Vengriya poytaxtida o‘qituvchilarni qo‘llab-quvvatlash va bosh vazir Viktor Orban siyosatini tanqid qilishga qaratilgan miting bo‘lib o‘tdi - bu so‘nggi yillarda mamlakatda o‘tkazilgan eng yirik aksiyalardan biri.
Budapeshtda o‘n minglab odamlar ko‘chalarga chiqib, o‘qituvchilarning maoshlarini Vengriya inflatsiyasiga mos ravishda oshirishni talab qilib, hukumat va bosh vazir Viktor Orbanni tanqid qilishdi. Aksiya 1956 yildagi Vengriya inqilobi munosabati bilan bo‘lib o‘tdi va 20 foizlik inflatsiya fonida kuzda boshlangan norozilik namoyishlarining davomiga aylandi, deb yozadi 23 oktyabr, yakshanba kuni Reuters.
Namoyishchilar o‘qituvchilarni qo‘llab-quvvatlovchi bannerlardan tashqari, «Orban, yo‘qol» va «Ruslar, uyga qaytinglar» degan plakatlarni ushlab turishgan. Tashkilotchilar aksiya ishtirokchilari sonini 80 ming kishi deb hisoblamoqda.
Namoyishchilarning Orbanga qarshi asosiy shikoyati uning ta’lim siyosatidan norozilik bo‘ldi – ta’lim muassasalarini yetarlicha mablag‘ bilan ta’minlamaganlik va o‘qituvchilarning maoshi pastligi. Biroq fevral oyida hukumat o‘qituvchilarning ish tashlash huquqini cheklovchi qaror qabul qildi, buni esa namoyishchilar norozi ishchilarni qo‘rqitish usuli deb hisobladi. Aprel oyida Orbanning FIDES – Vengriya fuqarolik ittifoqi partiyasi mamlakat parlamentiga saylovlarda g‘alaba qozonishga muvaffaq bo‘ldi.
Oktabr oyi boshida Budapeshtda Vengriya hukumatining va’dalaridan norozi bo‘lgan o‘qituvchilarni qo‘llab-quvvatlash uchun miting bo‘lib o‘tdi - unga ko‘ra, maoshning pastligi Yevrokomissiyadan naqd pul tushumlarining kechikishi bilan bog‘liq. Sentabr oyida Yevropa regulyatori mamlakat hukumatini korrupsiyaga qarshi yetarli darajada kurashmaganlikda va huquqiy me’yorlarni buzganlikda aybladi, shu sababli Vengriyaga ajratiladigan mablag‘ni qisqartirishni taklif qildi.
Namoyishlar paytida Orban poytaxtdan 220 km uzoqlikda, Zalaegerseg shahrida bo‘lib, u yerda Vengriya inqilobi sharafiga nutq so‘zladi. Unda u G‘arb davlatlarini 1956 yil voqealari chog‘idagi «xiyonat»da tanqid qilgan. «Agar G‘arb 1945 yildan beri bizga ikkinchi marta xiyonat qilmaganida, biz muvaffaqiyat qozonishimiz mumkin edi», - dedi Orban inqilob voqealarini baholab.
Avvalroq Kreml bilan yaxshi munosabatda bo‘lgan va Rossiyaning Ukrainaga qarshi urushi boshlanishidan oldin Rossiya prezidenti Vladimir Putin bilan uchrashgan Vengriya bosh vaziri Rossiya harbiy bosqini tufayli Moskvaga qarshi joriy qilingan sanksiyalar uchun Yevropa Ittifoqini bir necha bor tanqid qilgan edi. Iyul oyi boshida u Yevropa Ittifoqi mamlakatlari vakillari orasida yagona bo‘lib, rus pravoslav cherkovi patriarxi Kirillga urushni oqlagani uchun shaxsiy sanksiyalar qo‘llanishiga qarshi chiqdi.
