Yevrokengash Gurjistonga «chet el agentlari» haqidagi qonundan voz kechishni tavsiya qildi

«Qonun orqali demokratiya uchun» Yevropa komissiyasi (Yevropa kengashining Venetsiya komissiyasi) Gurjiston hukumatiga «Xorijiy ta’sirning shaffofligi to‘g‘risida»gi qonunni qabul qilishdan voz kechishni «qattiq tavsiya qildi». Bu haqda komissiyaning 21 may, seshanba kuni chop etilgan xulosasida aytiladi. 

Qonunning hozirgi ko‘rinishidagi «asosiy kamchiliklari» uyushmalar va so‘z erkinligi, shaxsiy daxlsizlik huquqi, jamoat ishlarida ishtirok etish huquqi uchun «katta salbiy oqibatlarga olib keladi», deyiladi komissiya xulosasida. 

«Go‘yoki ochiqlikni ta’minlashga qaratilgan qonun xorijdan o‘z mablag‘larining ozgina qismini ham oladigan uyushmalar va ommaviy axborot vositalarini qoralash, ovozini o‘chirish va oxir-oqibat tugatish xavfiga olib keladi», deb ta’kidlaydi Yevropa Ittifoqi komissiyasi. Ekspertlarning fikricha, Gurjiston hukumatini tanqid qiluvchi uyushmalar va ommaviy axborot vositalari zarar ko‘radi, bu esa mamlakatdagi plyuralizm va demokratiyaga salbiy ta’sir qiladi. 

Hujjatda ta’kidlanishicha, Gurjistonning amaldagi qonunchiligida tashkilotlarni ro‘yxatdan o‘tkazish va hisobot berishni, shu jumladan moliyalashtirish manbalari to‘g‘risida hisobotga majburlovchi qoidalar mavjud. Gurjiston qonun chiqaruvchilari «mavjud majburiyatlar shaffoflikni ta’minlash uchun nima uchun yetarli emasligini ishonchli tushuntira olmadi», deya ma’lum qildi Venetsiya komissiyasi. 

Gurjiston parlamenti «chet el agentlari» to‘g‘risidagi qonun loyihasini ma’qulladi

14 may kuni Gurjiston parlamenti «chet el agentlari» to‘g‘risidagi qonun loyihasini uchinchi o‘qishda qabul qildi. Yangi qoidaga ko‘ra, moliyasining 20 foizdan ko‘prog‘ini xorijdan oladigan nodavlat notijorat tashkilotlari va ommaviy axborot vositalari «chet el agenti» sifatida ro‘yxatdan o‘tishlari shart. Tanqidchilar fikricha, Rossiyaning xuddi shunday qonunidan ko‘chirilgan qonunga qarshi namoyishlar aprel oyida hukmron «Gurjiston orzusi» uni parlamentga qayta kiritganidan so‘ng boshlangan. Gurjiston prezidenti Salome Zurabishvili 18 may kuni qonunga veto qo‘ygan, biroq «Gurjiston orzusi» partiyasi parlamentdagi ko‘pchilik ovoz bilan uni chetlab o‘tishi mumkin.

2023 yil dekabr oyida Gurjiston Yevropa Ittifoqiga a’zolikka nomzod maqomini oldi. «Chet el agentlari» haqidagi qonun loyihasi Bryusselda bir necha bor tanqid qilingan. Boshqalar qatorida Qo‘shma Shtatlar ham Gurjistonni yo‘nalishini o‘zgartirishga chaqirdi. Yevroparlament yangi qonun Gurjistonning Yevropa Ittifoqiga yo‘lini yopib qo‘yishi haqidagi rezolyutsiyani qabul qildi. O‘z navbatida, Oq uy matbuot kotibi Karin Jan-Per, agar bahsli qonun qabul qilinsa, Vashington Gurjiston bilan munosabatlarini tubdan qayta ko‘rib chiqishi mumkinligi haqida ogohlantirdi.