«Aniq aytaman: bu genotsid» - yordam flotiliyasi faollari Isroilning noinsoniy munosabatlari haqida gapirib berdi

«Men inson qanday qilib bunchalik yovuz bo‘lishini hech qachon tushunmayman. Siz millionlab odamlarni ataylab ochlik va qamalda qoldirasiz», dedi Isroildan deport qilingan iqlim faoli Greta Tunberg. U qo‘lga olingan eng mashhur yo‘lovchi sifatida Isroil bayrog‘ini o‘pishga majbur qilingan. Bundan tashqari «Global Sumud» flotiliyasining ispaniyalik faollari ham «uyqusizlik, kaltaklanish va qafasga qamash» kabi noinsoniy sharoitlarda saqlanganini aytdi.

Isroil 6 oktyabr kuni shved iqlim faoli Greta Tunbergni ham o‘z ichiga olgan 171 kishini mamlakatdan chiqarib yubordi. Shu tariqa Isroil tomonidan qo‘lga olingan 479 kishidan jami 341 nafari deportatsiya qilindi. Ular G‘azo blokadasini buzib, yordam yuklarini yetkazishga uringan «Global Sumud Flotillasi» ishtirokchilari edi.

Gretsiya Tashqi ishlar vazirligining ma’lum qilishicha, 161 nafar faol, jumladan, 27 nafar yunon fuqarosi va yana 20 ga yaqin mamlakat vakillari dushanba kuni Afinaga uchib kelgan. Afinada keng jamoatchilik va faollar Tunbergni va flotiliyaning boshqa a’zolarini olqishlar bilan kutib oldi.

«Bu genotsid» – Greta

22 yoshli shved ekologik faoli Greta Tunberg dushanba kuni ilk bor omma oldida chiqish qilib, Isroilda hibsda bo‘lgan paytda «kaltaklangani va Isroil bayrog‘ini o‘pishga majbur etilgani» haqida xabar berilganini eslatdi.

«Bizga nisbatan bo‘lgan tazyiqlar va qamoqdagi azoblar haqida uzoq gapirishim mumkin, ishonavering. Ammo bu hikoya biz haqimizda emas», dedi Tunberg o‘z chiqishida.

U so‘zini davom ettirib, Isroilning G‘azodagi harakatlarini «jonli efirda sodir bo‘layotgan genotsid» deb atadi:

«Aniq aytaman: bu – genotsid. Hozir hech kim ʼbiz bilmadikʼ deb ayta olmaydi. Hech kim bu voqealardan bexabar emas».

GRETA THUNBERG FULL SPEECH IN GREECE AFTER BEING ABDUCTED BY ISRAEL

“Thank you to all of you who are keeping an eye on the flotilla & sharing our content” pic.twitter.com/ldS6ZJsL8Y

— Global Sumud Flotilla (@GlobalSumud) October 6, 2025

Tunberg Isroilni «boshidan kechayotgan genotsid va keng ko‘lamli vayronagarchilikni ataylab kuchaytirayotgan»likda ayblab, bu «butun xalqni yo‘q qilishga qaratilgan harakat» ekanini ta’kidladi.

«Biz G‘azodan, Kongodan, Sudandan, Afg‘onistondan – bu tizimning qurboniga aylangan barcha joylardan ko‘z uzmasligimiz kerak. Biz qilayotgan narsa – eng minimal insoniy burchimiz. Men inson qanday qilib bunchalik yovuz bo‘lishini hech qachon tushunmayman. Siz millionlab odamlarni ataylab ochlikda qoldirasiz, ularni noqonuniy qamal ostida azobga solasiz — bu o‘nlab yillarda bo‘layotgan zulm va aparteidning davomi», deya Gretaning so‘zlarini keltirmoqda Anadolu nashri.

Shuningdek, u “Global Sumud” flotiliyasini «falastinliklar bilan xalqaro birdamlik namoyishi» deb atadi. Uning so‘zlariga ko‘ra, Isroil G‘azoga gumanitar yordamni kiritishni to‘sib, xalqaro huquqni buzgan:

«Bizning Isroil tomonidan hibsga olinib, qamoqqa tashlanishimiz — o‘z hukumatlarimiz aybi. Davlatlar genotsidda hamkorlik qilmaslik bo‘yicha huquqiy majburiyatga ega, BMT komissari ham buni tasdiqladi,» dedi u.

Tunberg Isroilning «genotsid uchun hech qanday daxlsizlikka ega emasligini» ta’kidladi. Shved faollar esa Tunberg hibsda bo‘lgan paytda «unga Isroil bayrog‘ini kiydirishganini» aytishdi. Ular oziq-ovqat va dori vositalaridan ham mahrum etilganini, buyumlari olib qo‘yilganini bildirishdi.

Boshqa faollar Isroildan norozi

Reuters nashrining yozishicha, Shveytsariya va ispaniyalik faollar ham Isroilda hibsda bo‘lgan paytda «insoniy bo‘lmagan sharoitlarga» duch kelganliklarini aytishdi. Shveytsariyaga qaytgan to‘qqiz nafar ishtirokchi «uyqusizlik, suv va ovqat tanqisligi, kaltaklanish va qafasga qamash» holatlarini bayon qilgan.

«Ular bizni urishdi, yerda sudrab yurishdi, ko‘zimizni bog‘lashdi, qo‘l-oyog‘imizni bog‘lab, qafaslarga tiqishdi va haqorat qilishdi», dedi ispaniyalik yurist Rafael Borrego.

Flotiliyada Barselona sobiq meri Ada Kolau ham bo‘lgan. «Bizga nisbatan zo‘ravonlik bo‘ldi, lekin bu – falastinliklarning har kuni boshidan kechirayotgan azoblariga nisbatan hech narsa emas», — dedi u.

Yevropa demokratiya himoyachisi sifatidagi rolini bajaradimi?

Italiyalik Yevropa parlamenti deputati Benedetta Skuderi ham dushanba kuni Strasburgda bo‘lib o‘tgan Yevropa Parlamenti yalpi sessiyasida chiqish qilib, o‘zi va yuzlab xalqaro faollar Isroil tomonidan hujumga uchragani, hibsga olingani va kamsituvchi sharoitlarda saqlanganini ma’lum qildi.

Skuderining aytishicha, u va yana to‘rt nafar Yevropa Parlamenti a’zosi — jami 400 ga yaqin faol bilan birga G‘azoga gumanitar yordam olib ketayotgan «Global Sumud» flotiliyasi tarkibida bo‘lgan. Isroil harbiylari ularning kemalariga xalqaro suv hududida hujum qilib, ularni Ashdod portiga majburan olib borgan.

🇪🇺🇮🇱🇵🇸 FLASH

« Moi et 400 personnes dont 4 membres de ce parlement ont été kidnappés par Israël(…) nous avons été emmenés de force (…) ce que nous avons vécu n’est qu’un aperçu de ce que les Palestiniens vivent chaque jour. »

Benedetta Scuderi, députée européenne, dénonce… pic.twitter.com/eZBu1e20if

— Citizen Média 🗞️ (@CitizenMediaFR) October 7, 2025

Deputatning so‘zlariga ko‘ra, u va boshqalar qamoqda oziq-ovqat, suv, uyqu va dori-darmonlardan mahrum etilgan, ba’zilari esa jismoniy zo‘ravonlikka duch kelgan.

«Biz tinch, gumanitar maqsad bilan yo‘lga chiqqan edik. G‘azo aholisi ocharchilik va qamal ostida azob chekmoqda. Biz esa insonparvarlik burchimizni bajardik», – dedi Skuderi.

U Yevropa institutlarini xalqaro huquq va inson qadr-qimmatini himoya qilishda sustkashlikda aybladi: «Biz siyosatchilar bajarishi kerak bo‘lgan ishni qildik. Ular sukut saqladi – biz esa harakat qildik».

U Yevropa Ittifoqini demokratiya va inson huquqlarining himoyachisi sifatidagi rolini ado etishga chaqirdi hamda Isroilning flotiliyaga hujumi va noqonuniy hibsga olish holatlari bo‘yicha parlament muhokamasini ochishni talab qildi. Biroq Skuderining partiyasi – «Yashillar» guruhi tomonidan ilgari surilgan bu taklif Yevropa Parlamenti tomonidan rad etilgan. «Yevropa, agar u inson huquqlarini himoya qiluvchi bo‘lishni da’vo qilsa, bu jinoyatlarga jim qarab tura olmaydi», — dedi Skuderi nutqi yakunida.

Gollandiyalik faollar qiynoq haqida ma’lumot berdi

Gollandiyalik inson huquqlari faollari G‘azo blokadasini buzishga uringan «Global Sumud» flotiliyasida qatnashgani uchun Isroil tomonidan hibsga olinib, qiynoqqa solinganini aytishdi.

To‘rt nafar gollandiyalik faol Ispaniya orqali Niderlandiyaning Amsterdam-Sxipxol aeroportiga yetib keldi. Ularning qaytishiga Niderlandiya elchixonasi ularga yordam ko‘rsatgan.

«Payshanba kuni ertalab bizni Isroil askarlari o‘g‘irladi. Ular xalqaro suv hududida kemamizga bostirib kirishdi. Biz G‘azoga yetib borib, noqonuniy qamalni buzmoqchi edik. To‘rt askar kemaga chiqib, bizni oldingi qismda o‘tqazdi, keyin esa Isroilga olib ketishdi», dedi faol Ruz Ikema.

Uning so‘zlariga ko‘ra, hibsda ular quyosh ostida ovqatsiz, suvsiz, dori-darmonsiz qoldirilgan:

«Ba’zilar kaltaklangan. Endi biz Isroildan deportatsiya qilingan birinchi kishilardanmiz», — dedi Ikema. «Men G‘azo qamalini buzishni xohlagandim, lekin ishonchim komil, biz to‘xtamaymiz. Yana kemalar yo‘lga chiqadi va Falastin ozod bo‘ladi».

Yana bir faol, Muhammad Abu Nosir ham hibsdagi shafqatsiz munosabatlarni tasvirlab berdi:

«“Global Sumud” Flotiliyasi tinch yo‘l bilan yo‘lga chiqqan edi, lekin bizga juda yomon muomala qilishdi. Dastlabki ikki kun suv berishmadi, keyin ovqatni ham kam va tartibsiz tarqatishdi».

Ularning aytishicha, faollar quyosh nuri ko‘rish, yurish yoki advokat bilan uchrashish imkonidan mahrum etilgan.

«Ba’zilar insulin kabi dori vositalariga muhtoj edi, ammo hech qanday javob bo‘lmadi. 16 ta kameradan yordam so‘ralgan, lekin hech kim chiqmagan. Bir ishtirokchining hayoti xavf ostida edi», — dedi Abu Nosir. U shuningdek, isroillik askarlar qo‘lga olinganlarga irqchilik munosabat qilganini aytgan.

«Teri rangi to‘qroq yoki musulmon, arab millatiga mansub odamlarni sababsiz kameradan olib chiqishardi. Biz qayerga olib ketishayotganini bilmasdik. Falastinlik fuqarolar esa yanada yomonroq munosabat ko‘rdi. Qo‘llarimiz orqamizga kishanlandi, ko‘zlarimiz bog‘landi, nafas olish qiyin edi», deydi.

Shunga qaramay, Abu Nosir va boshqa faollar qat’iy ohangda ko‘proq kemalar, ko‘proq odamlar bilan G‘azo qamalini buzish uchun qaytishini aytmoqda.

Isroil ayblovlarni rad qildi

Isroil Tashqi ishlar vazirligi bu ayblovlarni «butunlay yolg‘on» deb rad etdi. Bayonotda barcha hibsdagilarga «suv, oziq-ovqat va tibbiy yordam berilgani hamda ularning qonuniy huquqlari to‘liq ta’minlangani» aytildi.

Shuningdek, Isroil hukumati flotiliya hibsga olinganidan keyingi qiynoqlar haqidagi barcha xabarlarni «butunlay soxta» deb atadi.

«Barcha hibsdagilarga suv, oziq-ovqat va hojatxonadan foydalanish imkoniyati berilgan. Ular advokat bilan bog‘lanish huquqidan ham foydalangan», - deyiladi Isroil TIV Reutersʼga bergan bayonotida.

«Global Sumud» flotiliyasi o‘tgan oyda G‘azoga yordam yetkazish va Isroilning dengiz blokadasini buzish uchun yo‘lga chiqqan edi. Isroil armiyasi flotiliyaga hujum qilib, undagi 40 dan ortiq kemalar va 500 ga yaqin faollarni noqonuniy hibsga oldi.

Bu – G‘azoga insonparvarlik yordamini yetkazish uchun hozirgacha yo‘lga chiqqan eng yirik xalqaro flotiliya bo‘lgan.