Самарқанд вилояти ҳокими президентдан узр сўради

Ўзбекистон Президенти Шавкат Мирзиёевнинг ташаббуси билан 17 апрель куни бош вазир Абдулла Арипов  раислигида жамоат ишларига мажбурий жалб қилишни тақиқлаш, бу борада раҳбарлар масъулиятини оширишга бағишланган йиғилиш бўлиб ўтди. Унда вазирлик ва идоралар раҳбарлари, вилоят ҳокимлари, шунингдек, давлат ва нодавлат оммавий ахборот воситалари, интернет-нашрларнинг мухбирлари иштирок этди.

Йиғилишда бош вазир кун тартибидаги асосий масала бўйича ҳар бир вилоят раҳбарининг ахборотларини тинглаб, қабул қилди.

Йиғилишда ўтган ойда Самарқанд вилоятининг Каттақўрғон туманида ўқитувчилар кўча тозалаш ишларига олиб чиқилгани ва ёш ўқитувчи аёл Диана Еникеева шу иш жараёнида ҳалок бўлгани эсланди. Самарқанд вилояти ҳокими Туробжон Жўраевга сўз берилганида, у ушбу ҳолат учун Ўзбекистон президентидан узр сўраб, бундан кейин ижтимоий соҳа ходимлари мажбурий меҳнатга жалб этилмаслигига сўз берди.

Ассалому алайкум, ҳурматли Абдулла Ниғматович! Тўғри таъкидлаб ўтдингиз, ижтимоий соҳа вакилларини мажбурий меҳнатга жалб қилиш борасида вилоятда йўл қўйилган камчиликлар ҳақидаги сўзлар ҳақиқатан ҳам ўринли. Биз муҳтарам Юртбошимиз Шавкат Миромонович Мирзиёев раҳбарлигида 13 апрель куни Сирдарё вилояти Сайхунобод туманида ўтказилган вилоят фаоллар йиғилишини диққат билан кўрдик. Йиғилишда муҳтарам юртбошимиз томонидан одамларни, айниқса, ижтимоий соҳа вакилларини, ўқувчи ва талабаларни мажбурий равишда ободонлаштириш ишларига олиб чиқишни қаттиқ қораладилар. Очиғини айтадиган бўлсак, бу мен томондан йўл қўйилган камчилик. Яъни, биз назорат қилолмадик, лекин ижтимоий соҳа вакилларини ободонлаштириш ишларига олиб чиқмаслик тўғрисида йиғилишларда бир неча бор айтганмиз, ўзи ўтган йилдан бошлаб туриб буларнинг бирортаси на дала ишларига, на пахта йиғим-теримига жалб қилиняпти.

Лекин шунга қарамай, Каттақўрғон туманида бўлиб ўтган ҳодиса ҳаммамизни, вилоятдаги барчани, етти ёшдан етмиш ёшгача бўлган барча фуқароларни қаттиқ бир қайғуга солган. Энди, биз бу ҳолатни ўша куннинг ўзида ўрганиб, ичига кирганимизда, ҳақиқатан ҳам 13 март куни туманда йиғилиш қилиниб, у ерда барча туман корхоналари раҳбарлари иштирокида Наврўзолди умумхалқ ҳашарига жалб қилинган. 

Шундан кейин Каттақўрғон тумани халқ таълими бўлими мудири барча мактабларнинг директорларини йиғиб, уларни кўча тозалаш ишларига сафарбар қилган. Диана Еникеева ишлайдиган мактаб ўқитувчилари ўзлари ишлайдиган мактабдан узоқдаги М-37 йўлига олиб чиқилган ва ўша ерда Диана Александровна Еникеевани «КамАЗ» машинаси уриб кетиб, у шифохонада оламдан ўтган.

Энди бундан кейин биз йўл қўйилган хатони қайта-қайта муҳокама қилиб, бугунги кунда чоралар кўрдик. Лекин бу кўрган чораларимиз у одамни қайтариб бермайди. Буни ҳаммамиз тўғри тушунганмиз. Бундан кейин бир неча маротаба шу масала бўйича тушунтиришлар бердик.

Шахсан мен ўзим фуқаронинг оиласини, унинг фарзандини оталиққа олиб, зиммамга олганман. Бундан кейинги нимасига доимий эътиборда бўлишликни бўйнимга олганман. Жазо чораси сифатида халқ таълими мудирини, халқ таълими вазиримиз билан бирга келишиб, Жуманазаров Алишер Саидаҳмедовични эгаллаб турган лавозимидан озод этганмиз. Шу билан биргаликда, 42-мактаб директори Болтаева Наргиза Аҳмедовнани ҳам эгаллаб турган лавозимидан ўша куннинг ўзида озод этганмиз.

Абдулла Ниғматович, мен жуда яхши тушунаман, Ўзбекистон Халқаро меҳнат ташкилотининг ўндан ортиқ конвенцияларига қўл қўйган, қабул қилган. Бунда мажбурий меҳнатни, болалар меҳнатини тақиқловчи моддалар ҳам бор. Бу талабларни тўлақонли бажаришимиз нафақат бурчимиз, қолаверса, давлатимизнинг обрўйини сақлаш, обрўйини кўтаришга бўлган ҳиссамиз бўлади. Мен сизга ваъда бераман - ўша куннинг ўзида мен ижтимоий сайтларда ҳам мурожаат қилгандим, ижтимоий соҳанинг бирорта ходими мажбурий меҳнатга, дала меҳнатига, ободонлаштириш ишларига мутлақо жалб этилмайди. Бу тўғрисида мен ижтимоий тармоқларга ҳам чиқиб, ўзимнинг муносабатимни билдирганман. Бундан кейин ҳам қаттиқ назоратга оламан. Биз шуни қилмасак, нафақат мамлакатимизга, балки президентимизга ҳам хиёнат қилган бўламиз.

Бу масалани чуқур тушунганман. Барча ташкилотларнинг раҳбарларига бу масалани етказиб, бундан кейин бирорта шундай ишларга жалб қилмасликлари учун улардан тилхатгача олиб қўйдик. Бу ишларни амалга ошириш учун муҳтарам президентимиз барча шароитларни яратиб берганлар. Бундан ташқари, ҳудудлар бюджетларида орттириб қолган маблағлари етарли даражада, ижтимоий соҳа ходимларини мажбурий меҳнатга жалб қилишимизга зарурат ҳам йўқ. Уларни олиб чиқишнинг умуман кераги йўқ. Маблағ ҳам етарли, техникалар ҳам етарли. Вилоят ободонлаштириш ташкилотларида 4 мингга яқин ишчи-ходимлар бор, жойларга чиқиб, ободонлаштириш билан шуғулланиш - уларнинг вазифаси. 156та махсус техникамиз бор. Биринчи чоракнинг ўзида биз 71 миллиард сўм қўшимча даромад топдик. Мана шу маблағлар етарли, ишсиз юрганларни ёллаб, уларни жамоат ишларига жалб қилишимиз учун. Мен, авваламбор, муҳтарам президентимиздан узр сўрайман, сиздан узр сўрайман мана шунақанги ҳодиса айнан Самарқандда юз бергани учун. Бундан кейин Самарқанд вилоятида - катта йиғилишда, катта селекторда сўз беряпман - бирорта ижтимоий соҳа ходимлари мажбурий меҳнатга жалб этилмайди», дея Жўраевнинг сўзларини келтирган «Kun.uz» мухбири.

Эслатиб ўтамиз, шу йилнинг 14 март куни Каттақўрғон туманида магистрал йўлни тозалашга олиб чиқилган 23 яшар мактаб ўқитувчиси Диана Еникеева фожиали ҳалок бўлган, унинг ёш фарзанди етим қолганди. Бу фожиадан кейин матбуотда мажбурий меҳнатга қарши чиқишлар бўлди, аммо расмийлар Еникеева ўз ихтиёри билан ободонлаштириш ишларида қатнашганини маълум қилди.

«23 яшар, ёшгина ўқитувчи аёл ўлди!». Самарқанддаги фожианинг асл сабаблари қаерда?

Эслатиб ўтамиз, бюджет ходимлари ва талабалар мажбурий меҳнатига чек қўйиш ташаббуси президент Шавкат Мирзиёев томонидан билдирилди, 17 апрель кунги махсус йиғилишда шу пайтгача маҳаллий раҳбарлар давлат раҳбарини алдаб келишга урингани, ободонлаштириш ишларига етарли миқдорда маблағлар ажратилгани ҳолида маблағлардан унумли фойдаланилмагани алоҳида таъкидлаб ўтилди.

Самарқанд вилояти ҳокими Диана Енекеева воқеасига муносабат билдирди