21-27 mart kunlari Yevropada qit'a chempionati uchun saralash bosqichining dastlabki 2 tur o‘yinlari o‘tkazildi. Bu safargi turnir, xususan saralash o‘yinlari ham biroz farqli bo‘lib o‘tayotgani tufayli, aksariyat muxlislarda tushunmovchiliklar yuzaga kelgan bo‘lishi tabiiy. Shuningdek, Millatlar Ligasi deb nomlangan yangi turnir tashkil etilgani va bu musobaqaning ham qit'a chempionati saralashiga ta'siri borligi ko‘pchilikni chalkashtirdi.
Shuning uchun Yevro-2020 saralashi va ushbu musobaqaga Millatlar Ligasi orqali chiqish yo‘llari haqida tushuncha berib o‘tishni lozim topdik.
Avvalo, shuni ta'kidlash kerakki, 21 mart kuni boshlangan va dastlabki 2 turi nihoyasiga yetgan saralash bahslarining oldingilardan keskin farqi yo‘q. Faqatgina, saralash o‘yinlari odatdagidek, kuzda emas, yetti oy kechroq, bahorda boshlanganini e'tirof etish mumkin.
Boshqa tomondan hammasi tushunarli, 10 guruhga bo‘lingan jamoalar 20 yo‘llanma uchun davraviy tizimda kurash olib borishadi. Har bir guruhda dastlabki 2 o‘rinni egallagan terma jamoa to‘g‘ridan-to‘g‘ri qit'a chempionatiga yo‘llanmani qo‘lga kiritadi.
Yevropa chempionatida 24 jamoa ishtirok etishi ko‘zda tutilgan. Xo‘sh, 20 terma jamoaning qanday aniqlanishi tushunarli, xo‘sh, qolgan 4 yo‘llanma qanday tarzda o‘z egasini topadi?
Avvalgi formatda, mana shu guruhlarda keyingi o‘rinlarni egallagan terma jamoalar pley-offda to‘qnash kelib, 4 yo‘llanma egasi aniqlanardi. Bu safargi o‘zgarish shundaki, endi mana shunday pley-off saralash guruhlaridagi 3-o‘rin sohiblari o‘rtasida emas, Millatlar Ligasidagi g‘oliblar o‘rtasida bo‘lib o‘tadi.
Shu o‘rinda Millatlar Ligasi haqida ham qisqacha eslatib o‘tamiz. Bu turnirda Yevropadagi terma jamoalar 4 (A, V, S va D) ligalarga bo‘lingandi. A ligada eng kuchli terma jamoalar, V ligada reyting bo‘yicha keyingi terma jamoalar va hokazo tarzda ligalar ajratilgandi. Har bir ligada 4tadan guruh bo‘lib, 2018 yilning kuzida har bir guruhda g‘oliblar aniqlangan.
Demak, bir yildan so‘ng, 2020 yilning mart oyida Millatlar Ligasi g‘oliblari, ya'ni, har bir guruhda 1-o‘rinni olgan jami 16 jamoa ishtirokida pley-off o‘yinlari bo‘lib o‘tadi. Masalan, A Ligasidagi 4 guruhda g‘olib bo‘lgan 4 jamoa yarim final va final shaklida pley-off o‘yinlari o‘tkazishadi. O‘yinlar uyda va safarda tizimida bo‘lib o‘tadi. 4 jamoa ishtirokidagi mana shu mini turnirda g‘olib chiqqan terma jamoa Yevro-2020’ga yo‘llanmani qo‘lga kiritadi. Xuddi shu shaklda, V, S va D Ligalaridagi guruh g‘oliblari o‘rtasidagi pley-offlar yana uch ishtirokchini aniqlab beradi.
Bu yerda yana bir jihat bor. Masalan, Millatlar Ligasiga guruh g‘olibi bo‘lgan terma jamoa oddiy saralash guruhidagi o‘yinlar orqali Yevropa chempionatiga yo‘llanmani qo‘lga kiritib bo‘lishi mumkin. U holda, pley-offda uning o‘rniga shu Ligadagi keyingi terma jamoa pley-off ishtirokchisiga aylanadi. Agar masalan, A ligadagi jamoalarning hammasi Yevro saralashini muvaffaqiyatli yakunlashgan bo‘lib, pley-offga jamoa topilmay qolinsa, qo‘yi Ligadagi jamolar bu o‘rinlarni to‘ldiradilar.
Tasavvur qiling, A Ligadagi 12 terma jamoadan 10tasi oddiy saralash o‘yinlari orqali yo‘llanmani qo‘lga kiritib bo‘lsin. Yana 2 terma jamoa pley-offda qatnashadi va ularga raqib sifatida qo‘yi ligadan 2 terma jamoa qo‘shiladi. Faqat, e'tiborli tarafi shundaki, bu qo‘shiladigan 2 terma jamoa guruh g‘oliblari bo‘lmasligi kerak. Chunki, guruh g‘olibi bo‘lgan terma jamoa o‘z ligasidagi raqiblar bilan pley-offda o‘ynashi mantiqan to‘g‘riroq. Agar guruh g‘olibi yuqori ligadagi pley-offni to‘ldirish uchun tepaga chiqarilib, kuchliroq raqibga duch kelsa-yu, guruhda g‘olib bo‘lmagan jamoalar osonroq raqiblar bilan o‘ynashsa, adolatdan bo‘lmasdi.
Darvoqe, Yevro-2020 final bosqichiga qur'a 2019 yilning 30 noyabr kuni bo‘lib o‘tadi. Ya'ni, qur'a paytida faqat 20 ishtirokchi aniq bo‘ladi, xolos. 2020 yilning mart oyida yuqorida tilga olingan pley-off o‘yinlari o‘tib olgach, pley-offda yo‘llanmani qo‘lga kiritgan 4 jamoa uchun qo‘shimcha qur'a tashkil qilinadi.
2 tur natijalariga ko‘ra guruhlardagi vaziyat quyidagicha ko‘rinish olgan:
