Xalqaro shartnomalar bo‘yicha badallar qanday to‘lanishi belgilandi

Prezidentning 22.06.2020 yildagi «O‘zbekiston Respublikasining xalqaro shartnomalardan va xalqaro tashkilotlarga a'zolikdan kelib chiqadigan majburiyatlarini bajarish tartibini takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida»gi PQ-4756-son qarori qabul qilindi.
 
Norma’ning yozishicha, hujjat bilan quyidagilar tasdiqlandi:
 
1. O‘zbekiston Respublikasining xalqaro shartnomalari va xalqaro tashkilotlarga a'zolik bo‘yicha majburiyatlarini bajarishga mas'ul davlat organlari va boshqa tashkilotlar ro‘yxati.
 
Unda quyidagilar ko‘rsatilgan:

badallarni to‘lovchilar – davlat organlari va boshqa tashkilotlar;

badallarni oluvchilar – xalqaro tashkilotlar;

badallarni to‘lash majburiyatlari kelib chiqadigan xalqaro shartnomalar;

moliyalashtirish manbalari – respublika Davlat budjeti mablag‘lari, budjetdan tashqari jamg‘armalar mablag‘lari hamda to‘lovchilarning shaxsiy mablag‘lari.
 
2. O‘zbekiston Respublikasining xalqaro shartnomalari va xalqaro tashkilotlarga a'zolik bo‘yicha majburiyatlaridan kelib chiqadigan badallarni to‘lash tartibi to‘g‘risidagi nizom.
 
Mazkur holatda butun jarayon 8 bosqichdan iborat bo‘ladi.
 
1 – Ro‘yxatda ko‘rsatilgan to‘lovchilar to‘lov hujjatlarini (invoys) yoki xalqaro tashkilotning keyingi yilga rejalashtirilgan badal summasi to‘g‘risidagi rasmiy xabarnomasini olishi lozim. Ushbu ma'lumot 1 iyunga qadar Moliya vazirligiga taqdim etiladi. To‘lov hujjati (invoys) yoki rasmiy xabarnoma mavjud bo‘lmasa, – oldingi yillarda haqiqatda to‘langan badallar summasi olinadi;
 
2 – Moliya vazirligi Davlat budjetini shakllantirish doirasida: 

badallarni to‘lashning umumiy hajmini (AQSh dollariga ekvivalentda) shakllantiradi;

kelgusi yilda oshish ehtimolini hisobga olgan holda, badallarni to‘lash uchun zarur bo‘lgan mablag‘larni har yili Davlat budjetining prognoz parametrlarida nazarda tutadi;
 
3 – to‘lovchilar har yili 10 martgacha bo‘lgan muddatda badallarni hisobga olgan holda xarajatlar smetasini tasdiqlab, ro‘yxatdan o‘tkazish uchun Moliya vazirligiga taqdim etadi; 
 
4 – Moliya vazirligi qonun hujjatlarida belgilangan muddatlarda to‘lovchi tomonidan taqdim etilgan xarajatlar smetasini ro‘yxatdan o‘tkazadi; 
 
5 – budjetdan mablag‘lar ajratilganidan keyin to‘lovchilar xalqaro tashkilotlarning moliya qoidalarida belgilangan muddatlarni hisobga olgan holda, badallar va ular bo‘yicha qarzdorlikni to‘lash uchun nazarda tutilgan pul mablag‘larining konvertatsiyasi uchun shakllantirilgan buyurtmani Moliya vazirligining G‘aznachiligiga taqdim etadi;
 
6 – G‘aznachilik buyurtma taqdim etilgandan keyin 5 ish kuni mobaynida konvertatsiyani amalga oshiradi;
 
7 –  to‘lovchilar xalqaro tashkilotlarning moliya qoidalarida belgilangan muddatlarni hisobga olgan holda, xalqaro tashkilotning hisobraqamiga xorijiy valutadagi mablag‘larni o‘tkazish uchun to‘lov topshiriqnomasini G‘aznachilikka taqdim etadi; 
 
8 – G‘aznachilik 3 ish kuni mobaynida xalqaro tashkilotning hisobraqamiga valutani o‘tkazadi.
 
Badallarni to‘lash bo‘yicha majburiyatlar o‘z vaqtida bajarilmagani O‘zbekistonning xalqaro tashkilot faoliyati doirasidagi huquqlari cheklanishiga, jiddiy siyosiy-iqtisodiy oqibatlarga olib kelgan, mamlakat nufuziga putur yetkazgan bo‘lsa, qarzdorlik yuzaga kelishiga olib kelgan taqdirda shaxsiy javobgarlik quyidagilarning rahbarlari zimmasiga yuklatiladi:

Moliya vazirligi – to‘lovchilarga budjet mablag‘lari o‘z vaqtida va to‘liq miqdorda ajratilishini ta'minlash;

Moliya vazirligining G‘aznachiligi – to‘lovchilarga (g‘azna ijrosi doirasida qamrab olinmagan to‘lovchilardan tashqari) ajratilgan mablag‘larni konvertatsiya qilib, o‘z vaqtida o‘tkazilishini ta'minlash bo‘yicha;

tijorat banklari – g‘azna ijrosi bilan qamrab olinmagan to‘lovchilar topshiriqnomasi bo‘yicha to‘lovlar o‘z vaqtida va to‘liq miqdorda to‘lanishini ta'minlash bo‘yicha;

to‘lovchilar – badallarni to‘lash va ular bo‘yicha qarzdorlik yuzaga kelmasligi yuzasidan mamlakatimiz majburiyatlarining o‘z vaqtida va to‘liq bajarilishini kafolatli ta'minlash bo‘yicha.
 
Badallarni o‘z mablag‘lari hisobidan to‘laydigan to‘lovchilar har chorakda Moliya vazirligi va TIVga xalqaro tashkilot nomi, to‘lov miqdori va sanasini ko‘rsatgan holda ma'lumot taqdim etadi. Moliya vazirligi har chorakda Vazirlar Mahkamasiga va TIVga xalqaro tashkilotlarga badallar to‘lashning bajarilishi to‘g‘risida to‘liq ma'lumot taqdim etadi.
 
Moliya vazirligi joriy yilning 1 dekabr holati bo‘yicha badallarni to‘lmagan to‘lovchilarni aniqlash yuzasidan ma'lumotni shakllantiradi hamda ularga badal to‘lovini zudlik bilan to‘lash zarurligi to‘g‘risida xabarnoma yuboradi. Xabarnomani olgandan keyin to‘lovchilar 10 kun muddatda quyidagilarni amalga oshirishi shart:

badallarni to‘lashi va bu haqda Moliya vazirligi va TIVga axborot berishi;

biron-bir sababga ko‘ra tegishli xalqaro shartnomani yoki xalqaro tashkilot faoliyatini moliyalashtirishda mamlakatning kelgusida ishtirok etishi maqsadga muvofiq bo‘lmagan taqdirda – Hukumatga kelgusi xatti-harakatlar bo‘yicha asosli takliflar bilan xulosa kiritishi hamda bir vaqtning o‘zida TIVni xabardor qilishi shart. Vazirlar Mahkamasi ushbu masala yuzasidan qaror qabul qiladi yoki uni ko‘rib chiqish uchun Oliy Majlisga va (yoki) Prezidentga axborot beradi.
 
O‘zbekistonning badallarni to‘lash bo‘yicha qarzdorligi quyidagilar hisobiga so‘ndiriladi:

budjet mablag‘lari hisobidan – Vazirlar Mahkamasining alohida qarori asosida;

budjetdan tashqari jamg‘armalar va shaxsiy mablag‘lar hisobidan – to‘lovchi tomonidan mustaqil ravishda.
 
O‘tgan yilgi badal bo‘yicha qarzdorlik yoki dastlab hisoblangan badal miqdori bilan haqiqatda to‘lanishi lozim bo‘lgan badal miqdori o‘rtasidagi farq natijasida qarzdorlik yuzaga kelganda, to‘lovchiga budjetdan qo‘shimcha mablag‘lar ajratiladi.
 
Hujjat 23.06.2020 yildan kuchga kirdi.