Спорт | 14:34 / 22.03.2025
14397
4 дақиқада ўқилади

Афсонавий боксчи Жорж Формен вафот этди

Уни кўпчилик мухлислар 1974 йилда Муҳаммад Алига қарши ўтказган жанги орқали эслашади. Формен 45 ёшида жаҳон чемпионлик жангида ғалаба қозониб, оғир вазн тоифасидаги энг кекса чемпионга айланганди.

Фото: Getty Images

Машҳур боксчи, оғир вазн тоифасида икки карра чемпион Жорж Формен 76 ёшида вафот этди, деб хабар берди унинг оиласи.

Рингда Катта Жорж номи билан танилган америкалик энг узоқ давом этган карьерага эга бўлган спортчилардан бири бўлганди, у
1968 йилда Олимпия олтин медалини қўлга киритган ҳамда 21 йил фарқи билан икки марта оғир вазн тоифасида жаҳон чемпионлигини қўлга киритганди – иккинчи мартасида, 45 ёшида тарихдаги энг кекса чемпионга айланган.

У ўзининг биринчи титулини 1974 йилда Муҳаммад Алига «Жунглидаги гумбурлаш» деб ном олган машҳур жангда ютқазганди. Профессионал боксдаги фаолияти давомида Формен ҳайратланарли даражада кўп ғалабага эришган – 76 та, шундан 68 таси нокаут билан, бу Алиникига қараганда деярли икки баравар кўп.

Формен 1997 йилда спортчилик фаолиятини бутунлай якунлаган.

Формен 1949 йил 10 январда Техаснинг Маршалл шаҳрида туғилган. Уни ва оиладаги олти нафар ака-ука ва опа-сингилларини ёлғиз она тарбиялаган. У мактабни ташлаб, спорт фаолиятини бошлашдан олдин кўчада талончилик билан шуғулланган.

Формен 1968 йилда Мехикода бўлиб ўтган Олимпиадада 19 ёшида оғир вазн тоифасида олтин медални қўлга киритади. Кейин у профессионал боксга ўтади ва кетма-кет 37 та беллашувда ғалаба қозонади. У фаолияти давомида фақат беш жангда мағлуб бўлган.

1973 йилда Ямайканинг Кингстон шаҳрида у амалдаги жаҳон чемпиони, енгилмас Жо Фрейзерни мағлуб этади, ўшанда у дастлабки икки раундда рақибини олти марта нокаут ҳолатига туширган.

Унинг 1974 йилда Заир давлати (ҳозирда Конго Демократик Республикаси) пойтахти Киншаса шаҳрида Муҳаммад Алига қарши ўтказилган жанги боксдаги бокс дурдоналари туркумидан ўрин олган.

Жанг фаворити Формен бўлган: Али ундан етти ёш катта эди, бунгача уни Ветнам урушига чақирувдан бош тортгани учун чемпионлик унвонидан маҳрум қилишганди.

Формен 50 йил ўтиб BBC World Service Newshour’га берган интервюсида ўша афсонавий жангни эслайди. Унинг сўзларига кўра, рингда Али калтакланишига барчанинг ишончи комил эди. «У бир раунд ҳам бардош бера олмайди», – деб тахмин қилишганди экспертлар.

Аммо Али рақибни ҳолдан тойдириш тактикасини қўллаб, уни юзлаб зарбалар беришга мажбур қилади ва саккизинчи раундда ҳужумга ўтиб, Форменни нокаутга учратди.

Ўша жанг «Ринг» журнали талқинига кўра «Жунглидаги гумбурлаш» деб номланди ва «Йил жанги» мақомини олди.

1977 йилда профессионал рингдаги иккинчи мағлубиятдан сўнг Формен фаолиятини якунлайди ҳамда Техасда ўзи асос солган ва қурган Ҳазрати Исо Масиҳ черковининг руҳонийси бўлади.

1987 йилда Формен ёшлар спорт маркази учун пул йиғиш мақсадида рингга қайтади. У яна 24 та жангда ғалаба қозониб, биттасида мағлуб бўлади.

1994 йилда 45 ёшида Формен енгилмас боксчи бўлиб турган Майкл Мурерни нокаутга учратиб, оғир вазн тоифасидаги энг кекса чемпионга айланади.

Мавзуга оид