“Sport tushkunlikdan chiqishimga sabab bo‘lgan” - Paralimpiada sovrindori Asilaning hikoyasi

Asila Mirzayorovani ko‘pchilik Tokio Paralimpiya o‘yinlarida uzunlikka sakrash bo‘yicha kumush medal sohibi bo‘lganidan beri yaxshi taniydi. U 2021 yilda O‘zbekistonda “Yilning eng yaxshi matonatli ayol sportchisi” deb e’tirof etildi.

Asila ayni paytda keyingi Paralimpiya o‘yinlarida oltin medal olish uchun harakat qilyapti. Sportchi Kun.uz'ning “Mikrofon – qizlarda” ruknining navbatdagi sonida sport yo‘lidagi mashaqqatlari, ko‘zi ojiz bo‘lishiga qaramay hayotda o‘z o‘rnini topishga harakat qilib kelayotgani haqida so‘zlab berdi.

“Birdaniga ko‘rmay qolish qiyinchiligini yengishim oson bo‘lmagan”

— Oilada to‘rtinchi farzandman. Bolaligim juda qiziqarli o‘tgan: musiqa, raqs to‘garaklariga qatnashardim. Ukam karate sport turiga qatnasha boshlagach, u bilan qo‘shilib karatega ham borganman.

Ota-onam doim qiziqishlarimni inobatga olishgan va cheklashmagan. Uzunlikka sakrash sport turiga kirib kelishim esa, oson bo‘lmagan.

Maktabni tugatayotgan paytim ko‘zim xiralashishni boshlagan. Shifokorlar maktabga borishimga ruxsat berishmagan. Kamroq kitob o‘qish, kamroq televizor ko‘rish kabi cheklovlar qo‘yishgan. Keyin operatsiyadan so‘ng ko‘rish qobiliyatimni butunlay yo‘qotganman. Bu qiyinchilikni yengib o‘tish, moslashish men uchun juda qiyin bo‘lgan. Shunday bo‘lsa-da, tuzalib ketishimga juda ishonardim. Ota-onamning yordami bilan o‘zimga kelganman. Dadam esa tushkunlikdan chiqib ketishim uchun paralimpiya sportiga bergan. Boshida men hali tuzalib ketaman, nega bu sport bilan shug‘ullanishim kerak, deb xafa bo‘lganman. Lekin sport bilan shug‘ullanishni boshlagach, haqiqatan ham bu tushkunlikdan chiqishimga katta yordam bergan.

Dastlab, Qashqadaryoda o‘zim mashg‘ulot qilib yurardim. Keyin Toshkentda, O‘zbekiston terma jamoasi uchun saralashda ishtirok etganman. O‘shanda murabbiyim Sardor aka Abduholiqov intilish, qat’iyatimni ko‘rib, meni terma jamoaga qabul qilgan. Boshida Sardor akaning uyida yashaganman, meni mashg‘ulotga olib kelib-ketardi. Kuniga 2 mahal shug‘ullanardim. Qiziqqanim uchun bir yillik tayyorgarlikdan so‘ng Osiyo paralimpiya o‘yinlarida yugurish bo‘yicha oltin medal olib kelganman. Hamma juda xursand bo‘lgandi.

“Oyoqlarim singan, jarohatlar olganman...”

— 2018 yilda Indoneziyada o‘tkaziladigan kattalar o‘rtasidagi Osiyo o‘yinlarida qatnashishim kerak edi. Shunda murabbiyim raqiblarim ro‘yxatini ko‘rib, uzunlikka sakrash sport turida qatnashishni tavsiya qilgan. O‘shanda jussasi kichik qizcha edim, raqiblarim esa bo‘ydor va baquvvat edi.

Yugurish sport turi men uchun osonroq bo‘lgan. Sababi, unda yonimda hamrohim bo‘lardi. Uzunlikka sakrashda esa murabbiyimning ovozini eshitib kelib – tovushga qarab sakrashim kerak bo‘lardi.

Shuning uchun boshida norozi bo‘lganman, lekin murabbiyim eplab ketishimga ishongan. Biroq uzunlikka sakrashni o‘rgangunimcha 2 yil juda qiynalganman. Qumga yetib kelmay sakrab yuborib, oyoqlarim singan, jarohatlar olganman.

“Uyda o‘tirib, “ota-onam boqsin”, deyishni o‘zimga loyiq ko‘rmaganman”

— Qiyinchiliklar sabab sportdan ketish niyati ham paydo bo‘lgan. Biroq uyimga natija bilan qaytishni xohlaganman. Agar sportdan ketsam ham, ota-onam meni boqishardi, biroq buni o‘zimga ep ko‘rmaganman. Men ularga yordam beraman, biroq o‘zim hech narsa so‘ramayman, deb qat’iy ahd qilgandim. Shu sabab qiyinchiliklarni yengib o‘tishga harakat qildim.

“Bo‘y kichik bo‘lsa ham, sportni tashlab ketish kerak emas”

— Paralimpiya o‘yinlariga juda qattiq tayyorgarlik ko‘rganmiz. O‘z yo‘nalishim bo‘yicha boshqa davlatlardan qatnashayotgan sportchilar reytingi bilan tanish edim. Ularning bo‘ylari baland, chempionlar edi. Raqiblarim oldida men kichkina qizchaga o‘xshab qolardim.

To‘g‘risi, Paralimpiya o‘yinlarida biroz hayajon bo‘ldi. 6 urinishda ham juda qattiq harakat qilib, kumush medal olgandim.

Sportda bo‘y ahamiyati juda katta, deyishadi. Raqiblarimning ham bo‘yi mendan ancha baland. Bo‘yi past inson bo‘yi uzun insonga qaraganda ko‘proq mehnat qilishiga to‘g‘ri keladi. Lekin harakat qilib, g‘olib bo‘lish imkoni doim bor.

Men endi Parijda bo‘lib o‘tadigan keyingi Paralimpiya o‘yinlarida oltin medal olishni niyat qilganman. 2020 yilgi Paralimpiya o‘yinlaridan so‘ng bir oy dam olib shu maqsad yo‘lida mehnat qilyapman. Murabbiyimiz Sardor Abduholiqov doimiy grafik asosida mashg‘ulot o‘tkazyapti.

Inson qat’iyatli bo‘lishi qiyinchiliklarga duch kelishi va uni yengib o‘tishi bilan bog‘liq. Maqsadlarni esa doimiy, biridan keyin ikkinchisiga harakatni boshlaydigan qilib qo‘yish kerak va harakatdan to‘xtamaslik kerak, deb o‘ylayman.

Zilola G‘aybullayeva suhbatlashdi.
Tasvirchi va montaj ustasi – Abdusalim Abduvohidov.