompaniyalarda dasturchi bo‘lib ishladim. 4-kursligimda Dubayda dasturchi bo‘lib onlayn ishladim. O‘qishni tamomlagan yilim karantin paytiga to‘g‘ri keldi. Hamma uyda o‘tiradigan payt edi. Uyda bekorchilikdan YouTubeʼga qiziqish yanada ortdi va yangi kanal ochdim. 3D printer sotib olib yasagan narsalarimni obunachilarga ko‘rsata boshladim. Chiqarayotgan videolarim ingliz tilida bo‘lgani uchun katta qiziqish bilan ko‘rildi. Bir yil bo‘lmasdan 100 ming obunachiga erishdim. Chiqarayotgan barcha videolarim dasturchilikka oid bo‘lgan mavzular edi.

Rahmatli bobom fotojurnalist edi. U paytda fotoapparatlar sanoqli edi. Ular har gal surat olganlarida qiziqib tomosha qilardim. Shu sababli ham media sohasiga qiziqishim ortgan.

3 000$ dan 5 000 $ gacha....

Ko‘pchilik daromadim haqida qiziqib so‘raydi. Har bir chiqargan videokontentim uchun o‘rtacha 1 000 dollar topaman. Bir oyda bunday videolardan 3-5 ta tayyorlay olaman. Hozirgi YouTubeʼdagi videolarim mavzusi 3D printerlardan chiqarilgan injenerlikka, robototexnikaga oid mavzulardan iborat. Maqsadim obunachilarimga, butun dunyoga muhandislikni san’at ko‘rinishida ko‘rsatib berishdan iborat.

Soham bo‘yicha aytishim mumkinki, ota-onalar farzandini qaysidir ma’noda telefon va kompyuterdan yiroq qilib tarbiyalamasligi lozim. Bola telefondan, albatta, to‘g‘ri yo‘nalishda foydalanishi kerak va buni uddalasa bo‘ladi. Faqat ularni nazoratda olib turish kerak. 6-sinfda o‘qiyotgan ukamga telefon olib berib, maxsus dastur orqali o‘zimning telefonimga ulab qo‘yganman. U qaysi dasturdan foydalanayotganini ko‘rib turaman.

Saudiya Arabistoniga borish ishtiyoqi til o‘rganishga turtki bo‘ldi...

“Jahongir bolaligidan iqtidorli edi. Uning shifokor bo‘lishini xohlardim. Lekin uning o‘zi IT sohasini tanladi. Qishloq sharoitida tarbiya uchun vaqt ajratish juda qiyin bo‘ladi. Hamma qatori yoshligida tengdoshlari bilan dalada mol boqqan. U texnikaga juda qiziqardi. Bolaligida  radiopriyomniklarni titkilab buzib qo‘yardi. Bolg‘ada elektron soatlarni pachoqlab, ehtiyot qismlarini o‘rganardi.

Iqtisodiy muammolar sabab soham – tibbiyot bo‘yicha chet elda ishlash orzum edi. Ingliz tilini mustaqil o‘rganishni boshladim. Nihoyat, 2008-2009 yillarda Saudiya Arabistonida qisqa vaqt bo‘lsa-da ishladim. Safarga ketayotib o‘g‘limga imkoniyat bo‘ldi deguncha sizlarni ham chaqirib olaman deb va’da bergan edim. Chet elga ketganimdan so‘ng Jahongir ingliz tilini ishtiyoq bilan o‘rganishni boshladi. Ingliz tiliga bo‘lgan muhabbat men ham otam yoniga chet elga boraman degan o‘ylar bilan rivojlandi.

Ota-onalarga maslahatim farzandingizning ichki dunyosini o‘rganing, ular bilan xuddi do‘stlardek suhbatlashing. Kelajakda kim bo‘lishi haqida so‘rang. Zurriyodingizni imkoniyatga qarab to‘g‘ri yo‘nalishga yo‘naltiring”, deydi Jahongirning otasi Ulug‘bek Yusupov.

“Qishloqda yashab oyiga 3 000-5 000 dollar topish yoshlarning orzusi” – IT-Park Farg‘ona filiali rahbari Bahromjon Jalilov

Yurtimizda IT sohasiga e’tibor oshgani sababli har bir viloyatda IT-Park, tuman va shaharlarda esa raqamli texnologiyalar markazi platformalari yo‘lga qo‘yildi. Ushbu maskanlar Jahongir va unga o‘xshagan yoshlarning rivojlanishiga hissa qo‘shib kelmoqda. Shu kabi va yana bir qator loyihalar orqali 2022 yilda viloyatimizda IT mahsulotlari ko‘rsatgan xizmatlaridan tushgan eksport hajmi 322 ming dollarni tashkil qildi. IT korxonalar 2021 yil boshida 7 nafarni tashkil etgan bo‘lsa, hozirda ular 50 nafardan oshdi. 2023 yilda bu ko‘rsatkichni biz 80 ga yetkazib, eksport hajmini esa 700 ming dollargacha oshirmoqchimiz.

Jahongirning Markazga kelganiga hali bir yil bo‘lgani yo‘q. Hozirda u o‘z kompaniyasiga asos soldi hamda IT-Park rezidentiga aylanmoqda. Ko‘plab yoshlarimiz undan o‘rnak olib zamonaviy kasblarga hamda ingliz tilini o‘rganishga bo‘lgan e’tibori kuchaygan. Ular hozirda “YouTube akademiyasi” loyihasi ustida ish olib borishyapti. Oddiy qishloq farzandining vatanda turib xalqaro kontent yaratib, oyiga 3000 – 5000 dollar topishi hozirgi kundagi barcha yoshlarning orzusi.

Sarvar Ziyayev
A’loxon Tursunov.