“O‘zbekiston vazmin, neytral pozitsiyada” - Sherzod Asadov

O‘zbekiston prezidentining matbuot kotibi Sherzod Asadov 25 fevral kuni Shavkat Mirziyoyev va Vladimir Putin o‘rtasida kechgan telefon muloqoti borasida ikkita tomonning rasmiy relizi bir-biridan farq qilishi bo‘yicha izoh berdi.

“Kechadan buyon mamlakatimiz ommaviy axborot vositalari va blogerlaridan O‘zbekiston va Rossiya Prezidentlarining yaqinda bo‘lib o‘tgan telefon muloqoti yakunlariga izoh berishimni so‘rab, murojaatlar kelib tushmoqda.

Shu munosabat bilan hamkasblarimizga quyidagilarni ma’lum qilmoqchiman.

Ikki tomonlama munosabatlarning keng ko‘lamli kun tartibida turgan dolzarb masalalardan tashqari, O‘zbekiston va Rossiya yetakchilari Ukraina atrofida yuzaga kelayotgan vaziyat yuzasidan ham fikr almashdilar.

Rossiya Prezidenti davlatimiz rahbariga maxsus harbiy operatsiyani o‘tkazish to‘g‘risida qabul qilingan qarorning sabablari va shart-sharoitlari haqida ma’lumot berdi. 

O‘zbekiston yetakchisi, o‘z navbatida, tomonlar vaziyatni hal qilishning o‘zaro maqbul yo‘llarini tez fursatda topishlari va uning yanada keskin tus olishiga yo‘l qo‘yilmasligiga umid bildirdi.

Shuni alohida ta’kidlashni istardimki, O‘zbekiston bu masala bo‘yicha vazmin, neytral pozitsiyada.

Mamlakatimiz azaldan ham Rossiya, ham Ukraina bilan yaqin, do‘stona munosabatlarga ega. Biz keng mintaqamizda tinchlik, barqarorlik va izchil taraqqiyot bo‘lishidan manfaatdormiz. Barcha bahs va kelishmovchiliklar faqatgina xalqaro huquq normalari asosida hal qilinishi lozim”, – deya yozdi Sherzod Asadov Telegram-kanalida.

O‘zbekiston prezidenti Shavkat Mirziyoyev 25 fevral, Rossiyaning Ukrainaga bosqinining ikkinchi kunida Rossiya prezidenti Vladimir Putin bilan telefon orqali muloqotda bo‘ldi. RF rahbari shu kuni Xitoy raisi Si Jinping bilan ham qo‘ng‘iroqlashgan.

Mazkur muloqotlar yuzasidan Kreml tarqatgan rasmiy relizlar O‘zbekiston va Xitoy tomoni bergan bayonotlardan farq qiladi. Xususan, Rossiya prezidentining matbuot xizmati xabarlarida O‘zbekiston va Xitoy yetakchilari go‘yoki Ukrainaga bosqinni “tushunishi”, Rossiyaning bu harakatlariga “hurmat bilan qarashi”ni ta’kidlagani aytiladi. Vaholanki, Toshkent va Pekinning rasmiy bayonotlarida bunday gap yo‘q.

Rasmiy Toshkentning xabarida, O‘zbekiston va Rossiya prezidentlari o‘zaro hamkorlikning dolzarb masalalari, xususan turli sohalarda avvalroq erishilgan kelishuvlar ijrosini muhokama qilgani bildirilgan.

“Xalqaro va mintaqaviy kun tartibi, shu jumladan Ukraina atrofida yuzaga kelayotgan vaziyat yuzasidan ham fikr almashildi”, – deyiladi O‘zbekiston prezidentining matbuot xizmati xabarida.

Kreml saytidagi rasmiy axborotda esa Ukrainadagi vaziyat suhbatning asosiy mavzusi bo‘lganiga ishora qilingan.

“Donbassdagi tinch aholini himoya qilish, shuningdek Ukrainani demilitarizatsiya va denatsifikatsiya qilish maqsadida maxsus harbiy operatsiya o‘tkazilayotgani munosabati bilan voqealar rivojining borishi muhokama qilindi.

Shavkat Mirziyoyev Rossiya tomonidan amalga oshirilayotgan harakatlarni tushunishini bildirdi”, – deyiladi Rossiya prezidentining matbuot xizmati xabarida.

Shu kabi holat, ya’ni tomonlarning urushga munosabatiga oid bayonotlardagi tafovut Putin va Xitoy raisi Si Jinping o‘rtasidagi suhbatdan keyin ham ro‘y berdi.

“Si Jinping yuzaga kelgan inqirozli vaziyatda Rossiya rahbariyatining harakatlariga hurmat bilan munosabatda bo‘lishini ta’kidladi”, – deyiladi Kreml axborotida.

Biroq bunday ma’lumot Xitoy tomonining rasmiy relizida yo‘q. Xitoy hukumati nuqtayi nazarini ifodalovchi Sinxua axborot agentligiga ko‘ra, suhbat davomida Si Jinping “sovuq urush mentalitetidan voz kechish”ga chaqirgan.

“Xitoy barcha mamlakatlarning suvereniteti va hududiy yaxlitligi hamda BMT Nizomining maqsad va prinsiplariga rioya etishga asoslangan o‘z pozitsiyasida sobit.

Si Jinping Xitoy umumiy, keng qamrovli, hamkorlikka asoslangan va barqaror xavfsizlik konsepsiyasini qo‘llab-quvvatlash hamda BMTga asoslangan xalqaro tizim va xalqaro huquqqa asoslangan tartibni qat’iy himoya qilish uchun jahon hamjamiyatining barcha tomonlari bilan hamkorlik qilishga tayyorligini bildirdi”, – deyiladi Xitoy tomonining rasmiy relizida.

Eslatib o‘tamiz, 25 fevral kuni BMT Xavfsizlik kengashida Rossiyaning Ukrainaga bostirib kirganini qoralovchi rezolyutsiya muhokama qilindi, kengashning 15 a’zosidan 11 nafari rezolyutsiyani yoqlab ovoz berdi.

Ovoz berishda Xitoy, shuningdek Hindiston va BAA betaraf qoldi. Rossiya rezolyutsiya qabul qilinishiga veto qo‘ydi.