Xatolar ketidan xato. Farg‘ona viloyati hokimi qachon xulosa qiladi?

Ijtimoiy tarmoqlarda Olmazor tumani hokimi o‘rinbosari bilan bog‘liq muhokamalar sovimay turib, Farg‘onada yangi mavzuni «tayyor» qilishdi. 

«Internetni portlatgan» audioda gapirayotgan odam respublikaning yetakchi bir viloyati rahbari ekaniga bemalol ishonish mumkin. Chunki bu ovozda avval ham ko‘p marta shunday alfozdagi shunday so‘zlarni eshitganmiz...

Toshloqliklarni haqorat qilgan ham shu hokim, Toshkentdan borgan amaldorlarning ichak-chavoqlarini boshlariga salla qilib qo‘yish bilan tahdid qilgan ham shu hokim, Rishtonda minglab odamlarni hasharga majburlagan ham shu hokim.

Hokim ayollarning tashqi qiyofasini o‘zgartirish bilan mashg‘ul bo‘lishi, kiyimi o‘ziga yoqmagan bemorni shifoxonadan haydab solishi, viloyatga kelgan mehmonlarning soqolini qirtishlashi, kitob sotuvchilarni qamash bilan tahdid qilishi, kim deputat bo‘lishini belgilashi - bu qandaydir komedik janrdagi film ssenariysi emas, ayni kunda hayotimizda ro‘y berayotgan hodisalar.

Bu ishlardan keyin bu rahbar xodim qayerda o‘qigan, qayerda tayyorlangan, Konstitutsiya va qonunlardan xabardormi, boshqaruv nimaligi haqida tushunchaga egami, tashqarida yigirma birinchi asr, texnologiyalar zamoni ekanini biladimi kabi to‘xtovsiz savollar tug‘ilaveradi.

Yoki Farg‘ona hokimi mutlaq hokimiyatga egaman deb o‘ylaydimi? Albatta unga hech kim mutlaq vakolat berib qo‘ygani yo‘q. Unda u nega vakolatlari chegarasidan chiqmoqda? Nega O‘zbekistonni butun dunyoga sharmanda qilmoqda?

Ahvol bu darajaga yetib kelishining sababi uning atrofidagilar tomonidan «haybarakallachilik»  qilib kelingani, qanday nohaqliklar bo‘lsada ko‘z yumib kelingani, indamay bo‘yin egib kelinganida emasmi? Ahvol bu darajaga yetib kelganining sababi shu vaqtga qadar ko‘rsatgan hunarlari uchun jazolanmay qolgani emasmi?

So‘nggi uch yil davomida yangi prezident va yangi jamoa islohotlar olib borish uchun jon kuydirayotgan mahalda nega joylardagi rahbarlar o‘z ish uslubini o‘zgartira olishmayapti, zamonga hamnafas bo‘la olmayapti? Prezidentning qayta va qayta tanqidlaridan nega xulosa qilinmayapti?

Axir yaqindagina «snos» mojarolaridan keyin uchta viloyat hokimi qatorida Farg‘ona viloyati hokimi ham keskin tanqid qilingan va yil so‘nggiga qadar xatolarni tuzatish uchun imkoniyat berilgandiku? Bundan kelib chiqyaptiki, o‘shanda so‘ralgan uzrlar xo‘jako‘rsinga bo‘lganmi?

Shuncha shov-shuvlardan keyin Farg‘ona viloyati hokimligi matbuot xizmati holat yuzasidan bayonot berib, viloyat hokimini oqlashga, u aslida boshqa niyatda bo‘lganini tushuntirishga urindi.

Avvalo, odamlarga qanday yashashni, nima kiyishni o‘rgatishning o‘zi ham shaxsiy huquqlarni poymol qilish-ku! Bu demokratik jamiyat prinsiplarini ham poymol qilish emasmi? 

To‘g‘ri, milliylikni saqlashimiz kerak, yoshlarimizni milliylik ruhida tarbiyalashimiz kerak, bu yo‘nalishdagi targ‘ibotlar bugun paydo bo‘lib qolgan emas, lekin bu ishlar Farg‘ona viloyati hokimining bunday yo‘sindagi, ibtidoiy ko‘rinishdagi tashabbuslariga qarab qolgan ham emas. Agar milliy madaniyat va ma'naviyatimizga xos bo‘lmagan, o‘zga xalqlar urf-odatiga amal qilib ro‘mol o‘raydigan va kiyinadiganlar uchrayotgan bo‘lsa, ularga o‘zbekona kiyinish qanday bo‘lishi kerakligini to‘g‘ri yo‘l bilan tavsiya (tushuntirishmas) qilish mumkin emasmidi, odamlarning soch-soqolini yulib, kiyimini yechib, o‘z hurmatini yo‘qotguncha bu ishni tegishli soha vakillariga qoldirish kerak emasmidi?

Umuman, amaldorlar nega qonunlarga qarshi borib, fuqarolarning shaxsiy huquq va erkinliklarni buzishdan tap tortishmayapti?

Shunday pallada Bosh Qomusimiz - Konstitutsiyaga yuzlanamiz: O‘zbekiston Respublikasi fuqarosi va davlat bir-biriga nisbatan bo‘lgan huquqlari va burchlari bilan o‘zaro bog‘liqdirlar. Fuqarolarning Konstitutsiya va qonunlarda mustahkamlab qo‘yilgan huquq va erkinliklari daxlsizdir, ulardan sud qarorisiz mahrum etishga yoki ularni cheklab qo‘yishga hech kim haqli emas (19-modda).

Hokim tutayotgan yo‘l bilan nimaga erishish mumkin - xalqning noroziligi va afkor olamga kulgi bo‘lishga... 

Balki hozir ham, ayni pallalarda qaysidir hududda odamlar majburiy mehnatga jalb etilishi, qaysidir hududda kimningdir mulki buzilishi, kimdir qaysidir hokimdan so‘kish va haqoratlar eshitishi, odamlar norozi qilinishi davom etayotgandir?

Chunki bir ishning oqibati bo‘lmas ekan, xatolar takrorlanaveradi. Amaldorlar xato uchun jazolanmas ekan, ular xatolardan xulosa chiqarishmaydi, o‘zgarishmaydi.

Aziz Qarshiyev