Jamiyat | 17:01 / 03.11.2025
2146
6 daqiqa o‘qiladi

To‘g‘ri savdolashish va narxni tushirishga oid maslahatlar

Narx bo‘yicha ikki tomonning rozi bo‘lishi savdodagi eng muhim masaladir va bu jarayonda eng muhim omil savdolashishdir. Savdolashish oson emas: ba’zida bizga erish tuyuladi va ko‘p hollarda esa sotuvchilarni xafa qiladi. Shu sababdan biz ko‘pchillikka manfaatli bo‘lishini niyat qilib, samarali savdolashish va bu orqali mablag‘larni tejab qolishning 7 ta qoidasi haqida fikr yuritamiz.

Foto: AP

1-qoida. Chegirma so‘rang, qalbingizda g‘ashlik qolmasin!

Ba’zan xaridorlarda savdodan so‘ng “Qimmatga olib qo‘ydim, chegirma so‘rasam bo‘lar ekan” degan hayol o‘tadi. Ko‘p vaziyatlarda narxni tushirish uchun shunchaki so‘rashning o‘zi kifoya. Agar chegirma berish sotuvchi ixtiyorida bo‘lsa, u mamnuniyat bilan bunga rozi bo‘ladi.

Chegirma so‘rashdan hech qachon uyalmaslik kerak - bozorda, do‘konda, biror xizmatdan foydalanganda, hatto restoranda ham so‘rashingiz mumkin. Buni o‘yin deb tasavvur qilib “yutqazsangiz” ham, shunchaki odatdagi narxda to‘lov qilasiz xolos.

Chegirmani noodatiy tarzda so‘rang, masalan:

“Sizlarda chegirma bormi?” o‘rniga “Sizlarda doimiy mijozlar uchun qanday chegirmalar bor?” deb ko‘ring. Yoki “Arzonroq bo‘ladimi?” o‘rniga “Narxini ozroq yumshatish mumkinmi?” jumlasidan foydalaning.

2-qoida. Qo‘shimcha qiymat oling

Savdolashish faqat narxni tushirish emas. Ba’zan qo‘shimcha qiymat olish (bepul yetkazib berish, kafolat muddatini uzaytirish yoki boshqa) ham foydali. Agar sotuvchi narxni pasaytirishga ikkilanayotgani yoki vakolati yo‘qligini sezsangiz qo‘shimcha imtiyoz so‘rash uchun ideal payt bo‘ladi.

Misol uchun: “Agar aytayotgan narxingizga bepul yetkazib berishni qo‘shsangiz, so‘zsiz rozi bo‘lardim!”

3-qoida. Menejyer bilan gaplashing

Yana bir muhim holat, ko‘pincha sotuvchilarning chegirma qilmasliklari ularning shunchaki hohlamaganliklaridan emas, balki unga ruxsatlari yo‘qligidan bo‘ladi. Shuning uchun bunday vaziyatlarda qaror qabul qiluvchi odam bilan gaplashishga harakat qiling.

Biroq sotuvchilar rahbarlarini bezovta qilishni va o‘zlari ham “bezovtalanish”ni xohlamaydilar. Shuning uchun vaziyatdan chiqishga urinadilar.

Sizning vazifangiz ularni o‘zingizning ittifoqdoshingizga aylantirish. Masalan:

“Agar rahbaringizni telefon raqamini bersangiz juda katta foydangiz tegardi” deb aytishning o‘zi kifoya.

4-qoida. Chegirmani naqd orqali oling

Ko‘plab savdo jarayonlarida naqd pul hali ham qadrlanadi. Chunki naqd to‘lov biznes uchun tezroq aylanma mablag‘ va barqarorlikni ta’minlaydi. Agar siz xaridor sifatida “naqd uchun narx”ni so‘rasangiz, ko‘pincha chegirma olish imkoniyati paydo bo‘ladi. Bu har ikki tomon uchun foydali: siz arzonroq olasiz, ular esa darhol pul oladi.

Misol: “Naqd to‘lasam, narxi qanday bo‘ladi?”

5-qoida. Sotuvchini asabiylashtirmang, samimiy bo‘ling

Bunda birinchi navbatda sotuvchini xotirjam qilish kerak. Buning eng oson yo‘li - unga samimiy, ochiq munosabatda bo‘lish.

Masalan, siz “OLX”dan texnika sotib olmoqchisiz. Siz sotuvchi bilan suxbat davomida “Agar sizga chegirma berish foydasiz bo‘lsa, mayli bermang. Lekin men bu narxda ololmayman. Agar rozi bo‘lganizda bugunoq olib ketardim” deb o‘z manfaatlaringizni himoya qiling, lekin ikkinchi tomonni asabiylashtirmang.

Asosiy qoida shuki: “Hech kim hech kimga hech narsa majbur emas”, Siz sotib olishga majbur emassiz va sizga chegirma berishga ham majbur emaslar. Ammo agar o‘zaro kelishsangiz - bu ikkala tomonga ham foyda.

6-qoida. Ketishga tayyor bo‘ling

Har qanday muzokarada bo‘lgani kabi, savdolashishda ham tovarga haddan tashqari muhtoj bo‘lish yaramaydi.

Agar sotuvchi sizning bu narsani juda xohlashingizni sezsa, u narxni tushirishi u yoqda tursin balki ortiqcha narsalarni ham “tiqishtirib” qo‘yadi.

Siz shunchaki narxga munosabatingizni bildiring:

“Hammasi yoqdi, lekin narx men uchun biroz qimmat. Boshqa variantlarni ko‘rib chiqishimga to‘g‘ri keladi”.

7-qoida. Munosabatni saqlang

Bazida tanish odam bilan “munosabat buzilmasin” deb har qanday narxga rozi bo‘lamiz. Lekin bu xato, chunki siz o‘zingizning manfaatlaringizni himoya qilmayapsiz.

Masalan, siz kvartirani qarindoshingizdan uzoq muddatga ijaraga olmoqchisiz:

“Pochcha, men sizga bosim o‘tkazmoqchi emasman, to‘g‘risi. Lekin 600$ menga qimmatli qiladi. 400$ bersam va kommunal to‘lovlarni o‘zim to‘lasam, siz uchun qulay bo‘ladimi? Agar noqulay bo‘lsa, boshqa variantlarni ko‘raman”.

Xulosa shuki, chegirma olish uchun shunchaki so‘rab ko‘ring va sotib olayotganingizda ham, sotayotganingizda ham doim bag‘rikeng bo‘lishga intiling!

Mavzuga oid