Эльбрусга кўтарилиш чоғида ҳаваскор альпинистлар гуруҳи кучли бўронга дуч келди. Беш киши ҳалок бўлган

23 сентябрь куни 19 кишидан иборат альпинистлар гуруҳи Эльбрус ёнбағирларида, 5400 метр баландликда йўқолиб қолди. Гуруҳда Россиянинг 11 регионидан келган, 30 ёшдан катта одамлар бўлган: улар профессионал альпинистлар бўлмаган. ФВВнинг Кабардин-Болқория бўйича бош бошқармаси маълумотига кўра, соат 17:00 атрофида туристлар об-ҳаво кескин ёмонлашгани ҳақида сигнал юборишган.

Шундан сўнг ўнлаб қутқарувчилар ва 16та техника қидирув ишларига киришган. Ҳудудда шамол тезлиги сониясига 40-70 метрга етган, қор ёғган, ҳаво ҳарорати -20 даражага тушиб кетган, бир метрдан узоқни кўриб бўлмай қолган, бу қутқарув операциясини мураккаблаштирган. Шунингдек, гуруҳ тарқалиб кетгани ҳам қидирувни янада қийинлаштирган.

«Эльбрус тоғидаги қидирув-қутқарув операцияси чоғида альпинистлар гуруҳидан 14 киши қутқарилди, улар ратракларда [махсус гусеницали транспорт] Азау яланглигига эвакуация қилинди ва шифокорларга топширилди. Афсуски, беш киши ҳалок бўлди», дея Россия Фавқулодда вазиятлар вазирлигига асосланиб хабар берган «Интерфакс» агентлиги.

ФВВнинг Кабардин-Болқория бўйича бош бошқармаси бошлиғи Михаил Надёжиннинг сўзларига кўра, кўплаб альпинистларда жароҳатлар бор. «Деярли ҳаммада кучли музлаш белгилари бор. Айримларнинг қўл-оёқлари синган. Шифокорлар ҳозир уларни деярли 4000 метр баландликда қабул қилиб олган», деган у ТАСС агентлигига.

Надёжин қутқарув операцияси якунлангани, бу жараён етти соатдан ортиқроқ вақт давом этганини қўшимча қилган. Одамларнинг ҳалок бўлиши юзасидан хавфсизлик талабларига риоя қилинмасдан хизмат кўрсатиш моддаси бўйича жиноий иш қўзғатилган.

Айнан нима содир бўлди?
Аввалроқ қидирув-қутқарув отряди ходими ТАСС мухбири билан суҳбатда гуруҳга ҳамроҳлик қилган гид уни ташлаб кетгани ҳақида хабар берганди. «Одамларни бу ерга олиб келган гид уларни тоғ юқорисида қолдириб, ўзи пастга тушган, биз уни йўлда учратдик. Биздан пастроқда иккита чироқ кўриняпти, умид қиламизки, уларни ҳам қутқарамиз», деган махсус отряд вакили.

Аммо сафар ташкилотчиларидан бири, Elbrus.guide клуби вакили Денис Алимов ТАСС ва «Интерфакс» учун берган маълумотида гуруҳга тўрт нафар профессионал альпинист ҳамроҳлик қилгани ва улар одамларни қутқариш учун бор имкониятларини ишга солишганини айтиб ўтган. Уларнинг маршрути ФХХ томонидан рўйхатга олинган бўлган.

Алимовнинг сўзларига кўра, гуруҳда дастлаб 20 киши бўлган - 16 иштирокчи ва тўрт нафар гид. «Гуруҳ йўлга отланганида, кучли шамол бўлган, аммо об-ҳаво барқарор эди, ҳеч қандай кечикиш бўлмади», деган у.

Чўққига кўтарилиш чоғидаги илк муаммолар гуруҳдаги аёллардан бирининг тоби қочганидан кейин бошланган. Ўшанда гидлардан бири ва аҳволи ёмонлашган қиз Эльбрусдан туша бошлаган, қолганлар эса юқорига қараб ҳаракатланишда давом этган.

Алимовнинг айтишича, ундан кейин нималар бўлганини қизга ҳамроҳлик қилган гиддан эшитган. «Унинг сўзларига кўра, сафар бошланишидан ярим соат ўтиб ҳаво кескин ёмонлашган, шамол пастдан тепага қараб эсган, бўрон бошланган. Эҳтимол, босим ҳам кескин тушиб кетган, чунки пастликка тушилгач кейин ҳам қизнинг аҳволи ёмонлашган. У ҳушини йўқотган ва бир соат ичида гиднинг қўлида вафот этган», дея Алимовнинг сўзларини келтиради ТАСС.

Унинг аниқлик киритишича, қизнинг ўлими соат 11:00-12:00 оралиғида рўй берган. Шундан сўнг гид унинг танаси турган жойни рюкзак билан белгилаб, гуруҳнинг қолган аъзолари қайтишини кута бошлаган. Гуруҳ аъзолари ўз вақтида ортга қайтмагач, у соат 15:00 атрофида лагер билан боғланган ва ратрак орқали пастга тушган. Кейин у ФВВ қутқарувчиларини чақирган.

Гуруҳ уч қисмга бўлинган
Алимовнинг маълумот беришича, чўққига қараб ҳаракатланганлардан бири оёғини синдириб олган. Бу вақтга келиб об-ҳаво кескин ёмонлашган. «Эҳтимол, шу сабабли гуруҳ вақт йўқотган, ҳаво ўта ёмонлашган», дейди Алимов ТАССга.

Шундан кейин гуруҳ иштирокчилари бўлинишга қарор қилган, тезроқ етиб борадиганлар секинроқ ҳаракатланадиганларни кутиб қолмаслиги учун. «Улар гуруҳни учга — тезроқ ва секинроқ юрадиганларга бўлган. Тоғдан тушишда гуруҳлардан биридаги яна икки киши ҳалок бўлган. Бироқ бўлиниш қарори тўғри бўлган, акс ҳолда қурбонлар кўпроқ бўлиши мумкин эди», дея ҳикоя қилади Алимов. Яна икки киши шифохонада вафот этади.

ФВВ маълумотига кўра, жами беш киши ҳалок бўлган - тўрт аёл ва бир эркак. Уларнинг ўлимига кучли музлаш сабаб бўлган. РИА Новости агентлиги Кабардин-Болқория соғлиқни сақлаш вазирлигига асосланган ҳолда омон қолган 14 кишидан 11 нафари шифохонага ётқизилганини маълум қилди: уларнинг икки нафари жонлантириш бўлимида, уч нафари - терапияда, уч киши - куйиш бўлимида, икки киши - травматологияда, бир киши - кўкрак қафаси жарроҳлиги бўлимида. Шифокорлар жабрланувчиларнинг ҳаётига хавф йўқлигини билдиришган.

Сафар ташкилотчисининг айтиб беришича, гидлар кучли совуқ сабаб соғлигини йўқотган ва шикастланган. «Улардан бири деярли кўр бўлиб қолган, қор унинг кўзини кучли яралаган», дейди Алимов.

Эльбрус - Россиядаги энг баланд тоғ чўққиси ҳисобланади, унинг баландлиги денгиз сатҳидан 5642 метрни ташкил этади.