Jahon | 08:32 / 10.01.2024
6425
5 daqiqa o‘qiladi

Ekvadorda telekanalga hujumdan keyin jinoiy to‘dalarga qarshi urush e’lon qilindi

Ekvador prezidenti jonli efirda telekanalga uyushtirilgan hujum fonida mamlakatda ichki qurolli mojaro haqida e’lon qildi. Vaziyat mahalliy narkobaron qamoqdan qochib ketganidan keyin keskinlashdi.

Foto: Marcos Pin/AFP/Getty Images

Ekvadorning Guayakil port shahrida 9 yanvar, seshanba kuni qurollangan shaxslar to‘g‘ridan to‘g‘ri efir vaqtida TC Televisión davlat telekanaliga bostirib kirdi hamda bir necha jurnalist va xodimlarni garovga oldi. Jonli efir to‘xtatilmadi, ammo suratga olish maydonchasidagi chiroqlar o‘chirilib, baqiriqlar, o‘q ovozlari va xodimlar kaltaklanayotgani eshitilgan.

TC yangiliklari koordinatori va muxbiri Leonardo Flores Morenoning Reuters agentligiga aytishicha, hujumchilar qabulxonaga bostirib kirib, telekanal xodimlariga hujum qilgan va «dinamit qo‘ygan». Ikki kishi jarohatlangan, shundan so‘ng translatsiya to‘xtatilgan. Keyinroq politsiya «tartib o‘rnatilgani»ni va hujumchilardan 13 nafari qo‘lga olinganini ma’lum qildi. 

Prezident ichki qurolli to‘qnashuv haqida ma’lum qildi 

Telekanaldagi voqeadan ko‘p o‘tmay va Ekvadorda banditizm kuchaygani munosabati bilan mamlakat prezidenti Daniel Noboa barcha jinoiy guruhlarni yo‘q qilishga buyruq berdi. Seshanba kuni kechqurun e’lon qilingan farmonda u «ichki qurolli mojaro» rejimini e’lon qilib, qurolli kuchlarga yigirmaga yaqin jinoiy tashkilotlarga qarshi operatsiya o‘tkazishni buyurdi. Farmonda Ekvadorda faoliyat yuritayotgan jinoiy to‘dalar yo‘q qilinishi lozim bo‘lgan terrorchi tashkilotlar va urush qatnashchilari deb ataladi. 

Ekvadorda favqulodda holat e’lon qilindi

Bir kun oldin, qamoqxonalarda zo‘ravonlik avj olgan bir paytda, prezident Noboa mamlakatda 60 kunlik favqulodda holat haqida e’lon qildi. Bu davrda mamlakatda soat 23:00 dan 5:00 gacha komendantlik soati joriy etiladi. 

Shundan so‘ng Ekvadorda darhol bir nechta qurolli hujumlar sodir bo‘ldi, ular davomida kamida to‘rt nafar politsiyachi o‘g‘irlab ketildi. Mamlakatning ikkinchi yirik shahri Guayakil meri Akilesa Alvaresning 9 yanvar kuni bo‘lib o‘tgan matbuot anjumanida ma’lum qilishicha, kun davomida shaharning turli joylarida sodir etilgan hujumlarda kamida sakkiz kishi halok bo‘lgan, ikki kishi yaralangan. 

Katta jinoiy guruh rahbari qamoqdan qochib ketdi 

Mamlakatda favqulodda holat e’lon qilinishiga hibsxonalarda yuzaga kelgan tartibsizlik sabab bo‘ldi. Jinoiy guruhlar qamoqxonalarda shiddatli janglar uyushtirgan, qo‘riqchilarni garovga olgan. «Los Choneros» katta jinoiy to‘dasi rahbari, «Fito» laqabli narkobaron Adolfo Masias qochishga muvaffaq bo‘ldi, deb xabar berdi qamoqxona rasmiylari. 

Umuman olganda, so‘nggi yillarda Ekvadorda zo‘ravonlik darajasi keskin oshdi. 2022 yilda bu ko‘rsatkich Lotin Amerikasidagi eng yuqori ko‘rsatkichlardan biri bo‘ldi: har 100 ming aholiga - 25 ta qotillik. Ko‘plab to‘lib-toshgan qamoqxonalar jinoiy tashkilotlar tomonidan nazorat qilinadi va u yerda jinoiy guruhlar o‘rtasida ko‘pincha jiddiy to‘qnashuvlar kuzatiladi.

Qo‘shni davlatlar Ekvador bilan chegaraga qo‘shin yubormoqda 

Ekvadorda ro‘y berayotgan voqealar munosabati bilan qo‘shni davlat Peru ichki ishlar vaziri Viktor Torres Falkon mamlakatda banditizm kuchayib borayotgan bir paytda xavfsizlikni kuchaytirish uchun Ekvador bilan chegaraga politsiya kuchlarini «zudlik bilan» jo‘natishni buyurdi. Bu haqda mamlakat davlat IIV ijtimoiy tarmoqlarda xabar berdi. Peru hukumati zo‘ravonlikni qoraladi va prezident Noboani to‘liq qo‘llab-quvvatlab chiqdi. Paragvay hukumati ham Ekvador bilan birdamlik bildirdi. 

Daniel Noboa avvalroq favqulodda vaziyatdan qurolli kuchlarni «to‘liq siyosiy va huquqiy qo‘llab-quvvatlash» uchun foydalanish niyatida ekanini tushuntirgan edi. U oktyabr oyida davlat rahbari etib saylandi hamda so‘nggi yillarda AQSh va Yevropaga kokain yetkazib berish bo‘yicha asosiy markazlardan biriga aylangan mamlakatda narkotik jinoyati va zo‘ravonlikka qarshi kurashish niyatida ekanligini ma’lum qildi. 

Mavzuga oid