Пластик бўйича глобал келишув ҳақидаги музокаралар муваффақиятсиз тугади

1 декабр, якшанба куни Жанубий Кореянинг Пусан ​​шаҳрида 170 дан ортиқ давлат вакиллари ўртасида пластик ифлосланишга қарши курашиш бўйича келишув тузиш ҳақида музокаралар якунланди. Келишувга эришилмади, аммо музокараларни келаси йилда давом эттиришга қарор қилинди.

Германия атроф-муҳит федерал вазири Штеффи Лемке бир қатор давлатлар томонидан глобал келишувга қаршилик кўрсатилишини фалокатли деб атади. «Ҳеч бўлмаганда, Пусанда бир нарса аниқ бўлди: кўпчилик мамлакатлар самарали келишувга эришмоқчи. Ва бу гуруҳ ўсиб бормоқда», деди у.

1 декабр куни бўлиб ўтган якуний ялпи мажлисда бир қанча ташаббуслар кўриб чиқилди. Панама томонидан таклиф этилган ва 100 га яқин давлат томонидан қўллаб-қувватланган энг оммабоплари бутун дунё бўйлаб пластик маҳсулотлар ишлаб чиқаришни қисқартириш учун шароит яратишга қаратилган. Музокаралардаги тўсиқларга пластикларга чекловлар, ташвишли кимёвий моддаларни тартибга солиш ва ривожланаётган мамлакатларга шартномани амалга оширишда ёрдам бериш учун маблағ ажратиш айланди.

Йиллик пластик ишлаб чиқариш — 500 миллион тоннага яқин

25 ноябрдан 1 декабргача бўлиб ўтган Бирлашган Миллатлар Ташкилотининг Атроф-муҳит бўйича дастури (ЮНEП) шафелигидаги сессиядан кўзланган мақсад ҳужжат матнини якунлаш ва тасдиқлашдан иборат эди. «Дунёмиз пластик чиқиндиларга ғарқ бўлмоқда. Ҳар йили биз 460 миллион тонна пластмасса ишлаб чиқарамиз, уларнинг катта қисми тезда чиқиндига айланади», — деди БМТ бош котиби Антониу Гутерриш очилиш маросимида иштирокчиларга йўллаган видеомурожаатида. У шошилинч чоралар кўриш зарурлигини таъкидлади. 

Гутерриш, шунингдек, келишув пластикнинг бутун ҳаётий циклини, жумладан, бир марталик маҳсулотлардан фойдаланишни қисқартириш, чиқиндиларни бошқаришни такомиллаштириш ва муқобил материалларни ишлаб чиқиш бўйича чора-тадбирларни қамраб олиши кераклигини таъкидлади. Бундан ташқари, шартнома барча мамлакатларнинг замонавий технологиялардан фойдаланишини таъминлаши, қуруқлик ва денгиз муҳити сифатини яхшилаш, заиф жамоаларни, шу жумладан чиқиндиларни йиғиш орқали пул ишлаётганларни ҳимоя қилиши керак.

2050 йилга бориб пластик ишлаб чиқариш 3 бараварга ошади. Олимлар инсон танасида ва атроф-муҳитда, жумладан озиқ-овқат, сув ва ҳавода кўпроқ микропластмассаларни топишда давом этмоқдалар.