APLdagi transferlar. Kim muvaffaqiyatliroq ishladi?

Futbol bo‘yicha eng yaxshi chempionatda barcha grand jamoalar tarkiblarini yangiladi, yaqin oylar davomida muxlislar bu jamoalarning o‘yinidagi ko‘plab o‘zgarishlarga guvoh bo‘lishadi.

Reyting: APL top-klublari uchun transferlar oynasi yakunlari

«Arsenal»

• Keldi: Deklan Rays, Kay Havers, Yurriyen Timber, David Rayya
• Ketdi: Folarin Balogun, Granit Jaka, Kiran Tirni, Nunu Tavaresh, Mett Tyorner
• Transfer balansi: – 167,04 mln yevro

«Kanonirlar» xaridlarni ertaroq yakunladi va mavsum boshiga to‘liq shakllangan jamoa bilan kirib keldi. «Arsenal» yozda tarkibdagi alohida nuqtalar bo‘yicha o‘zgarish qilib, kerakli pozitsiyalarga raqobat qo‘shdi ham keraksiz futbolchilaridan qutuldi. Ammo Yurriyen Timber birinchi turdayoq xochsimon paylarini shikastlab oldi va bir necha oyga safdan chiqdi.

«Arsenal» Deklan Rays uchun poygada «Siti»ni ortda qoldirib, o‘z tarixidagi eng qimmatbaho transferni amalga oshirdi (116,6 mln yevro). «Vest Hem»ning 24 yoshli sardori yangilanayotgan jamoaning motori bo‘ladi va allaqachon jiddiy ambitsiyalar ramziga aylanib ulgurdi. Klub xo‘jayinlari o‘tgan mavsum tasodif bo‘lmaganini ko‘rsatishga qaror qilishdi – «kanonirlar» har yili mamlakatning eng kuchli klublari bilan raqobatlashmoqchi.

Ikkinchi qimmatbaho xarid – Kay Haversning «Chelsi»dan 75 mln yevroga sotib olinishi bo‘ldi. Germaniyalik futbolchi hozircha yangi jamoaga moslashish davrida, ammo universalligi va yoshligi (u ham hali 24 yoshda) evaziga u Arteta uchun hujumkor guruhdagi muhim qo‘shimcha imkoniyat taqdim etishi kerak. Yana bir qiziqarli transfer – «Brentford»dan David Rayyaning ijaraga olinishidir. Hozircha Ramsdeyl asosiy tarkibdagi o‘rnini saqlab qolmoqda, ammo Mikel unga birinchi raqam o‘rni uchun kuchli raqobat kerakligini yaqqol namoyish etdi.

«Manchester Siti»

• Keldi: Yoshko Gvardiol, Mateus Nunes, Jyeremi Doku, Mateo Kovachich
• Ketdi: Koul Palmer, Riyoz Mahrez, Emerik Laport, Ilkay Gundo‘g‘an
• Transfer balansi: – 126,60 mln yevro

O‘tgan mavsum Yevropa futboli cho‘qqisiga chiqqan jamoa yozda maksimal darajada rejali transferlar amalga oshirishga harakat qildi. «Siti»ni Gvardiola uchun muhim sanalgan bir qator futbolchilar tark etdi (Gundo‘g‘an erkin agent sifatida «Barsa»ga borib qo‘shildi, Mahrez va Lyaport kattaroq pul ishlab olish uchun Saudiya Arabistoniga yo‘l oldi), ammo «shaharliklar» alohida pozitsiyalar uchun sifatli transferlar qilib, paydo bo‘lgan teshiklarni ortiqcha xarajat qilmasdan yopa oldi.

Gundo‘g‘an turli pozitsiyalarda harakat qilib, muhim gollarni urgan holda (ikki yil oldin mavsumning so‘nggi turida «Siti» «Aston Villa»ga 0:2 hisobida yutqazayotganida u ikki daqiqa ichida dubl qayd etib, jamoasi chempion bo‘lishini ta’minlagandi) bir necha mavsum davomida Pepga yordam berib kelgandi. U ketgach klub rahbarlari darhol Londonga qo‘ng‘iroq qildi va 30 mln yevrodan kamroq narxga Ilkay o‘rniga Mateo Kovachichni olib kelishdi – maksimal darajada mantiqiy almashtirish, qolaversa, xorvatiyalik futbolchi uch yilga yoshroq.

Qanotda Mahrez o‘rniga «Renn»dan Jyeremi Doku keldi – u hali atigi 21 yoshda, uni esa allaqachon Kilian Mbappe maqtagan. Endi undan Pepning murakkab sxemalariga ko‘nikish va Angliyaga moslashish talab etiladi, qog‘ozda esa bu transfer juda sifatli amalga oshirilgandek ko‘rinmoqda. Manchesterliklarning eng qimmat xaridi – «Leypsig»dan 90 mln yevroga sotib olingan Yoshko Gvardiol transferi bo‘ldi. Ushbu xorvatiyalik futbol tarixidagi eng qimmatbaho himoyachiga aylandi, ammo bu transfer shunga arziydi – 21 yoshli markaziy himoyachi o‘z pozitsiyasida dunyoning eng yaxshilaridan biri sanaladi.

Transferlar oynasi yopilishi arafasida «Siti» «Vulverhempton»dan 62 mln yevro evaziga Mateus Nunesni olib keldi. Hozircha ushbu portugaliyalik yarimhimoyachi bilan barchasi aniq emas: havbek 25 yoshda va APLda atigi bir mavsum o‘ynagan, biror qahramonlik ko‘rsatmagan, ammo unga «Liverpul» ham da’vogar bo‘lib chiqqandi va yakunda Gvardiola kurashga qo‘shildi. Grand klublarning seleksiya  xizmatlari nima qilayotganini bilishadi.

«Nyukasl»

• Keldi: Sandro Tonali, Harvi Barns, Tino Livramento, Lyuis Holl
• Ketdi: Allan Sent-Maksimen, Kris Vud
• Transfer balansi: – 108,60 mln yevro

«Nyukasl» saudiyaliklarning pullarini aql bilan ishlatishda davom etmoqda. Messi, Neymar yoki Mbappe darajasidagi yulduzlar Angliyaning shimoliy shahriga borishga rozi bo‘lmaydi, ammo klub ko‘p yillardan keyin Chempionlarga qaytishi arafasida tarkibni yaxshigina kuchaytirib oldi. Asosiy xarid italiyalik tayanch yarimhimoyachisi Sandro Tonali bo‘ldi – Italiya milliy jamoasi futbolchisi uchun «qarg‘alar» «Milan»ga 64 mln yevro to‘lashdi.

Keyin klub Premer-ligani tark etgan jamoalarning futbolchilarini ovlashga kirishdi – «Lester»dan vinger Harvi Barns olib kelindi, «Sauthempton»dan 37,2 mln yevroga 20 yoshli qanot himoyachisi Tino Livramento sotib olindi. «Nyukasl» asosiy yevrokubokda eng qiyin guruhga tushdi, ammo bu tarkib guruhda chiqishga da’vogarlik qila oladi.

«Liverpul»

• Keldi: Dominik Soboslai, Aleksis Mak Allister, Vataru Endo, Rayan Gravenberh
• Ketdi: Fabinio, Jordan Henderson, Aleks Oksleyd-Chemberlen, Nabi Keyta, Jyeyms Milner, Roberto Firmino, Artur Melo, Fabiu Karvalyu
• Transfer balansi: – 111,30 mln yevro

«Liverpul»da Yurgen Klopp davridagi eng jiddiy yangilanishlar ro‘y berdi. Jamoani birdaniga yetti nafar yarimhimoyachi tark etdi (agar ijaraga olingan Melo qaytib ketgani va Karvalyu ijaraga berilgani ham qo‘shilsa), afsonaviy Mane – Firmino – Saloh triosidan esa birgina misrlik hujumchi qoldi. Klub avvalboshdan bu qadar kapital qayta qurish boshlashni rejalashtirmagandi, ammo Henderson va Fabinio transferi evaziga Saudiya Arabistonidan katta mablag‘ keldi.

Lekin mersisaydliklar klubi rahbarlariga sotib olish bo‘yicha transferlarda 5 bahodan 3 qo‘yish mumkin. Klub bir necha yildan buyon kutgan Jud Bellinghem «Real»ga o‘tishni afzal ko‘rdi, Kaysedo «qizillar»ning taklifini eshitishni ham istamadi, Lavia ham Moyses ortidan Angliya janubidan Londonga kelishga qaror qildi. Natijada yoz boshida hujumkor yarimhimoyachilar Dominik Soboslai va Aleksis Mak Allisterni sotib olgan klub seleksiya bo‘limi tayanch yarimhimoyachi qidirishga majbur bo‘ldi. Asosiy va zaxira transfer nishonlarini «Chelsi»ga boy bergan «Liverpul» kutilmagan variantga murojaat qildi: skauzerlar yaponiyalik havbek Vataru Endo uchun 20 mln yevro sarfladi. Ushbu futbolchi o‘tgan mavsumda «Shtutgart»ga o‘ynagan va uning jamoasi Bundesligani tark etishiga bir baxya qolgandi.

Transferlar oynasining so‘nggi kunida klub «Bavariya»dan Rayan Gravenberhni olib kelishga ulgurdi, ammo bu transferga ham savollar bor. Niderlandiya yoshlar jamoasi a’zosi yoz boshidayoq transfer nishonlaridan biri sifatida ko‘rilgandi, ammo o‘shanda klub baribir taklif yuborishga jazm qilmagandi. Shunday tasavvur uyg‘onadiki, ushbu 21 yoshli yarimhimoyachi variantiga ilojsizlikdan qaytilgan. Amsterdamlik futbolchi bir yil oldin «Ayaks»dan «Bavariya»ga o‘tgandi, ammo bir mavsumda 800 daqiqadan kamroq o‘ynadi.

«Tottenhem»

• Keldi: Jyeyms Meddison, Mikki van de Ven, Pedro Porro, Deyan Kulushevski, Gulelmo Vikario, Manor Solomon, Brennan Jonson
• Ketdi: Harri Keyn, Garri Uinks, Jyed Spens, Lukas Moura, Kleman Langle, Arno Danjuma
• Transfer balansi: – 135,90 mln yevro

Bu transferlarda aks etmaydi, ammo «Tottenhem»ning asosiy yangi a’zosi – bosh murabbiy Anjye Postekogludir. «Seltik»ning sobiq ustozi «shporlar»da yorqin kombinatsiyali futbolni yo‘lga qo‘yishni va’da qilgan, shimoliy londonlik muxlislar bunday futbolni Maurisio Pochettino ketganidan buyon sog‘inib qolishgandi. Hozircha ish bermoqda: mavsumning ilk o‘yinlarida «Lester»dan 46,3 mln yevroga xarid qilingan Jyeyms Meddison jamoadoshlari bilan ajoyib kombinatsiyalar uyushtirmoqda va hujumni rang-barang qilmoqda.

Albatta, «Tottenhem»dagi eng katta transfer ketish bo‘yicha bo‘ldi. Klub tarbiyalanuvchisi va XXI asrdagi eng yaxshi futbolchisi Harri Keyn nihoyat Deniyel Levining panjalari orasidan sirg‘alib chiqdi va superklub safiga o‘tdi – endi ushbu strayker «Bavariya» raqiblariga dahshat soladi. «Shporlar» esa o‘tgan mavsumda ham ijarada o‘ynagan Pedro Porro va Deyan Kulushevskining transfer huquqini sotib olib, bunga taxminan 70 mln yevro sarfladi, shuningdek «Volfsburg»dan 40 mln atrofidagi mablag‘ga Mikki van de Venni sotib olib, orqa chiziqni mustahkamladi. Manor Solomon esa «Shaxtyor»dan erkin agent sifatida kelib qo‘shildi.

Klubning uzoq yillik futbolchilaridan yana biri Ugo Lioris hozircha «shporlar» balansida qolmoqda, ammo fransuzning xizmatlariga avvalgidek katta ehtiyoj sezilmayapti: faxriy futbolchining bir yillik shartnomasi qolgan va uni mavsumoldi yig‘inlariga olib ketishmadi. Endi «Tottenhem»da birinchi raqam «Empoli»dan olib kelingan 26 yoshli italiyalik Gulelmo Vikario bo‘ladi – u hozircha top darajada emas, ammo istiqbolli kiper.

Transferlar oynasining so‘nggi kunida «shporlar» eng qimmatbaho xaridini amalga oshirdi – klub 55 mln yevro evaziga «Nottinghem»dan hujumkor yarimhimoyachi Brennan Jonsonni sotib oldi. Bu istiqbolli futbolchi sanaladi: yigitcha hali 22 yoshda, u faqat o‘tgan mavsumda «o‘rmonchilar» bilan APLda debyut qildi, ammo barcha turnirlar doirasidagi 44 o‘yinda 10+3 ball jamg‘arishga ulgurdi.

«Manchester Yunayted»

• Keldi: Rasmus Hoylund, Meyson Maunt, Andre Onana, Serxio Regilon, Jonni Evans, Sofiyan Amrabat
• Ketdi: Din Henderson, Entoni Elanga, Fred, David de Xea, Meyson Grinvud
• Transfer balansi: – 151,36 mln yevro

Erik ten Hag Holandni olib berishni so‘ragandi, Gleyzerlar esa Holand allaqachon o‘z uyida ekanini aytishdi. Shunday qilib, «Yunayted»ga boshqa skandinav keldi – Rasmus Hoylund. Daniyalik futbolchi «qizil iblislar»ning bu transferlar oynasidagi eng qimmatbaho xaridi (75 mln) bo‘ldi, ammo belidagi jarohatini davolash bilan mashg‘ul bo‘lmagan 20 yoshli to‘purar hali APLda boshlang‘ich tarkibda o‘ynamadi, faqat 4-turga kelib «Arsenal»ga qarshi o‘yin oxirida maydonga tushib, faolligi bilan ajralib  turdi.

Jamoadagi asosiy tizimli o‘zgarish shartnomasi uzaytirilmagan David de Xea o‘rniga «Inter»dan Andre Onana olib kelinishi bo‘ldi. «MYu» bosh murabbiyi o‘ziga mos tarkib shakllantirishda davom etmoqda va ganalik kiperning kelishi yangilanishdagi muhim qism bo‘ldi. Onana oyoqda ishonchli o‘ynashi va jarima maydoni ichidagi vaziyatni aql bilan boshqarishi tufayli «Manchester Yunayted» o‘yiniga xotirjamlik baxsh etmoqda – uning ispaniyalik o‘tmishdoshida  esa bu borada muammolar bor edi.

Zabitser ijara muddati tugab Germaniyaga qaytishi va Fred shartnomasi yakunlanib, Turkiya chempionatiga yo‘l olishi tufayli jamoa maydon markazida vakant pozitsiyalar yuzaga keldi. Ulardan birini «Chelsi»dan ketishga qaror qilgan Meyson Maunt band etdi. Hozircha jamoa o‘rta chizig‘iga savollar bor, garchi ten Hag matbuot anjumanida jurnalistlar muammo yo‘q joydan uni qidirishini ta’kidlagan bo‘lsa ham.

Transferlar oynasining so‘nggi kunida manchesterliklar faollashdi – ser Aleks Fergyuson davrida o‘ynagan Jonni Evansga bir yillik shartnoma taklif etildi, u «Lester» bilan shartnomasi tugab, erkin agentga aylanganidan keyin «MYu» bilan shug‘ullanayotgandi. Lyuka Shou jarohat olgani tufayli mudofaaning chap qanotiga «Tottenhem»dan Serxio Regilon ijaraga olindi. Ispaniyalik futbolchi o‘tgan mavsumni «Atletiko»da ijara asosida o‘tkazgandi. Dedlayn arafasida esa Sofiyan Amrabat safga qo‘shib olindi – moliyaviy feyr-pleyga amal qilish uchun Qatardagi jahon chempionatida porlagan marokashlik tayanch yarimhimoyachisi «Fiorentina»dan hozircha ijaraga olingan.

«Chelsi»

• Keldi: Moyses Kaysedo, Romeo Lavia, Kristofer Nkunku, Koul Palmer, Aksel Disasi, Nikolas Jyekson, Lesli Ugochukvu, Robert Sanches, Levi Kolvill
• Ketdi: Kay Havers, Meyson Maunt, Mateo Kovachich, Kalidu Kulibali, Kristian Pulishich, Eduar Mendi, Ruben Loftus-Chik, Itan Ampadu, N'Golo Kante, Piyer-Emerik Obameyang, Kepa Arrisabalaga, Sesar Aspilikueta, Hakim Ziyosh, Romelu Lukaku, Kallum Hadson-Odoi
• Transfer balansi: –197,10 mln

Roman Abramovich ketganidan keyingi «Chelsi»ning transfer siyosati haqida to‘laqonli monografiya yozish mumkin – «ko‘klar» tarkibidagi futbolchilarning bunday almashinuvida hatto Maurisio Pochettino ham yordam bera olmayapti.

Asosiy xarid Moyses Kaysedo «Brayton»dan 116 mln yevroga olib kelinishi bo‘ldi – transfer Angliyada Raysdan keyingi eng qimmatbaho xaridga aylandi. «Chelsi» nafaqat sayyoraning eng yaxshi tayanch yarimhimoyachilaridan birini o‘ziniki qildi, balki bu bilan «Liverpul»ni sharmanda ham qildi: ekvadorlik futbolchi Londonga kelishidan bir necha kun oldin Yurgen Klopp jurnalistlarga ushbu futbolchining klubi bilan kelishuvga erishilgani haqida aytdi, ammo keyin futbolchi faqat londonliklar safiga o‘tishni istashini bildirdi.

«Qizillar»ning muammosi shu bilan tugab qolmadi: bir necha kun o‘tib «Chelsi» ularning zaxiradagi transfer nishonini ham ilib ketdi – Romeo Lavia. Ushbu tayanch yarimhimoyachisi ham «Sauhempton»ni tark etib, Kaysedo ortidan London jamoasiga kelib qo‘shildi. Kristofer Nkunku esa «ko‘klar» bilan qishdayoq kelishib qo‘ygandi va jamoaga rasman yoz boshida qo‘shildi, ammo u hozircha debyutini amalga oshira olmadi: u mavsumoldi yig‘inlari chog‘ida jarohat oldi va safga faqat noyabrda qaytishi mumkin.

Hujum qanoti uchun «Siti»dan Koul Palmer olib kelindi. 21 yoshli angliyalik futbolchi Manchester klubida debyut o‘yinlaridayoq kuchli o‘yin ko‘rsatdi va «Chelsi» hali kattalar futbolida biror mavsumni asosiy tarkibda o‘tkazmagan ushbu yigitcha uchun 47 mln yevroni ayamadi. Ijaradan qaytgan Levi Kolvillning transferini ham to‘laqonli transfer deb atash mumkin. Ushbu markaziy himoyachiga boshqa klublardan talab katta edi, ammo futbolchi qadrdon klubida qolishga qaror qildi.

«Real»ga ijaraga berilgan Kepa o‘rniga «Brayton»dan Robert Sanches keldi, «Monako»dan xarid qilingan Aksel Disasi himoya markazida raqobat hosil qildi, Nikolas Jyekson esa Nkunku o‘rnini munosib bosmoqda. «Chelsi» jamoaning yarmini tarqatib yubordi va shuncha futbolchi oldi, shunday ekan, jamoadagi transformatsiyani kuzatish qiziq bo‘ladi.