Transfer bozorining avj pallasida fransiyalik yarimhimoyachi, jahon chempioni Nebil Fekirning «Betis»ga o‘tgani ko‘pchilikning hayron qoldirgan bo‘lsa kerak. Yo‘q, andaluslar jamoasini biror shayx sotib olmadi, bu yerda Fekir uchun atigi 20 million yevro to‘lanishi qiziqroq. Axir ikki yil oldin bu futbolchi uchun «Arsenal» juda katta summadan voz kechishga tayyor bo‘lgan, o‘tgan yili esa, «Bavariya», «Chelsi» kabi top-klublar qiziqish bildirib, hatto «Liverpul» 52 million funtga deyarli sotib olgandi. Fekirga bo‘lgan qiziqishning pasayishi, uning transfer qiymatidagi bu qadar o‘zgarishning sababi nimada?
Barbod bo‘lgan transfer
«Liverpul» o‘tgan yilning bahoridanoq Fekirni qiziqishni boshlab yuborgandi. Koutinoning jamoani tark etishi bilan esa, liverpulliklar oldingi chiziqda kreativ futbolchiga ehtiyoj sezishardi. «Lion» sardori Klopp talablariga juda mos kelardi. Bundan tashqari, Fekirning ham aldamchi to‘qqizlik, ham yarim himoyaning turli qanotlarida o‘ynay olishi transferning hal bo‘lishiga shubha qoldirmasdi.
Futbolchining o‘zi Klopp jamoasiga o‘tishni istagan, «Liverpul» tomonidan taklif etilgan summa «Lion» prezidenti Jan Mishel Olasni qoniqtirgan. Ingliz klubi mediklari Fransiya terma jamoasi bazasiga kelib, futbolchining tibbiy ko‘rigini o‘tkazmoqchi bo‘lishadi. Hatto Nabil «Liverpul» klubi rasmiy kanaliga intervyu berishga ham ulgurdi – ammo bir lahzada barchasi muzladi. Sabab esa, ko‘rik natijalari edi.
«Liverpul»ga yaqin manbalarning aytishicha, klub Fekirning tizzasi bilan bog‘liq jarohat qaytalanishi riskidan qo‘rqqan va qarorini o‘zgartirgan. Futbolchi 2015 yilning sentyabrida tizzasidan jarohat olgan va deyarli bir mavsumni o‘tkazib yuborgandi. Insaydlarning xabar berishicha, xuddi shunday keyingi jarohat futbolchining faoliyatiga nuqta qo‘yishi mumkin bo‘lgan.
Professional vrachlarning xulosasi qisqacha shunday bo‘lgandi:
- 2015 yildagi jarohatdan so‘ng Fekir maydonga juda tez – 7 oydan keyin qaytgan. Tiklanish jarayonini tezlashtirish qayta jarohatlanish riskini orttiradi.
- Bunday jarohatdan so‘ng, qayta xuddi shunday jarohatlanish foizi – 25. Xuddi shu tizzadagi takrorlanish ehtimoli esa, 20 foiz.
- 2016 va 2018 yillarda Fekirda xuddi shu tizzasi bilan bog‘liq muammolar kuzatilgan. 2018 yilda Fekir «tizzasidan lat yeyish» sababi bilan yetti o‘yin o‘tkazib yuborgan. Vrach bu yerda ham shubhalanadi, chunki shunchaki lat yeyish bilan 7 hafta o‘tkazib yuborish to‘g‘ri emas, o‘shanda yanada og‘irroq, suyaklar bilan bog‘liq sabab bo‘lgan.
Natijada, «Liverpul» transferdan voz kechdi va «Lion» rasman bu haqida e'lon qilishga majbur bo‘ldi.
«Liverpul»ni tushunsa bo‘ladi, har qanday biror kunda og‘ir jarohat olishi mumkin bo‘lgan futbolchiga 52 million funt to‘lash to‘g‘ri kelmaydi. Buning ustiga APLdagi o‘yin uslubi va futbolchilarning jarohatga moyilligi ham bu riskni oshirishi mumkin.
Pasayish
Shundan so‘ng, Fekir terma jamoa bilan birgalikda Rossiya-2018 turniriga yo‘l oldi va jami bo‘lib 70 daqiqa maydonda harakat qildi, jahon chempioniga aylandi. Mavsum ham yomon boshlanmadi – «Lion» safarda «Manchester Siti»ni yengdi va Fekir bir gol va assistni o‘z hisobiga yozib qo‘ydi. Hammasi bo‘lib, o‘tgan mavsumda futbolchi hisobida 12 gol va 9 assist bor – klubda Dembele va Depaydan keyingi 3-ko‘rsatkich.
Ammo endi, Fekir o‘tishi mumkin bo‘lgan top klublar sifatida faqat «Arsenal» va «Napoli» gapirila boshlandi. Transfer qiymati ham 52 milliondan, taxminan, 20-30 millionga tushib ketdi. Sabablar yetarlicha.
Birinchidan, «Liverpul»ning qarori boshqa ingliz top-klublarini ham xavotirga solib qo‘ydi. Futbolchining tibbiy ko‘rikdan o‘tolmasligi – kam uchraydigan voqea. Ichki manbalar orqali inglizlar barchasini surishtirgan bo‘lishlari tabiiy. Aytish mumkinki, Angliyadan Fekirga talabgor topilmadi.
Ikkinchidan, Fekirning joriy shartnoma muddatiga atigi bir yil qolgandi. O‘tgan yili Jan Mishel Olas ustunlik bilan muzokaralar olib borishi mumkin bo‘lgandi, endi esa, futbolchini bir yil o‘tib tekinga qo‘yib yuborish xavfi bor. To‘g‘ri, shartnomani yangilash haqida ham gap borgandi, lekin klubning o‘zi futbolchini sotmoqchi bo‘lgani va agentlarga uni turli klublarga taklif qilishga ko‘rsatma bergani haqiqatga yaqinroq xabarlardir.
Uchinchidan, Fekir u qadar barqaror futbolchi emas va uning sport formasida pasayishlar tez-tez kuzatiladi. «U barqaror emas, balki shu sabab top-klublarning qiziqishini so‘ndirgan bo‘lishi mumkin. Unday jamoalarga doim 10 balldan 8 ballik bahoda o‘ynaydigan futbolchilar kerak, Fekir esa, unday emas», – degandi Fransiya terma jamoasining sobiq himoyachisi Villi Sanol.
Ko‘pchilikning qayd etishicha, Nabil o‘tgan mavsumni avvalgisidan sezilarli ravishda yomonroq o‘tkazgan. 2017/18 yilgi mavsumda u 23 gol muallifi bo‘lgan va 8 marta sheriklariga gol urishda yordam bergan bo‘lsa, bu yilgi ko‘rsatkichlar, yuqorida aytib o‘tilganidek, pastroq. Bu faktor ham boshqa keltirilgan sabablar bilan birlashib, Fekirning narxini mantiqan ochiqlaydi.
Shuning uchun ham Olas 30 emas, 20 millionga rozi bo‘ldi, futbolchi esa, «Bavariya» emas, «Betis» a'zosiga aylandi.
Hammani rozi qilgan transfer
Kike Seten boshqaruvidagi «Betis» o‘tgan yili La Ligada 10-o‘rinni oldi, ammo ba'zi pallalarda juda sifatli o‘yin ko‘rsatdi. Pep Gvardiola «Barselona»sining to‘pni nazorat qilish rekordini yangiladi, masalan, shuningdek, «Kamp Nou»da avtobus qo‘ymasdan turib, g‘alaba qozondi. Hujumkor «Lion»dan hujumkor «Betis»ga o‘tish Fekir uchun qulay. To‘g‘ri, endi jamoani Seten emas, «Espanol»dan taklif etilgan Rubi boshqaradi.
«Lion» futbolchi uchun u qadar ko‘p bo‘lmasa-da, yaxshigina pul oldi. Shundoq ham «Lion»da yangilanish davri boshlanyapti va yarimhimoya Usoma Auar atrofida qurilishi rejalashtirilmoqda. «Liverpul» Fekir varianti yo‘q bo‘lgach, aynan Auarga qiziqqan, lekin «Lion» taklifni rad qilgandi. Ndombele va Fekirning sotilishi Auar tufayli og‘riqsiz kechishi mumkin.
«Betis» esa, aslida bugungi bozor uchun arzimagan summa (19.75 million yevro + 5-10 million atrofidagi bonuslar) evaziga yuqori saviyadagi futbolchini qo‘lga kiritdi. Masalan, «Liverpul» xuddi shu pulga yanada ko‘proq jarohat oladigan hujumchi Denni Ingsni sotishga muvaffaq bo‘ldi, «Lion» esa, «Sampdoriya»dan himoyachi Andersenni sotib oldi.
Bu transfer orqali, klub Jovanni De Chelsodan ayrilishga ham tayyorlab qo‘ydi. Maurisio Pochettino bu futbolchi bilan qattiq qiziqib qolgan va 50-60 million yevro evaziga uni Londonga olib ketishga tayyor. «Betis» esa, uch barobar arzonroq narxga iqtidor jihatidan undan kam bo‘lmagan Fekirni qo‘lga kiritib bo‘ldi.
Fekirning o‘zi ham bu transferdan yutishi aniq. U Lionda haftasiga 80 ming yevro olardi, «Betis»da esa, uning maoshi haftasiga 150 ming yevroni tashkil qiladi. Shuningdek, apreldan boshlab futbolchining agenti bo‘lib otasi – Muhammad Fekir ishlamoqda. Demak agentlik haqlari ham «begona bo‘lmaydi». Yana aytishlaricha, ushbu transferning yana bir sharti – Nabilning ukasi Yassinning ham «Betis»ga ko‘chib o‘tishi ekan. U «Lion» safida 2015 yildan beri atigi 21 daqiqa maydonga tushgan, xolos.