Portugaliya to‘xtadi. Ronaldu: rekordsiz va sovrinsiz, Belgiya yurishini davom ettiradi

Yevro-2020. 1/8 final
Belgiya — Portugaliya — 1:0 (1:0)
Gol: T.Azar, 42.
Belgiya: Kurtua, Alderveyreld, Vertongen, Vermalen, Mene, Vitsel, Tilemans, De Bryuyne (Mertens, 48), E.Azar (Ferreyra-Karrasko, 87), T.Azar (Dendonker, 90+5), Lukaku.
Portugaliya: Ruy Patrisiu, Dalot, Pepe, Ruben Diash, Rafael Gerreyru, Joau Moutino (Joau Feliks, 55), Palinya (Danilu Perreyra, 78), Renatu Sanchesh (Serjiu Oliveyra, 78), Bernardu Silva (Brunu Fernandesh, 55), Krishtianu Ronaldu, Diogu Jota (Andre Silva, 70).
Ogohlantirishlar: Palinya, 45. Dalot, 51. Vermalen, 72. Pepe, 77. Alderveyreld, 81.
Hakamlar: Brix. Borsh, Lupp (barchasi — Germaniya).
VAR: Frits. Gittelmann, Dingert, Dankert (barchasi — Germaniya).
27 iyun. Sevilya. «Olimpiyskiy» stadioni.

Yevro-2020 pley-offidagi eng afishali uchrashuvda amaldagi chempionlar va FIFA reytingida birinchi o‘rinda turgan jamoa to‘qnashdi.

Portugallar guruh bosqichida katta taassurot qoldirishmadi. Vengrlar ustidan qiyin g‘alaba, Germaniyadan og‘riqli mag‘lubiyat va o‘yin sifati emas, guruhdan chiqish masalasi birinchi o‘rinda bo‘lgan fransuzlarga qarshi durang bilan yakunlangan o‘yin. 

Belgiyaliklar haqida ham yorqin o‘yin namoyish etdi deyish qiyin. Roberto Martines va jamoa guruhda katta kuch sarflamasdan to‘qqiz ochko to‘pladi. «Qizil iblislar» Rossiya va Belgiyaga gollar yog‘dirishni reja qilib maydonga tushmagandi - ular hamisha pley-offni o‘ylab, resurslarni ehtiyotlashdi.

Ular hozir ham barcha kuchni sarflashga shoshilmayapti. Portugallar o‘yin boshida raqibni qarshi hujumda dog‘da qoldirishga urinishdi, ammo Diogu Jota o‘z imkoniyatidan foydalana olmadi. Keyin raqiblar pozitsion hujumlar rejimiga o‘tishdi, muxlislar uchun zerikarli o‘yin taklif etildi.

O‘yindagi birinchi aniq zarbani Ronaldu berdi, uning jarimadan yo‘llagan zarbasi Kurtua uchun muammo tug‘dirdi, ammo darvozabon mahoratini ko‘rsata oldi.

Belgiyaliklarning birinchi urinishi esa muvaffaqiyatli chiqdi: Torgan Azar uzoq masofadan yo‘llagan zarba darvozabon uchun noqulay trayektoriya hosil qilib darvoza to‘riga borib tushdi. «Qizil iblislar» birinchi bo‘limda ko‘p harakat qilishmadi, ammo natijaga erishishdi.

😮 THAT Thorgan Hazard strike = Goal of the Round 𝗖𝗢𝗡𝗧𝗘𝗡𝗗𝗘𝗥?@GazpromFootball | #EUROGOTR | #EURO2020 pic.twitter.com/GUCkcGg7mk

— UEFA EURO 2020 (@EURO2020) June 27, 2021

Keyingi 45 daqiqalik muxlislar uchun yoqimsiz holat bilan boshlandi. De Bryuyne bir necha daqiqa yugurganidan keyin o‘yinni davom ettira olmasligini angladi. U birinchi bo‘lim oxirida Palinining orqadan juda xunuk podkat tashlashi tufayli jarohatlangandi.

Ammo bu belgiyaliklar o‘yiniga jiddiy ta'sir qiladigan yo‘qotish bo‘lmadi, axir ular emas, raqib jonbozlik ko‘rsatishi talab etilayotgandi. Portugallar nimadir qilishga urinishdi, 2018 yilgi jahon chempionati bronza medallari sovrindorlari esa himoyaga o‘tirib, qarshi hujumlarga tayanishdi. Santush Brunu Fernandesh va Joau Felishni maydonga tashladi, Diogu Jotada yana golli vaziyat bo‘ldi. Ammo u Ronalduning sa'y-harakatlarini darvoza to‘sini ustidan o‘tib ketgan zarbasi bilan yo‘qqa chiqardi. Umuman olganda, «qizil iblislar» hisobga o‘ynashni uddalashdi.

Ammo o‘yin yakuniga 15 daqiqa qolganida maydon cho‘g‘landi. Torgan Azar hakamning o‘yinni to‘xtatish haqidagi hushtagiga qaramay, to‘p bilan oldinga chopishda davom etdi, uni Pepe o‘z uslubida kutib oldi. Shundan keyin portugallar katta kuch bilan oldinga tashlandi va bir necha yaxshi vaziyatlar yaratishdi: burchak to‘pidan keyin Ruben Diashning bosh bilan yo‘llagan zarbasini Kurtua bartaraf etdi, keyin Rafael Gerreyruning jarima maydoniga kirib tepgan to‘pi darvoza ustunini titratdi, o‘yinning asosiy vaqti tugashiga bir necha daqiqa qolganida belgiyaliklar darvozaboni Andre Silvaning oyoqlari ostidan to‘pni olib qo‘ydi.

O‘yin davomida 23 bor zarba yo‘llagan (5tasi aniq) sobiq chempionlar uyga ravona bo‘ladi. Belgiyaliklar esa birgina aniq zarba bilan ishtirokini davom ettiradi. Martines shogirdlari maksimal darajada pragmatik o‘yin ko‘rsatishdi, jamoa uchun birinchi navbatda natija muhim ekani ayon bo‘ldi. 

Ular pragmatik uslubda Portugaliyadan o‘tib, Ronalduni rekordsiz qoldirishdi, navbatda Italiya.

Ag‘darilgan chempion
Portugaliya turnirni 1/8 finalda yakunlashi hayratlanarli hol emas. Birinchidan, hech kim ularni Yevro-2020 favoritlari qatorida ko‘rmayotgandi, ikkinchidan 2016 yilda ular omad tufayli oxirigacha borishgandi. Portugaliya besh yil muqaddam guruh bosqichidagi uch o‘yinda ham durang o‘ynagan, mo‘jiza tufayli uchinchi o‘rin bilan guruhdan chiqqan, finalga qadar top-jamoalar raqib bo‘lmagan bo‘lsa-da, pley-offda asosiy vaqtda faqat Uels mag‘lub etilgan.

Bu chempionat ham Portugaliya uchun omadli boshlandi. Guruhda faqat Vengriya ustidan g‘alabaga erishildi, 1-turda kechgan bu o‘yinda ham 84-daqiqagacha tabloda 0:0 hisobi yonib turgandi. Bundan kelib chiqadiki, ikki Yevropa chempionatida Fernandu Santushning jamoasi faqat ikki o‘yinning asosiy vaqtida g‘alabaga erishgan - Uels va Vengriya.

Portugaliyaning ketishi faqat portugaliyalik muxlislar uchun alamli bo‘ldi. Bu jamoa barqaror o‘yin namoyish eta olmadi,  Germaniya bilan o‘yinda himoyada dahshatli xatolarga yo‘l qo‘yildi, Vengriya bilan o‘yin asabiy kechdi, fransuzlarga faqat penaltidan gol urildi. Portugallarning Yevrodagi eng yaxshi o‘yini — Belgiyaga qarshi o‘yin finishida bo‘ldi, bu vaqtda jamoa bor kuchini ishga solib turnirda qolishga urindi. Ammo 2016 yilda Ronaldu va kompaniyaga omad hamroh bo‘lgandi, hozir esa omad limiti tugab qolgandi.

Rekordsiz (hozircha)

Krishtianu Ronaldu ishtirokini to‘xtatishi esa afsuslanarli. Yana besh yil ortga qaytamiz: final, o‘yin boshidagi jarohat va maydon chetida final hushtagi yangraguncha murabbiylik roli. Dramaturgiya nuqtayi nazaridan o‘sha final unikal bo‘lgandi, ammo Ronaldu maydonda o‘ynab Yevropa chempioni bo‘lishga haqlidir.

Krishtianu qatorasiga ikkinchi bor chempion bo‘lishni ko‘zlab turnirga kelgan, u bu safar Yevro-2016 arafasidagidan ko‘ra ishtiyoqmand edi. O‘shanda Ronaldu guruh bosqichida faqat vengrlarga ikki gol urgan, bu gollar portugallarni pley-offga olib chiqqan, bu safar esa — uch o‘yinda besh gol urdi. Ulardan uchtasi penaltidan urilgani muhim emas. Besh yil oldin Ronaldu Avstriya bilan o‘yin oxirida 11 metrli zarbani aniq ijro eta olmagandi, bu safar barcha imkoniyatdan foydalandi.

Krishtianuni oldinga undovchi yana bir omil bor edi. Yevro-2020 arafasida Ronalduning Portugaliya termasida urgan gollari soni 104ta edi, guruh bosqichi yakunida u eronlik Ali Dayiga tegishli bo‘lib turgan jahon rekordini takrorladi. Yana bir gol — u buyuk portugal terma jamoa miqyosidagi gollar soni bo‘yicha yaqqol yetakchiga aylanadi. Bu Ronalduning o‘zi ham faxrlanishi mumkin bo‘lgan ulkan yutuqdir.

Shubha yo‘qki, Krishtianu Dayining rekordini yangilaydi. Ammo u bu ishni Irlandiya, Qatar yoki Ozarboyjonga qarshi o‘yinlarda emas (portugallarning keyingi o‘yinlari) Yevropa chempionati pley-offida Belgiya yoki Italiyaga qarshi o‘yinlarda qilgani munosibroq bo‘lar edi.

Suv iching
Ronaldu hamisha diqqatni o‘ziga jalb qila oladi, odamlar fikriga ta'sir ko‘rsatib, xabarlar kun tartibini belgilab beradi. Media nuqtayi nazaridan Portugaliyaning turnirdan chiqib ketishi UYeFA uchun yo‘qotish. Guruh bosqichida Krishtianu o‘zi istamagan holda butun dunyo muhokama qilgan memni o‘ylab topdi. Matbuot anjumanlaridan birida portugaliyalik yulduz stoldan kola idishini olib qo‘ydi va oddiy suvni ko‘tarib ko‘rsatdi. Bu jyest OAV va ijtimoiy tarmoqlarda keng tarqaldi va hozirgacha odamlar Ronalduning harakatini parodiya qilib kelishmoqda.

No Coca-Cola ❌

Cristiano Ronaldo treats his body like a temple 🏋️‍♂️

The greatest because he works the hardest 👑 pic.twitter.com/nkOEBW12Iq

— Goal (@goal) June 16, 2021

Endi Yevroda Krishtianu ishtirokida bunday harakatlarni ko‘rmaymiz. Ronaldu — haqiqiy ijtimoiy fenomen. To‘g‘ri, u futbolchilik faoliyatidan keyin ham hammaning diqqat markazida qoladi, ammo futbolchi Krishtianu bo‘lmaydi. Shu tufayli Ronalduning chiqib ketishi ikki karra qayg‘uli — ko‘p ehtimol bilan yakshanba oqshomida biz uni Yevropa chempionatida so‘nggi bor ko‘rdik.

2024 yilda Krishtianu 39 yoshda bo‘ladi. U maydonda yana ko‘p vaqt qolishi mumkin, ammo u vaqtga borib xalqaro maydonlardagi ishtirokini yakunlashi tayin. Yevropa chempionatini yutib bo‘lgan va endi klublardagi faoliyatini yaxshi notada yakunlab qo‘yish haqida o‘ylash kerak.