Беморларнинг аниқ ҳисоби йўқ – Тошкент вилояти боғчаларида болалар оммавий заҳарланди

Оққўрғон, Пискент, Бўка ва Қуйи Чирчиқ туманларидаги давлат боғчаларида юзлаб болалар заҳарланган. Расмийлар бу борада аниқ маълумотни бермаётган вақтда манбалар заҳарланганлар мингдан ошганини айтмоқда. Касалхоналарга сиғмаган болалар қўшни туман касалхоналарига йўналтириляпти. Бемор болаларда дард иситма, кўнгил айниши, қон аралаш ич кетиши билан кечмоқда. Kun.uz мухбири Пискент ва Оққўрғон туманларида бўлиб тафсилотларни ўрганишга уринди.

{Yii::t(}

Ўтказиб юбориш 6s

Ўтказиб юбориш

“Бугуни билан 10 марта ичи кетди” – Пискентдаги ҳолат

Ижтимоий тармоқларда Пискент ҳамда Бўка туманларида боғча болалари овқатдан заҳарланиб, шифохонага тушиб қолганига оид видео ва расмлар тарқалгач, Kun.uz мухбири дастлаб Пискент тумани тиббиёт бирлашмасида бўлиб, болаларнинг ота-оналари билан суҳбатлашишга ҳаракат қилди.

Аксарият оналар фарзандида иситма, ич кетиши, қайт қилиш ҳолатлари кузатилганини, бу боғчадан қайтгач юзага келганини айтди. Қуйида суҳбатдан айримлари келтирилади.

“Кеча [24 сентябрь куни] боғчага жўнатдик, эрталаб нонуштасини қилган, тушда овқатини емабди, мазаси бўлмай бошлабди. Кейин ухлабди, уйқудан турганидан кейин иссиғи чиқиб, боши оғриб йиғлабди. Сўнг боғча опаси телефон қилиб: “шунақа мазаси бўлмаяпти, олиб кетинглар” деб айтди. Кейин бориб олиб келдик, уйга келгач иссиғи баланд, бошида оғриғи бор эди, ичи кетди.

Иссиғи тушиши роса қийин бўлди. Уйда ўзимиз иситма туширадиган дори бердик. Иссиғи тушмади, ичи кетаверди, кейин бу ерга шифохонага олиб келдик. Биринчи ёрдамларни кўрсатишди, тонгги 3 ларга яқин иссиғи тушди. Ҳозир сал яхши, иштаҳаси очилиб, куч-қувватга кириб қолди.

Бир кун олдин фақат кефир билан пирог еган, эртаси куни тухумли омлет едим деди, шу билан обедда овқат емаган. Нимадан экани аниқмас ҳали”, – дейди туманнинг 6-боғчасига фарзандини берган она.

“[24 сентябрь куни] соат 16:00 ларда телефон қилишди, кўчада иш билан қайтаётгандим, бордим, кейин [қизимни] олиб қайтсам, иситмалаган. Иситма билан уйга қайтдик. Боламнинг ўзидан сўрасам, у ҳам кефир билан озгина булочками еган экан, шуни орқасидан деб ўйладик. Ҳозирча аниқ ташхис қўйилмади.

Уйга бордик, озгина қайт қилди, кечқурун иситмаси тушмади, биз ҳам таблетка бердик. Кейин кечқурун қарасак, бўлмайдиган, олиб келдик. Ҳамма қатори келсак, кўпчилик заҳарланган шекилли”, – дейди оталардан бири.

“Эрталаб уйдан яхши ҳолатда 3-боғчага чиқиб кетган. Соат 16:00 да болани олаётганимизда иссиғи чиққан, мен уйдан келсам, боланинг иситмаси 39 даража. Кейин ўзим “свеча” қўйдим, мен томоғи оғрияпти деб ўйладим. Кейин қайт қилди, кейин ичи кетди. Кейин ҳамширамиз телефон қилди, ўғлимни аҳволини сўради. Шунақа бўляпти дедим, болада заҳарланиш бошланган, тез шошилинчга олиб келишимни сўради, олиб келсам шунақа. Кечқуруни билан 39 даража бўлди, бугуни билан 10 марта ичи кетди.

Бола заҳарланган, булар эрталаб сут билан тухумли омлет берган дейишяпти. Шуни ўғлим озгина ичдим, аччиқроқ эди деяпти. [Ўғлим сутли маҳсулотларни] яхши қабул қилади, ҳаммасини ичади, кашаларни ҳам яхши кўради. 4 нафар фарзандим ҳам давлат боғчасига борган бўлса, бундай нарса бўлмаган. Мана 4-фарзандимда шуни кўрдим”, – дейди яна бир она.

Пискент тумани санитария-эпидемиологик осойишталик ва жамоат саломатлиги бўлими бошлиғи Моҳира Убайхонованинг айтишича, Пискентда жами 23 та давлат боғчаси бўлса, 24 сентябр кечасида шунинг 15 тасидан болалар қайт қилиш ва ич кетиш симптомлари билан шифохонага ётқизилган. Уларнинг сони 100 нафардан зиёд.

“Биз зудлик билан лаборатория, ишчи гуруҳларни шай қилиб, санитар-эпидемиологик суриштирув ишларини бошладик. Ҳар бир боғчада [овқат] аутсорсер томонидан таъминланади, ҳар бир боғча ҳамшираси, ошхонаси томонидан суткалик овқат синамалари олиб қолинади. Овқат синамаларини назоратга олдик, ўрнатилган тартибда текшириш жараёнларини бошладик.

Барча мурожаат қилган болаларга биринчи ёрдам бериш ишлари олиб борилмоқда. Мурожаатлар камайди, яхшиланиш ҳолатларига ўтиб бормоқда”, – деди у.

Санэпид ходимининг қўшимча қилишича, болалардаги симптомлар овқатдан заҳарланиш бўлиб чиқиши ҳам мумкин. Янаям 3 кундан 5 кунгача лаборатория таҳлилларининг натижаси чиқса, вазият ойдинлашиши таъкидланди.

“Набирамнинг ичи қонга ўхшаб ўтяпти” – Оққўрғондаги ҳолат

Пискент туманидан кейин Kun.uz Оққўрғон тиббиёт бирлашмасида ҳам бўлиб, вазиятни ўрганишга уринди. Аммо ҳолатни суриштиришда бир қанча тўсқинликлар юзага келди.

Бироз тортишувлардан сўнг жамоа билан тиббиёт бирлашмасининг юқумли касалликлар бўлимини топишга муваффақ бўлдик. Жойда туман ҳокими Тўра Боболов ҳамда бир қанча масъулларга кўзимиз тушди.

Уларнинг маълумотига кўра, Оққўрғонда жами 20 та давлат МТТ мавжуд, унда 3 мингга яқин бола тарбияланади. Бир сутка бўлмасидан шифохонага 210 га яқин мурожаат билан ота-оналар ўз фарзандларини олиб келишгани айтилди.

“Кеча [24 сентябрь] кечаси 5 та боғчадан мурожаат қилишди, соат 22:00 ларда ўткир диарея билан бошланди. Лекин оғир беморлар йўқ, овқатдан заҳарланиш деб бўлмайди бу ҳолатни, чунки буни лаборатория таҳлиллари айтади. Барча маҳсулотлардан санэпид қўмитанинг лабораториясига анализлар олинди, болаларнинг ҳаммаси малакали мутахассислар назоратида. Оғир беморларимиз қайд этилмади. Ҳолатлари қониқарлиларига уйларига жавоб бериляпти. Палатада 64 нафар бола ётибди. Уларнинг ҳаммасида ҳолат қониқарли, кечгача жавоб берилади”, – деди Оққўрғон тумани санэпид бўлими бошлиғи Зуҳра Достонова.

Қайд этилишича, юқумли касалликлар бўлими биноси 82 нафарга мўлжалланган бўлиб, ҳозир тўлиқ қувватда ишламоқда, айрим ота-оналар фарзандларини бошқа шифохонага олиб кетишга мажбур бўлган. Расмийлар бу ҳолатни амбулатор тартибда даволанишдаги беморлар ҳам шу бўлимда қолгани билан изоҳлашди.

Жамоа билан вазиятни ичкарига кириб ўрганишга уриндик, аммо расмийларнинг қаршилиги сабаб бунинг имкони бўлмади. Ота-оналарга кўра, болаларнинг ҳолати стабил эмас, улар бундан қаттиқ хавотирда.

“Тинимсиз ичи ўтиб ётибди. Заҳарланиш дейишяпти. Мен бошида томоғими деб ўйладим, кейин қўшнилар заҳарланиш бўлганини айтишди. Мана энди шифохонама-шифохона юрибмиз энди, кечадан бери югурамиз”, – дейди оналардан бири.

“Соат 17:00 ларда набирам боғчадан келди. Кефир ичибди, кейин ичим-ичим деди. Кейин қайноқ сув бердим, у қилдим, бу қилдим, [тунги] соат 2 да ҳарорати 38-40 даражага чиқиб кетди. Қайт қилди, шунақа қилиб инфекционнийга чопиб келдик. Ҳеч кимнинг боласи бундай вазиятга тушмасин экан, ўзим нима қилишни билмай қолдим. [Набирам кефирни] 1-боғчада ичган.

Ўзига келди, ҳарорати тушди, Худога шукр. Лекин ўша кефирни текширадиган СЭС ходимларидан хафа бўлдим. [Маҳсулотнинг] ҳар кунги ҳолатини текширмайдими, ҳозир ҳамма ерда тревога бўлиб ётибди”, – дейди бувилардан бири.

“Ичи ўтди, оёқлари ишламай қолди, туни билан бола билан олишиб роса қийналдик. Кейин эрталаб ўғлимга дорихонадан дори олиб келишини айтсам, дорихонадагилар заҳарланганини айтиб, шу ерга жўнатишди. Шу ерга қараб келдик. Иситмаси энди тушди, шундаям сал ичи кетиб турибди. Энди бу ҳолатга келиш роса қийин-да, айниқса бувилар учун. Шунга қийналдик”, – дейди яна бир буви.

“Шахсан мен хавотир оляпман, [набирамнинг] ичи қонга ўхшаб ўтяпти. Қизим ҳам ҳозир стрессда. Боғча билан гаплашдик, биз жавоб бермаймиз дейишди, тадбиркорларга берилган экан, маҳсулотларни улар олиб келаркан, олиб келинганини пиширишар экан”, – деди 6-боғча тарбияланувчисининг бувиси.

Нечта бола заҳарлангани ҳануз очиқланмади

Санитария-эпидемиологик осойишталик ва жамоат саломатлиги қўмитасининг Kun.uz'га маълум қилишича, ҳозирда боғчаларнинг ошхоналари кўздан кечирилиб, болалар суткалик истеъмол қилган таомлардан олинган намуналар лабораторияларда текширилмоқда. Вилоят бошқармаси вакиллари қўмитага тафсилотларни ҳали бермаган.

Болалар омбудсманига кўра, ҳолат юзасидан 25 сентябр куни Тошкент вилояти ИИББ ҳузуридаги тергов бошқармаси томонидан ЖКнинг 257-1-моддаси 1-қисми билан жиноят иши қўзғатилиб, дастлабки тергов ҳаракатлари ўтказилмоқда.

Мактабгача ва мактаб таълими вазирлигининг дастлабки хабарида заҳарланиш Пискент ва Бўка туманларидаги боғчаларда кузатилгани, бунга Оққўрғон туманидаги цехларнинг бирида ишлаб чиқарилган кефир сабаб бўлган бўлиши мумкинлиги айтилганди.

Кейинроқ вазир бошчилигида ўтган текширувларда Қуйи Чирчиқдан 12 нафар, Оққўрғон туманидан 97 нафари – жами 109 нафар бола касалхонага ётқизилгани маълум бўлди.

Пискент ва Бўка туманларидагиси эса очиқланмаган. Таъкидланишича, у ердаги тарбияланувчилар кўрикдан ўтказилмоқда, «ҳозиргача болалар соғлиғига жиддий хавф соладиган ҳолатлар аниқланмаган».

Ҳозирда Тошкент вилоятининг нечта туманида қанча бола билан шундай заҳарланиш бўлгани маълум эмас, ҳеч бир расмий бу борада аниқ рақамларни очиқлаганича йўқ. Таҳририятнинг манбаларига кўра, Пискент, Бўка, Оққўрғон ҳамда Қуйи Чирчиқда заҳарланганлар сони мингдан ошган.

Маълумот учун, Тошкент вилоятидаги барча давлат боғчаларини овқатлантиришга масъул аутсорсерлар шу йил август ойида ўтган тендер асосида янгиланган. Шунга мувофиқ, Пискентга Governess Business МЧЖ, Оққўрғон ҳамда Қуйи Чирчиққа Nishon Invest МЧЖ, Бўкага эса Innavation-Outsourcing-service МЧЖ масъул қилинган.

Kun.uz бундан аввалроқ Самарқанд вилоятидаги аутсорсерлар томонидан боғчаларга ҳидланган гўшт тарқатилгани, кейинроқ эса аутсорсинг тизимида коррупцион элементларнинг эҳтимолий аралашуви борлиги ҳақида кўрсатувлар тайёрлаганди. Бу икки кейсда ҳам на Мактабгача ва мактаб таълими вазирлиги, на ҳуқуқ-тартибот идоралари расмий муносабат билдиришмаганди.