Jahon | 18:30 / 30.03.2025
2028
2 daqiqa o‘qiladi

Olimlar Sibir kuydirgisining oxirgi bosqichini ham davolash usulini aniqladi

Sibir kuydirgisining ilk belgilari grippga o‘xshash bo‘lgani uchun uni aniqlash qiyin, bu esa ko‘pincha tashxisning kech qo‘yilishiga olib keladi.

Foto: AP

Pitsburg universiteti olimlari Sibir kuydirgisining so‘nggi bosqichlarini davolashda yutuqqa erishib, hujayralarning yakuniy shikastlanishini qaytarish imkoniyatiga ega usulni ishlab chiqdi. Tadqiqot natijalari Nature Microbiology ilmiy jurnalida chop etildi.

Qayd etilishicha, tadqiqotchilar o‘sish omillari kokteyli Sibir kuydirgisi toksinlari tomonidan shikastlangan hayotiy muhim hujayra yo‘llarini qayta faollashtira olishini aniqlagan. Ushbu yondashuv allaqachon sichqonlar ustida o‘tkazilgan tajribalarda samaradorligini ko‘rsatib, kasallik «qaytmas nuqta»ga yetganidan keyin ham jonzotlarining yashab qolish ehtimolini oshirgan.

Mutaxassislarni eng ko‘p tashvishga solayotgan narsa Bacillus anthracis bakteriyasining biologik qurol sifatida qo‘llanish ehtimolidir.

«Sibir kuydirgisining ilk belgilari grippga o‘xshash bo‘lgani uchun uni aniqlash qiyin, bu esa ko‘pincha tashxisning kech qo‘yilishiga olib keladi. Kasallik so‘nggi bosqichga o‘tganida esa zamonaviy davolash usullari deyarli samarasiz bo‘lib qoladi», — deydi tadqiqot mualliflari.

Tadqiqotchilar Sibir kuydirgisining halokatli toksini asosiy fermentlardan biri MEK’ni inaktivatsiya qilib, muhim hujayra jarayonlarini izdan chiqarishini aniqlagan. Biroq klinik qo‘llash uchun tasdiqlangan uchta o‘sish omili kombinatsiyasi zararlangan ERK va p38 yo‘llarining faoliyatini tiklashga muvaffaq bo‘lgan, bu esa olimlar uchun kutilmagan natijaga aylangan.

Hozirda olimlar jamoasi ushbu usulni insonlar uchun moslashtirish ustida ishlamoqda, chunki turli hujayra tiplari har xil o‘sish omillari kombinatsiyasini talab qilishi mumkin.

Mavzuga oid