Suriyada minglab odamlarni o‘limga hukm qilgan sudya hibsga olindi

Suriyaning yangi hukumati sobiq harbiy sudya Muhammad Kanjo Hasanni hibsga oldi, u prezident Bashar Asad tuzumi ostidagi mashhur Sednaya qamoqxonasidagi mahbuslarga o‘lim hukmini chiqargan, deya xabar beradi Suriya inson huquqlarini kuzatish tashkiloti (SOHR) 26 dekabr, payshanba kuni.

Muhammad Kanjo Hasan o‘z atrofidagi 20 kishi bilan birga Asad klanining tayanch nuqtasi hisoblangan Tartus viloyatida qo‘lga olingan. SOHR ma’lumotlariga ko‘ra, Kanjo Hasan Sednaya qamoqxonasi mahbuslariga minglab hukmlarni, jumladan o‘lim jazosini ham chiqargan.

Sednaya qamoqxonasidagi mahbuslar va bedarak yo‘qolganlar uyushmasi (ADMSP) hammuassisi Diab Serriyaning aytishicha, Muhammad Kanjo Hasan 2011 yildan 2014 yilgacha, Suriyadagi fuqarolar urushining dastlabki uch yilida Suriya harbiy dala sudini boshqargan. Keyinchalik u butun Suriya bo‘yicha harbiy adliya boshlig‘i lavozimiga ko‘tarildi. Serriyaning ta’kidlashicha, Kanjo Hassan «minglab odamlarni» o‘limga hukm qilgan, ko‘pincha «sudlar bir necha daqiqa davom etgan».

Damashq yaqinida ikkita ommaviy qabr topildi

Suriyada, uning hukmdori Bashar Asad davrida, 2013 yildan beri 100 mingdan ortiq odam qiynoqqa solingan yoki o‘ldirilgan bo‘lishi mumkin. Bu bahoni 17 dekabr kuni Reuters bilan suhbatda AQShning harbiy jinoyatlarni tergov qilayotgan sobiq elchisi Stiven Rapp bildirdi.

U avvalroq ikki ommaviy qabrga borgan: Damashq yaqinidagi Qutayfa va Najha shaharlarida. «Bizda, albatta, bu mashinada (ommaviy qiynoqlar va qotilliklardan) g‘oyib bo‘lgan va qiynoqqa solingan holda o‘ldirilgan 100 000 dan ortiq odam bor», dedi u.

«Biz natsistlar davridan beri bunaqasini ko‘rmaganmiz», dedi Rapp. U ilgari Ruanda va Serra-Leonedagi urush jinoyatlari tribunallarida ayblovni boshqargan va hozir Suriya fuqarolik jamiyati bilan Asad rejimi tomonidan sodir etilgan harbiy jinoyatlar dalillarini hujjatlashtirish va ehtimoliy sud jarayonlariga tayyorgarlik ko‘rishda yordam bermoqda, deya tushuntiradi Reuters.

O‘z navbatida, bosh qarorgohi Qo‘shma Shtatlarda joylashgan Suriya Favqulodda vaziyatlar guruhiga rahbarlik qiluvchi huquq himoyachisi Muaz Mustafo jurnalistlarga, uning hisob-kitoblariga ko‘ra, birgina Qutayfada kamida yuz ming jasad dafn etilganini aytdi.