O‘zbekiston | 19:12 / 29.12.2020
4769
5 daqiqa o‘qiladi

Timur Ishmetov: O‘zbekistonning tashqi qarzi miqdori xalqaro me'yorlarga nisbatan past hisoblanadi

O‘zbekiston moliya vaziri 2020 yil yakuni bilan, qo‘shimcha qarz jalb qilgan holda ham, mamlakatning tashqi qarzi miqdori mo‘'tadil ekanini bildirdi. Uni hukumat yaxshi boshqarish bilan birga, o‘z vaqtida bemalol qaytara oladi, deb hisoblaydi u.

Moliya vaziri Timur Ishmetov «O‘zbekiston 24» telekanaliga bergan intervyusida prezidentning parlamentga murojaati orqali vazirlikka yuklangan muhim vazifalar, xususan davlat tashqi qarzini boshqarish masalasida gapirdi. 

«Davlatimiz rahbarining parlament va xalqqa murojaatida Moliya vazirligiga bo‘lgan topshiriqlardan biri - tashqi qarz masalasiga qaratilgan. Pandemiya davrida qo‘shimcha xarajatlarni amalga oshirishga to‘g‘ri keldi. Sog‘liqni saqlash tizimiga misli ko‘rilmagan xarajatlar qilindi. Bundan tashqari, iqtisodiyotni qo‘llab quvvatlash, ijtimoiy himoya nuqtai nazaridan qiyin paytda aholining zaif qatlamiga qo‘shimcha moddiy yordam ko‘rsatish uchun xarajatlar amalga oshirildi. Umuman, davlat tomonidan ijtimoiy nafaqalarni oluvchilar soni keskin ko‘paytirildi. Buncha xarajatlar biz o‘ylagandan qo‘shimcha qarz jalb qilishni taqozo etdi. Lekin qanchalik qiyin bo‘lmasin tashqi qarz bemalol qadam bosishimizga sabab bo‘ldi.

O‘zbekistonning tashqi qarzi miqdori xalqaro me'yorlarga nisbatan past hisoblanadi. Hozir ham, shu yil yakuni bilan qo‘shimcha qarz jalb qilgan holda ham bizning tashqi qarzimiz miqdori mo‘'tadil hisoblanadi. Ya'ni xavfli emas. Uni hukumat yaxshi boshqarish bilan birga, o‘z vaqtida bemalol qaytara oladi. Lekin oldinni ko‘zlagan holda mana shu tashqi qarz xarajatlarini o‘zimiz va kelajak avlod uchun og‘ir botmasligi hamda umuman iqtisodiy siyosatni barqaror ushlab qolish uchun tashqi qarzga jiddiy e'tibor qaratish, uni boshqarish topshiriqlari berildi», deya vazir so‘zlarini keltirmoqda Kun.uz muxbiri.

Timur Ishmetovning aytishicha, O‘zbekistonning muhim yutuqlaridan biri milliy valutada joylashtirilgan yevrobondlar orqali davlat tashqi qarzini jalb qilishga erishganida bo‘ldi. Prezident o‘z murojaatida qarzni milliy valutada olishni keyingi yillarda 40 foizgacha oshirish topshirig‘ini bergan.

«Prezidentimiz murojaatida eng muhim urg‘u berilgan tomoni, bu tashqi qarzda valuta xatarini oldini olish bo‘yicha bo‘ldi. Ya'ni qarzlar xorijiy valutada jalb qilinaversa, u qarz o‘zgarmagan holatda ham valuta kursi o‘zgarishi hisobiga uning yuki ortib boradi. Bu yuk oshib bormasligi uchun endi tashqi qarzni ham milliy valutada jalb qilishni kengaytirish masalasida aniq topshiriqlar berildi.

2020 yilda bu yo‘nalishda birinchi qadam bosildi. O‘zbekiston tarixida ilk bor davlat xalqaro obligatsiyalarini xalqaro kapital bozorlarida, aynan London fond birjasida milliy valutamiz-so‘mda joylashtirildi. Ya'ni O‘zbekiston 2 trln so‘m miqdorida London birjasidan qarz oldi. Bunda 3 yil muddatga 14.5 foiz miqdorida xususiy, xorijiy investorlar O‘zbekistonga qarz berdi.

Bu - O‘zbekiston uchun judayam katta yutuq. Oddiy qilib aytganda, tasavvur qiling bu dunyoni bir nechta davlatlaridagi investorlar dollarda bo‘ladimi, yevrodami o‘z valuta mablag‘larini so‘mga aylantirib O‘zbekistonga 3 yilga 14.5 foizga depozit qo‘ygani bilan barobar.

London fond birjasida 750 mln dollar qarzning taxminan 200 mln dollarini biz so‘mda jalb qildik. Bu juda muhim ko‘rsatkich.

Prezidentimiz topshiriq berdilarki, endi milliy valuta so‘mda jalb qilinadigan qarzlar ulushini oshirib borish va aynan keyingi yillarga 40 foizgacha ko‘tarishimiz kerak. Biz o‘zimizning so‘mda qarz bo‘lganimiz, albatta qarz yukini o‘zimizga va kelajak avlodlarga kamaytirib boradi. Qolaversa, tashqi qarz xatarining oldini olishga yordam beradi», dedi Moliya vaziri.

Ma'lumot uchun, O‘zbekistonning umumiy tashqi qarzi 2020 yilning 1 oktabr holatiga 29,3 mlrd dollarni tashkil etgan.

Mamlakat qarzining 2021 yildagi umumiy chegarasi YaIMga nisbatan 60 foizga yetmasligi nazarda tutilgan bo‘lib, kelgusi yilda 5,5 mlrd AQSh dollari miqdorida qarz mablag‘larini jalb qilish rejalashtirilgan.

Mavzuga oid