YuNESKO va BMT bosh kotibi Odessaga berilgan zarbalarni keskin qoraladi

Birlashgan Millatlar Tashkiloti bosh kotibi Antoniu Guterrish Rossiyaning Odessaga raketa hujumi sodir etganini, buning natijasida ikki kishi halok bo‘lgani va Spas-Preobrajyenskiy sobori hamda shaharning tarixiy markazidagi boshqa bir qancha tarixiy binolar zarar ko‘rganini «qat’iy qoraladi». Bu haqdagi bayonot 23 iyul, yakshanba kuni tashkilotning rasmiy saytida BMT spikeri Stefan Dyujarrik nomidan e’lon qilindi.

Bayonotda sobor va boshqa tarixiy yodgorliklarning o‘qqa tutilishi «urushda tinch aholi o‘rtasida dahshatli yo‘qotishlarga qo‘shimcha ravishda sodir bo‘lgan, to‘qnashuvlar vaqtida madaniy boyliklarni himoya qilish to‘g‘risidagi 1954 yilgi Haaga konvensiyasini buzgan holda, butunjahon merosi konvensiyasi tomonidan qo‘riqlanadigan hududga amalga oshirilgan hujum» deb ataladi. 

BMT spikeri Ukrainada keng ko‘lamli harbiy harakatlar boshlanganidan beri YuNESKO Ukrainadagi kamida 270ta madaniy obidaga, jumladan, 116 diniy obidaga zarar yetkazilganini tasdiqlaganini ta’kidladi. BMT bosh kotibi Rossiyani «keng ratifikatsiya qilingan xalqaro me’yoriy hujjatlar» bilan himoyalangan obektlar, Ukrainadagi fuqarolik infratuzilmasi va uning tinch aholi vakillariga hujumlarni zudlik bilan to‘xtatishga chaqiradi, dedi Dyujarrik.

Birlashgan Millatlar Tashkilotining Ta’lim, fan va madaniyat agentligi (YuNESKO) ham Rossiyaning Odessadagi Jahon merosi obektlariga uyushtirgan yangi hujumlarini keskin qoralagan holda bayonot berdi. 

«Ushbu dahshatli vayronagarchilik Ukrainaning madaniy merosiga nisbatan zo‘ravonlik kuchayib borayotganidan dalolat beradi. Men madaniyatga qilingan bu hujumni keskin qoralayman va Rossiyani xalqaro huquq, jumladan, 1954 yildagi Madaniy mulkni himoya qilish to‘g‘risidagi Haaga konvensiyasi va BMTning Jahon qurolli to‘qnashuvi paytidagi Madaniy mulkni himoya qilish to‘g‘risidagi konvensiyasi bo‘yicha o‘z majburiyatlarini bajarish uchun konstruktiv choralar ko‘rishga chaqiraman». dedi Odri Azule. 

Shu bilan birga, tashkilot bundan bir necha kun oldin Ukrainadagi hujumlar fuqarolik va madaniy obektlarning vayron bo‘lishiga olib kelganiga e’tibor qaratdi. Odessaning tarixiy markazi 2022 yilning kuzida YuNESKOning Butunjahon merosi ro‘yxatiga kiritildi – uni hujumlardan himoya qilishga urinish ushbu ro‘yxatga kiritilishi sabablaridan biri sifatida keltirildi.