Boltiqbo‘yidagi hozirgi chegara «geografik vaziyat»ga mos kelmaydi, deb hisoblaydi Rossiya harbiylari. Shvetsiya Boltiq dengizi «o‘yin maydonchasi»ga aylanishining oldini olishga chaqirdi.
Rossiya Mudofaa vazirligi Rossiyaning Boltiq dengizidagi chegaralarini materik qirg‘oqlari va Boltiq dengizidagi Rossiya orollaridagi hududiy suvlar kengligi o‘lchanadigan nuqtalar ro‘yxatini yangilash orqali o‘zgartirishni taklif qildi. Tegishli hujjat 21 may, seshanba kuni normativ-huquqiy hujjatlar loyihalari rasmiy portalida biroz vaqtga e’lon qilingan. Keyin u saytdan g‘oyib bo‘ldi, u yerda faqat qonun loyihasining tavsifi qoldi.
The Moscow Times jurnalistlari tanishishga muvaffaq bo‘lgan qonun matnida ta’kidlanganidek, joriy koordinatalar ro‘yxati 1985 yil 15 yanvarda «kichik miqyosdagi dengiz navigatsiya xaritalari asosida» tasdiqlangan va o‘zgartirishni talab qiladi, chunki u «zamonaviy geografik vaziyat»ga mos kelmaydi.
«Fin ko‘rfazidagi to‘g‘ridan to‘g‘ri liniyalar Rossiya Federatsiyasi hududida davom etmaydi va yopilmaydi, bu o‘z navbatida ichki dengiz suvlarining tashqi chegarasini aniqlashga imkon bermaydi», deya aniqlik kiritdi Mudofaa vazirligi. Joriy ro‘yxat «boshqa davlatlarning to‘g‘ridan to‘g‘ri bazaviy chiziqlarini o‘rnatish amaliyotini hisobga olmaydi».
Rossiya davlat chegarasini o‘zgartirish
Mudofaa vazirligi Fin ko‘rfazining sharqiy qismida hamda Baltiysk va Zelenogradsk hududlarida to‘g‘ridan to‘g‘ri bazaviy chiziqlar tizimini yaratishni taklif qildi. Bu Boltiq dengizidagi davlat chegarasining tekislanishini o‘zgartiradi va undan ichki dengiz suvlari sifatida foydalanish imkonini beradi, deya qo‘shimcha qildi departament. Shu bilan birga, loyihada davlat chegarasini aks ettiruvchi bunday nuqtalar koordinatalarining yangi ro‘yxati kiritilgan ilova mavjud emas.
Rosreyestrga Boltiq dengizidagi Rossiya davlat chegarasidagi o‘zgarishlarni hisobga olish, Rossiya Tashqi ishlar vazirligiga esa to‘g‘rilangan va qayta chiqarilgan xaritalar nusxalarini BMT bosh kotibiga saqlash uchun berish topshirildi. O‘zgarishlar 2025 yil yanvar oyida kuchga kirishi kutilmoqda. Loyiha hozirda jamoatchilik muhokamasi bosqichida.
Finlandiya va Shvetsiya xavotirda
Finlandiya Rossiyani BMTning dengiz huquqi bo‘yicha konvensiyasiga rioya qilishga chaqirdi. «Tashqi ishlar vazirligi BMTning dengiz huquqi to‘g‘risidagi konvensiyasida qirg‘oqbo‘yi davlatlari dengiz zonalarini belgilash va ularni qayta ko‘rib chiqish bo‘yicha qoidalar mavjud, deb hisoblaymiz. Shunga ko‘ra harakat qiling», deb yozdi Finlandiya tashqi ishlar vaziri Elina Valtonen 22 may, chorshanba kuni X platformasida.
Gotland uchun tahdid
O‘z navbatida, Shvetsiya Qurolli kuchlari bosh qo‘mondoni Mikael Byuden Rossiyaning Boltiq dengizidagi ambitsiyalaridan xavotir bildirdi. «Ishonchim komilki, Boltiq dengizi to‘sib qo‘yilsa, bu bizning hayotimiz uchun ulkan oqibatlarga olib keladi - Shvetsiya va Boltiqbo‘yi mintaqasidagi boshqa mamlakatlar bunga yo‘l qo‘ya olmaydi. U NATO davlatlarini qo‘rquv va dahshatga soladigan Boltiq dengizi o‘yin maydonchasiga aylanmasligi kerak», - dedi Byuden RND nashriga bergan intervyusida.
Shvetsiya armiyasi bosh qo‘mondoni so‘zlariga ko‘ra, Shvetsiya Gotlandga tayanib, NATOning Boltiqbo‘yidagi boshqa davlatlariga xavfsizlikda yashashga yordam beradi. «Agar Gotlendga kirib borilsa, u NATO mamlakatlariga dengizdan tahdid sola oladi», - dedi Byuden.
U, shuningdek, Boltiqbo‘yida eski rus tankerlari yordamida yuzaga kelishi mumkin bo‘lgan keng ko‘lamli falokat xavfidan ogohlantirdi. «Bizning burnimiz ostida ekologik falokat keltirib chiqarilishi va u baxtsiz hodisa sifatida ko‘rsatilishi mumkin», - deydi RND suhbatdoshi. Ammo eski tankerlardan NATOga qarshi urushda ham foydalanish mumkin, deb tan oldi Byuden. «Aloqalarimizni tinglash, yashirincha biror narsani tashish yoki suvostida sabotaj qilish uchun eski tankerlarni niqob qilib, yashirincha kirib kelishdan qulayroq narsa yo‘q», deb tushuntirdi Shvetsiya armiyasi bosh qo‘mondoni.
