Berlindagi muzokaralar: AQSh Donbassni topshirishni talab qilmoqda

Berlinda 15 dekabr, dushanba kuni bo‘lib o‘tgan muzokaralarda AQSh Rossiya bilan tinchlik kelishuvi tuzish sharti sifatida Ukraina Rossiyaga butun Donbass hududini topshirishi kerakligi haqidagi talabni yana ilgari surgan. Bu haqda AFP agentligi Germaniya poytaxtidagi maslahatlashuvlar jarayonidan xabardor manbaga tayanib xabar qildi. Uning aytishicha, RF prezidenti Vladimir Putin “hududni olishni istaydi”, Vashington esa Kiyevdan ortga chekinishni talab qilmoqda. Biroq Ukraina o‘z nazoratida qolib kelayotgan Donetsk va Luxansk viloyatlarining hududlaridan qo‘shinlarni olib chiqishdan bosh tortmoqda. “Amerikaliklar bu masalada Rossiya pozitsiyasini egallayotgani biroz hayratli”, — dedi AFP suhbatdoshi.

AQShdagi Urushni o‘rganish instituti (ISW) ma’lumotiga ko‘ra, hozir Rossiya deyarli butun Luxansk viloyatini va Donetsk viloyatining taxminan 80 foizini nazorat qiladi. RF prezidenti yordamchisi Yuriy Ushakov 12 dekabr kuni butun Donbass “erta yoki kech” Rossiya nazoratida bo‘lishini — “agar muzokara yo‘li bilan bo‘lmasa, harbiy yo‘l bilan” degan edi. Putin esa dekabr boshida Hindistonning India Today telekanaliga bergan intervyusida o‘zini “Donetsk xalq respublikasi” va “Luxansk xalq respublikasi” (“DXR” va “LXR”) deb e’lon qilgan tuzilmalar “har qanday holda ozod qilinadi”, deya tahdid qilgan. “Hammasi shunga kelib taqalyapti: yo biz qurolli yo‘l bilan bu hududlarni ozod qilamiz, yoki ukrain qo‘shinlari bu hududlarni tark etadi va u yerda urishishni to‘xtatadi”, — deya Kreml rahbari ultimativ tarzda bayonot bergan.

O‘z navbatida Volodimir Zelenskiy Ukraina prezidenti sifatida mamlakat hududlarini “tasarruf qilish” vakolatiga ega emasligini, bu masala referendumda hal qilinishi kerakligini ta’kidlagan. Kiyev xalqaro sotsiologiya instituti joriy yil sentabr oxiri — oktyabr boshida o‘tkazgan so‘rov natijasiga ko‘ra, ukrainlarning 71 foizi Donbasni topshirishga qarshi.

Berlinda 15 dekabr kuni Ukraina va AQSh delegatsiyalari o‘rtasida Rossiyaning Ukrainaga qarshi urushini to‘xtatish rejasi bo‘yicha ikkinchi raund muzokaralar yakunlandi. U Zelenskiy hamda AQSh prezidentining maxsus vakillari — Stiven Uitkoff va Jared Kushner ishtirokida o‘tdi.

Kechqurun Ukraina prezidentini Germaniya kansleri Fridrix Mers qabul qildi. Uchrashuv yakunlari bo‘yicha Berlinda o‘tkazilgan matbuot anjumanida Zelenskiy Kiyev va Vashingtonning hududlar masalasida hali “turlicha pozitsiya”da ekanini bildirdi. Uning so‘zlariga ko‘ra, Amerika tomoni o‘z talablarini qo‘yishdan ko‘ra, ko‘proq Rossiya talablarini yetkazib bermoqda.

Keyinroq Zelenskiyning bir qator Yevropa yetakchilari, jumladan Buyuk Britaniya bosh vaziri Kir Starmer va Fransiya prezidenti Emmanuel Makron bilan muzokaralari rejalashtirilgandi.