Аёл ва шахсий ҳаёт: муносабатларни мустаҳкамлаш ва ўзингизни йўқотмасликнинг 7 қоидаси

Таниқли Америка психологи доктор Джон Готтманнинг 40 йиллик тадқиқотларига кўра, ажралишларнинг асосий сабаблари — кам мулоқот, эҳтиёжларни инкор этиш ва эмпатия етишмаслигидир. Ушбу тадқиқотлар асосида шахсий ҳаётда мувозанатни сақлаш учун 7 муҳим қоидани эътиборингизга ҳавола этамиз:

1. Ўзингизни биринчи ўринга қўйинг — бу эгоизм эмас, эҳтиёж. Жуфтингиз билан муносабатларингиз қанчалик муҳим бўлмасин, ўз эҳтиёжларингизни билиш ва уларни ифода этиш жуда муҳим. Психологлар "ўзини йўқотган аёл" синдроми ҳақида гапиради — бу ўз эҳтиёжларини унутиб, фақат оила учун яшайдиган аёллар ҳолатидир.

2. Очиқ мулоқот — ҳар қандай муносабатнинг таянчи. Одамлар дилидагини айтишдан қўрқиши муносабатдаги норозиликларни йиғиб боради. Мутахассислар ҳар ҳафта 1 марта "эмоционал текширув" ўтказишни тавсия қилишади: икки томон бир-бирига ҳафта давомида нима яхши ва нима ёмон бўлганини самимий айтсин.

3. Ҳаддан ташқари қурбонлик қилиш — кейинчалик норозиликка айланиши мумкин. Аёллар кўпинча фарзандлар ёки жуфти учун шахсий орзуларидан воз кечишади. Аммо бу кечиктирилган норозилик ва стрессга сабаб бўлади. Балансни сақлаш керак: сиз ҳам инсонсиз ва ҳаётингиз сиз учун ҳам қадрли.

4. Шахсий чегараларингизни аниқ белгиланг. "Ҳа" дейиш керак бўлмаган жойда "йўқ" дейиш — ички куч ва ўз-ўзини ҳурмат қилиш белгисидир. Агар ҳар доим бошқалар рози бўлиши учун яшасангиз, ички етишмовчилик ҳисси кучаяди. Бу муносабатларга ҳам салбий таъсир кўрсатади.

5. Муваффақиятга ҳамроҳлик қилиш — рақобат эмас, шериклик. Аёл ва эркак ўртасидаги муносабатлар рақобат эмас, бир-бирини қўллаб-қувватлашга асосланган бўлса, ҳар икки томон ривожланади. Жуфтингизнинг муваффақиятини қўллаб-қувватлаш билан бирга, ўз салоҳиятингизни ҳам йўқотманг.

6. Фикр алмашишда танқид ўрнига тушунишга ҳаракат қилинг. Муносабатларда танқид жуда азиятли таъсир кўрсатади. Готтман тадқиқотларида аниқланган: танқид ва ҳимоя позицияси — ажралишга олиб борувчи “тўрт отли”дан бири. Танқид ўрнига ҳис-туйғуларингизни баён қилинг: "Сен шундай қилдинг" эмас, балки "Мен ўзимни шундай ҳис қилдим" дейишни ўрганинг.

7. Фақат жуфтлик сифатида эмас, инсон сифатида ҳам ўсинг. Муносабатларнинг мустаҳкамлиги икки шахснинг алоҳида ривожланишига ҳам боғлиқ. Янги билимлар, қизиқишлар, мустақил фаолиятлар — булар шахс сифатида ривожланишга ёрдам беради ва муносабатларни ҳам бойитади.

Муносабатлар — ҳар икки томоннинг онгли ҳаракатларининг натижаси

Мустаҳкам жуфтлик муносабатлари тасодиф эмас. Бу — тинглаш, тушуниш, ҳурмат қилиш ва биргаликда ривожланишни афзал кўра олиш маҳоратидир. Аёл киши ўзини бахтли ҳис қилса, у муносабатларда ҳам яхшироқ шерик, яхши она ва муваффақиятли шахсга айланади.

Психолог маслаҳати: муносабатларда “йўқ” дейишдан қўрқманг

Оилавий психолог Дилноза Раҳимова кўп аёллар бошқаларни ранжитмаслик учун ўз хоҳишларидан кечишларини айтади:

“Аёллар кўпинча жуфти ёки атрофдагиларни ранжитмаслик учун ўз эҳтиёжларини ифода этмайди, ўз вақти, ҳоббилари ва мақсадларидан воз кечади. Аммо бунинг оқибатида улар ички ҳордиқ, тушкунлик ва ҳатто алам ҳисси билан яшай бошлайди. Шу сабаб муносабатларда очиқ мулоқот ва шахсий чегараларни белгилаш жуда муҳим. Муносабатда иккала томон ҳам тенг ҳурматга лойиқ”.

Унинг таъкидлашича, аёл ўзини тинглашни ва яхши кўришни ўрганса, муносабатлари ҳам соғлом ва узоқ муддатли бўлади.