Xitoy kvant fazoviy internetini barpo etmoqchi

Xitoy yangi avlod kommunikatsiya tarmog‘ining ilk qismi bo‘lishi mumkin bo‘lgan sun'iy yo‘ldoshni uchirishni rejalashtirmoqda. 600 kglik QUESS qurilmasini shu yilning avgust oyida fazoga uchirish belgilangan. Olimlar uning vositasida fazoda kvantli tajriba o‘tkazmoqchilar. Bu esa, kelajakda «kvantli fazoviy internet»ning paydo bo‘lishiga asos bo‘lishi mumkin. 

Gap shundaki, QUESS fazo qurilmasi bortiga o‘rnatilgan maxsus kristall tosh, «murakkab» fotonlarni ishlab chiqaradi va ularni Xitoy va Avstriyada joylashgan qabul qiluvchi qurilmalarga yuboradi. Yerdagi ilmiy jamoalar, o‘z navbatida, ular 1200 km masofaga bo‘lingan holatda ham o‘zaro bog‘lanib qoladimi-yo‘qmi, degan savolga oydinlik kiritishadi. 

Kvantli murakkablik uslubi kriptologiyada haqiqiy inqilob yasashi mumkinligi aytilmoqda. Ya'ni, bir fotonga ko‘rsatilgan ta'sir boshqasining holatini o‘zgartiradi, bu o‘z navbatida shifrlash kalitlarini barpo etishga imkon beradi.