Жаҳон | 08:07 / 19.08.2025
28218
4 дақиқада ўқилади

Трамп, Зеленский ва европаликлар Оқ уйда учрашди. Асосий маълумотлар

Учрашувдан олдин Трамп «барча пунктлар бўйича келишувга эришиш»га ваъда берди. Кейин Путинга қўнғироқ қилди.

Anna Moneymaker / Getty Images

Володимир Зеленский ва Доналд Трамп Оқ уйда музокаралар ўтказди. Бу Зеленскийнинг Трамп қайта сайланганидан кейин Вашингтонга иккинчи ташрифи бўлди. Биринчиси, 2025 йил феврал ойида муваффақиятсизлик билан якунланганди. Трамп Зеленский билан матбуот олдида баҳслашиб қолиб, уни АҚШга етарлича миннатдорчилик билдирмаётганликда ва «урушиш, урушиш ва яна урушиш»ни истаётганликда айблаганди. Ўшанда музокаралар барбод бўлган, Оқ уй вақтинча Украинага ёрдамни тўхтатиб қўйган, Зеленскийдан кечирим сўрашни кутишганди. Апрел ойига келиб икки президент муносабатларини тиклашга муваффақ бўлинди: улар Ватиканда учрашишди.

Зеленскийнинг Оқ уйга бу галги ташрифи анча дўстона руҳда ўтди. Ўтган сафар америкалик консерваторлар томонидан ҳарбий либосини костюмга алмаштирмагани учун танқидга учраган Украина президенти бу сафар қора пиджак ва қора кўйлак кийди – ва Трампга камида саккиз марта миннатдорчилик билдирди. Матбуот билан мулоқот пайтида иккала президент ҳам хушмуомала эди; The Wall Street Journal таъкидлаганидек, «улар феврал ойидаги каби [музокаралар] тўхтаб қолишининг олдини олишни хоҳлашлари аниқ эди».

Украина президенти хавфсизлик кафолатларини муҳокама қилиш учун Трамп ҳузурига европалик сиёсатчилар билан бирга келди. Трамп Украина АҚШ ва Европадан (биринчи навбатда Европадан) «кўп ёрдам» олишига ваъда берди – аммо гап НАТОга аъзолик ҳақида кетмаётганини билдирди. Зеленский Трамп билан суҳбатини «конструктив» ва «конкрет» деб атади. Трампнинг ўзи эса бугун у, Украина ва Европа етакчилари «деярли барча масалалар бўйича» келишиб олишига умид билдирди, бу эса Зеленский ва Путин учрашувига йўл очади.

Financial Times газетаси Украина делегациясининг АҚШ томонидан хавфсизлик кафолатларини таъминлаш учун Украина Американинг 100 миллиард долларлик қуролларини сотиб олишга тайёрлиги ҳақидаги ҳужжати билан танишди. Катта эҳтимол билан, учрашув бошланишидан олдин тайёрланган ҳужжатда Украина Россияга ҳудудий ён беришга рози эмаслиги ва тинчлик ўрнатиш йўлидаги биринчи қадам сифатида ўт очишни тўхтатишни талаб қилаётгани ҳам таъкидланган.

Трамп энди Россиядан дарҳол ўт очишни тўхтатиш талаб қилмаяпти. У сулҳдан олдин тинчлик ўрнатилиши шарт эмаслигини бир неча бор таъкидлади. Трампнинг сўзларига кўра, у одамларнинг ўлимига йўл қўймаслик учун Украинада сулҳ тузишга эришган, бироқ «стратегик жиҳатдан» ўт очишни тўхтатиш режими «у ёки бу томон учун фойдали бўлмаслиги мумкин». Бу баёнот Украинага ҳужумларни тўхтатмаётган Владимир Путинга ён бериш деб баҳоланди. Европа етакчилари, Трампдан фарқли ўлароқ, ярашув зарурлигини очиқчасига таъкидлашда давом этмоқда.

Трамп Путин билан қўнғироқлашиш учун Оқ уйда украинлар ва европаликлар билан музокараларда пауза қилган (аслида у музокаралардан кейин унга қўнғироқ қилишни режалаштирганди). Reuters манбаси айтишича, Европа етакчилари бу қўнғироқни «ижобий белги» сифатида қабул қилган. Уларнинг таъкидлашича, Трамп кўпинча охирги суҳбатдошининг позициясини қўллаб-қувватлайди – шунинг учун АҚШ президентининг кутилмаган қўнғироғидан сўнг улар сўнгги сўзни ўзларида қолдириш имкониятига эга бўлишди.

Трамп Путиннинг Зеленский билан учрашувига тайёргарликни бошлаганини айтди. АҚШ президенти Россия ва Украина етакчилари икки ҳафта ичида учрашиши бўйича келишиб олди, деб ёзади Reuters ГФР канцлери Фридрих Мерцга таяниб. Шу билан бирга, Мерц Путиннинг Зеленский билан учрашишга «журъати етиши»га шубҳа билдирган. Украина президентининг ўзи эса Путин билан учрашишга тайёрлиги ва у билан ҳудудий масалаларни муҳокама қилмоқчи эканини айтди.

Video thumbnail
{Yii::t(}
Ўтказиб юбориш 6s

 

Муаллиф:  Азиз Қаршиев

Мавзуга оид