10:31 / 25.03.2020
5327

Нодавлат суд-экспертиза ташкилотлари фаолиятини ташкил этиш тартиби маълум бўлди

Нодавлат суд-экспертиза ташкилотлари фаолиятини ташкил этиш бўйича низомлар тасдиқланади

Фото: Getty Images/ William Whitehurst

Вазирлар Маҳкамасининг “Нодавлат суд-экспертиза ташкилотлари фаолиятини ташкил этиш бўйича низомларни тасдиқлаш ҳақида”ги қарори қабул қилинди.

Нодавлат суд-экспертиза ташкилотлари фаолиятини ташкил этиш тартиби тўғрисидаги низомга кўра, нодавлат суд-экспертиза ташкилоти фуқаролик, иқтисодий, жиноят ва маъмурий суд ишлари бўйича суд экспертизасини ўтказишга ихтисослаштирилган, штатида суд эксперти сертификатига эга мутахассислар бўлган ташкилот ҳисобланади.

Нодавлат суд-экспертиза ташкилоти юридик шахс шаклида ташкил этилади. Нодавлат суд-экспертиза ташкилоти раҳбари сифатида фақат суд эксперти фаолият олиб бориши мумкин. Суд эксперти фақат битта нодавлат суд-экспертиза ташкилотининг муассиси (иштирокчиси) бўлиши мумкин.

Нодавлат суд-экспертиза ташкилоти суд экспертизасини ўтказишда давлат суд-экспертиза муассасалари каби функцияларни амалга оширади, улар каби ҳуқуққа эга бўлади, мажбуриятларни бажаради ва жавобгар ҳисобланади. Нодавлат суд-экспертиза ташкилоти фақат суд экспертизасини амалга ошириш фаолияти билан шуғулланишга ҳақли. Нодавлат суд-экспертиза ташкилотининг фирма номида унинг нодавлат суд-экспертиза ташкилоти эканлиги кўрсатилиши шарт.

Нодавлат суд-экспертиза ташкилоти юридик ва жисмоний шахсларнинг мурожаатлари асосида рухсат этилган суд экспертизаси турлари бўйича шартномага мувофиқ тадқиқотлар ўтказиши мумкин. Тадқиқот натижалари бўйича мутахассис фикри берилади.

Нодавлат суд-экспертиза ташкилоти ўзининг мол-мулкка эгалик қилиш, ундан фойдаланиш ҳамда уни тасарруф этиш ҳуқуқи асосидаги бинога, тегишли суд экспертизасини хавфсиз амалга оширишга имкон берадиган ва стандартлар талабларига мос бўлган моддий-техник базасига эга бўлиши лозим. Нодавлат суд-экспертиза ташкилоти томонидан суд-экспертлик фаолиятини турар жойда амалга ошириш тақиқланади.

Нодавлат суд-экспертиза ташкилотида суд экспертизаси шартномага мувофиқ пуллик асосда амалга оширилади. Нодавлат суд-экспертиза ташкилоти амалга ошириладиган суд экспертизаси нархларини мустақил белгилайди.

Нодавлат суд-экспертиза ташкилоти томонидан суд экспертизалари ўтказилганлиги учун тўлов суд экспертизасини тайинлаган орган (шахс) томонидан қонун ҳужжатларига мувофиқ амалга оширилади. Экспертизани ўтказиш бўйича шартномага кўра тўлов амалга оширилмаганлиги текшириш объектлари ва иш материалларини экспертиза ўтказмасдан қайтариш учун асос ҳисобланади.

Суд экспертизасини тайинлаган орган нодавлат суд-экспертиза ташкилоти томонидан ўтказилган суд экспертизаси хулосасига қўшилмаган тақдирда қайта суд экспертизаси фақат давлат суд-экспертиза муассасаси томонидан амалга оширилади.

Давлат суд-экспертиза муассасалари томонидан амалга оширилган суд экспертизаси хулосаси бўйича қўшимча ва қайта суд экспертизаси, шу жумладан, комиссиявий ва комплекс суд экспертизалари нодавлат суд-экспертиза ташкилоти томонидан ўтказилиши мумкин.

Нодавлат суд-экспертиза ташкилоти республиканинг барча ҳудудларидан, шунингдек, хорижий мамлакатлардан олинган буюртмалар асосида суд экспертизасини амалга ошириш ҳуқуқига эга.

Нодавлат суд-экспертиза ташкилоти суд экспертизасини ўтказишда тегишли давлат суд-экспертиза муассасаларининг илмий кенгашлари томонидан маъқулланган илмий-методик қўлланмаларга, шунингдек, мустақил тарзда ишлаб чиқилган ва давлат суд-экспертиза муассасаларида апробациядан ўтган методикаларга риоя қилиши лозим.

Суд эксперти лавозимдан бўшатилганда, вафот этганда ёки белгиланган тартибда қасддан жиноят содир этишда айбдор деб топилганда ёхуд қонун ҳужжатларига мувофиқ суд экспертизасини амалга оширишга тўсқинлик қилувчи бошқа ҳолатлар юзага келганда унинг юритувида бўлган суд-экспертиза иши нодавлат суд-экспертиза раҳбари томонидан бошқа малакали суд экспертига топширилиши мумкин. Бу тўғрисида суд экспертизасини тайинлаган органга дарҳол хабар берилади.

Суд-экспертиза ишини бошқа малакали суд экспертига топшириш имконияти бўлмаганда нодавлат суд-экспертиза ташкилоти раҳбари уч кунлик муддатда текшириш объектлари ва иш материалларини суд экспертизасини тайинлаган органга қайтаради. Бунда, нодавлат суд-экспертиза ташкилоти амалга оширилган тўловни шартномага мувофиқ қайтаради.

Нодавлат суд-экспертиза ташкилоти томонидан экспертизани тайинлаган орган (шахс) билан келишмасдан бошқа шахсларни экспертиза ўтказиш учун жалб қилишга йўл қўйилмайди.

Суд-экспертизаси ўтказиш учун тушган иш бўйича томонларнинг бирортасига нисбатан аффилланган шахс бўлган нодавлат суд-экспертиза ташкилотига ёки нодавлат суд-экспертиза ташкилотининг суд экспертига бу иш бўйича суд экспертизасини ўтказиш тақиқланади.

Иш бўйича иштирок этаётган томонларнинг аффилланган шахси деб қуйидагилар тан олинади:

нодавлат суд-экспертиза ташкилотининг мулкдори, муассиси, кузатув кенгаши, ижро органи аъзоси, кредитори, суғурталовчиси;

устав жамғармаси (устав капитали)да нодавлат суд-экспертиза ташкилотнинг ёки нодавлат суд-экспертиза ташкилоти суд экспертининг улуши бўлган юридик шахс;

мазкур моддада кўрсатилган шахслар билан яқин қариндош бўлган шахслар.

Top