12:23 / 03.11.2017
18885

Nopoklikning umri qisqa

Mamlakatda ayollar huquqi bilan bog‘liq bir nechta xalqaro konvensiya, bitim va shartnomalar imzolanganki, bularning barchasi jamiyatda ayollar mavqeini yuksak darajaga ko‘tarish yo‘lida tashlangan o‘ta muhim qadam hisoblanadi.

Ushbu xalqaro hujjatlarda ayolning mamlakat ravnaqi, jamiyat va oila taraqqiyotidagi roli e'tirof etilib, siyosiy, iqtisodiy, ijtimoiy va shaxsiy huquq hamda erkinliklardan foydalanishda erkaklar bilan tengligini ta'minlash, xotin-qizlar manfaatlarining kamsitilishi va huquqlari cheklanishiga yo‘l qo‘ymaslik talabi ilgari surilgan. Xususan, xotin-qizlar mehnatidan foydalanishni to‘g‘ri yo‘lga qo‘yish, ularni ishga qabul qilish vaqtida cheklashlarga yo‘l qo‘ymaslik, homilador, yosh bolali ayollarga berilgan imtiyoz va huquqlar esa Mehnat kodeksida o‘z aksini topgan.

O‘zbekiston Respublikasida ayollarni erga tegishli majburlash yoki boshqa g‘arazli maqsadlarda foydalanish uchun sotish, xo‘rlash, zo‘rlab nomusiga tegish va boshqa konstitutsiyaviy huquqlarini poymol qilishga qaratilgan har qanday harakatlar uchun O‘zbekiston Respublikasi Jinoyat kodeksining tegishli moddalari bilan jinoiy javobgarlik belgilangan.

Bugun uy-ro‘zg‘or yumushlaridan tashqari, farzandlarining tarbiyasiga ham vaqt topayotgan, shu asnoda, o‘zini zamonga moslab yashayotgan opa-singillarimiz bilan har qancha faxrlansak arziydi. Ular el ishonchiga, yurt ardog‘iga sazovor bo‘lishayapti. Afsuski, ular qatorida yana shundaylari ham borki, bundaylar ayol nomiga dog‘ tushirib, qing‘ir ishlarga qo‘l urmoqdalar. Oxir-oqibat esa sudning qora kursisidan joy olishmoqda.

Jamiyatda inson yanglishishi, xato qilishi mumkin. Aqli raso odam ushbu xatosi qonuniy jazoga sabab bo‘lsa, bundan o‘ziga tegishli xulosa chiqaradi. Jamiyatda xato qilib, keyin to‘g‘ri yo‘lga tushib olganlar talaygina. Qolaversa, “og‘zi kuygan qatiqni ham puflab ichadi” degan gap ham bor. Biroq bir necha marotaba “og‘zi kuygani”ga qaramay, jinoyat ustiga jinoyat sodir etayotganlar ham oramizda uchrab turibdi.

“Huquq” gazetasining yozishicha, Sanam Ismatova (ism-familiyalar o‘zgartirilgan)ning yoshi 45 dan oshgan bo‘lsa-da, o‘zini to‘g‘ri yo‘lga solmadi. U o‘tgan yilning mart oyida bir guruh shaxslar bilan til biriktiradi (jinoyat ishining ularga nisbatan qismi alohida ish yurituvga ajratilgan). Rejaga ko‘ra, guruh a'zolari fohishaxona tashkil qilishni maqsad qilishadi va ish topib berish bahonasida ikki nafar ayolni aldab, Toshkent shahriga olib kelishadi. Ularni bir xonaga qamab, shaxsini tasdiqlovchi hujjatlarini olib qo‘yishadi-da, mijozlarga “pullash” harakatiga tushishadi. Shukrki, S.Ismatova boshchiligidagi jinoiy guruh a'zolari maqsadlariga yetolmadilar. Ayollarni mijozlar qo‘liga topshirayotganlarida huquqni muhofaza qiluvchi organ xodimlari tomonidan qo‘lga olindi.

Odamfurush Sanam Ismatovaning qilmishlarini atroflicha ko‘rib chiqqan jinoyat ishlari bo‘yicha Farg‘ona shahar sudi unga tegishli jazo tayinladi.

Top