Olimlar Arktikada 2035 yilgacha barcha muz erib ketishi mumkinligini aytishmoqda
Iqlimshunoslarning ta'kidlashicha, global isish mavjud bo‘lib, u sayyoramiz qiyofasini tubdan o‘zgartirishi mumkin. Ularning aytishicha, 2035 yilgacha qutbdagi muz qalpog‘i deyarli to‘liq yo‘q bo‘lib ketishi mumkin.
Olimlarni bunday xulosaga Artikaning oxirgi muzlik davrlariaro iliq davrdagi holatini o‘rganishlari olib keldi. Bu haqda Nature Climate Change nashrida ma'lum qilindi.
“Biz bilamizki, Arktika global isish ta'sirida kuchli o‘zgarmoqda. U bilan Yer tarixidagi oxirgi iliq davrda nima yuz berganini o‘rganib, yaqin kelajakda nima yuz berishi mumkinligini yaxshiroq tushuna boshladik. 2035 yilga kelib Arktika muz qoplamisiz qolishi mumkinligi insoniyatni global isishga qarshi faolroq kurashishga undashi kerak”, deb aytgan tadqiqot mualliflaridan biri, Britaniya antarktik xizmati xodimi Luiza Saym.
Dunyo iqlimshunoslarining deyarli barchasi global isish mavjudligi hamda sayyoramizda harorat o‘sishi 1,5 daraja atrofida ushlay olinmasa, u Yer shari qiyofasini tubdan o‘zgartirib yuborishiga shubha qilmaydilar. Bundan sayyoramiz iqlimi kompyuter modellari va turli iqlim sun'iy yo‘ldoshlari hamda meteorologik stansiyalardan olinayotgan ma'lumotlar darak bermoqda.
Bu jarayonning birinchi va bosh qurbonlari Yer sharining qutborti hududlari va tog‘ muzliklari bo‘lishi mumkin. Bu hududlarda harorat hozirdayoq o‘tgan yuz yillikdagiga nisbatan 4-9 daraja issiq bo‘lmoqda. Natijada bu muzliklar maydoni qisqarishiga olib kelishi, buning natijasida Antarktika va Arktikaning qatta qismi muzdan mahrum bo‘lishi mumkin.
Olimlar Artikaning qiyofasi 125 ming yil avval – Mikulin muzlik davrlariaro iliq davrida qanday o‘zgarganini tahlil qilib, yuqorida keltirilgan jarayon olimlar kutayotgandan tezroq kechishi haqidagi xulosa kelishdi.
Olimlarning hisob-kitoblariga ko‘ra, bunday jarayonlar Yerda 2035 yildayoq boshlanishi mumkin. Bu vaqtda Arktikadagi harorat ko‘rsatkichlari Mikulin muzlik davrlariaro davri boshidagi ko‘rsatkichlarga xos bo‘ladi. Shu tariqa, qutb muz qalpog‘i avvalgi iqlim modellari ko‘rsatgandan ko‘ra deyarli yarim asr erta yo‘qolishi mumkin.
Olimlar ularning yangi prognozi amaldorlar e'tiborini tortishiga va ularni issiqxona gazlari hajmini kamaytirish bo‘yicha yangi choralarni amalga oshirish ustida faolroq ishlashga majbur qilishiga umid qilishmoqda. Bu Arktika isishini sekinlashtirishi va insoniyatga qutb muz qalpog‘i yo‘qolgandan keyin iqlimning tubdan o‘zgarishiga tayyor turishga vaqt beradi.
Tavsiya etamiz
Boylar davrasi: dunyo milliarderlari Tramp inauguratsiyasida yig‘ildi
Jahon | 22:19 / 21.01.2025
Qo‘li kesilgan 2 oylik chaqaloq: uning yaqinlari shifokorlardan norozi
Jamiyat | 14:20 / 21.01.2025
100 dollarlik banknotaning eskisidan voz kechilyaptimi?
Iqtisodiyot | 11:05 / 21.01.2025
APLdagi ilk o‘zbek. Husanovning transferi haqida asosiy gaplar
Sport | 09:16 / 21.01.2025
So‘nggi yangiliklar
-
Bayden oila a’zolari va Kapitoliyga hujum tergovchilarini oldindan afv etdi. Bu nima uchun kerak?
Jahon | 15:46
-
Har ikki tomon ham yon berishi kerak - AQShning yangi davlat kotibi Ukrainadagi sulh haqida
Jahon | 15:12
-
O‘lim uchun “navbat kutish” – dunyodagi eng baland cho‘qqiga chiqish mashaqqatlari haqida
Jahon | 15:06
-
To‘qimachilik sanoatida qayta ishlash zanjiri rivojlantiriladi
O‘zbekiston | 15:04
Mavzuga oid
13:40 / 11.01.2025
Internetdagi botlar iqlim inqirozini kuchaytirmoqda - olimlar
21:59 / 08.01.2025
BMT Arktika muzliklarining erishi xavfli qadimiy mikroblarni uyg‘otishidan ogohlantirdi
15:51 / 06.01.2025
Dunyodagi eng chiroyli muzliklar yildan yilga kamayib bormoqda (foto)
20:22 / 27.12.2024