Mehnat huquqlari poymol etilayotgan yoki ish beruvchi tomonidan vakolati va majburiyatiga kirmaydigan ishga majburlanayotgan fuqarolar 1092 qisqa telefon raqamiga qo‘ng‘iroq qilib, shikoyatlarini qoldirishlari mumkin. Bandlik va Mehnat munosabatlari vazirligida bo‘lib o‘tgan matbuot anjumanida shu haqda ma'lum qilindi. Bu yilgi paxta mavsumida majburiy mehnatga yo‘l qo‘yilmasligiga doir ma'lumotlar berilgan tadbirda, O‘zbekiston hukumati va mahalliy hokimiyat idoralari rahbarlari respublikaning 34 tumanida paxta yig‘im-terimiga umuman aralashmasligi haqida ta'kidlandi. Bandlik va Mehnat munosabatlari vaziri Sherzod Kudbiyev shunday bayonot berdi.
“Bu yil mamlakatning 34 tumanidagi paxta yig‘ib olishiga mahalliy hokimliklar mutasaddilari jalb etilmaydi. Fermerlar yetishtirgan hosilni qanday yig‘ib olishni o‘zlari hal qilishlari kerak. Paxta topshirish shartnomaviy majburiyatlari uchun o‘zlari javob berishadi”, - dedi Sherzod Kudbiyev OAV vakillari bilan uchrashuvda.
Uning bildirishicha, bu yil paxta yig‘im-terimida majburiy mehnatga umuman yo‘l qo‘ymaslik, ixtiyoriy mehnatni rag‘batlantirish borasida respublika hukumati tomonidan juda katta ishlar amalga oshirilmoqda. Bandlik va Mehnat munosabatlari vazirligi ham bu borada innovatsion texnologiyalardan foydalanishni yo‘lga qo‘ymoqda.
Xususan, bu yil paxta terishga ixtiyoriy chiqishni xohlagan kishi “Paxta terim 2018” Telegram boti orqali murojaat qilishi mumkin bo‘ladi. Bu vazirlikning joylardagi bo‘limlariga kelib tushadi hamda idora xodimi ixtiyoriy ravishda murojaat qilgan fuqaroni paxta terimiga jalb qilish chorasini ko‘rishi kerak bo‘ladi.
Shu bilan birga, ayni Telegram messenjerida “Davlat mehnat huquq inspeksiyasi” boti ham ishga tushirilmoqda. Mazkur bot orqali har qanday mehnat qonunchiligi buzilish holatlari, jumladan paxta terim mavsumida majburiy mehnatga yo‘l qo‘yilayotgani yoki shu kabi salbiy hodisalar bo‘yicha murojaat yo‘llash mumkin bo‘ladi. Sherzod Kudbiyevning alohida ta'kidlashicha, ijtimoiy tarmoqlardagi ma'lumotlar ham tahliliy-tanqidiy o‘rganiladi.
“Qonun buzilish holatlari qayd etilsa, keskin choralar ko‘riladi. Bunda murojaatchi yolg‘on xabar bergan bo‘lsa, unga ham chora ko‘rilishi ta'minlanadi. Agar mansabdor shaxs majburiy mehnatga yo‘l qo‘ysa, lavozimidan ozod etishgacha bo‘lgan javobgarlik yuklanadi. Bu men aytayotgan gap emas. Bu davlat rahbarining bevosita siyosiy irodasi va ko‘rsatmasidir”, - dedi Bandlik va Mehnat munosabatlari vazirligi rahbari.
Bundan tashqari, paxta terimi mavsumida mehnat munosabatlari shaffofligi va oshkoraligini, statistika axborotlarining haqqoniyligini ta'minlash maqsadida, vazirlikning ushbu mavsumga doir murojaatlar bazasidan Xalqaro mehnat tashkiloti vakillari kirib foydalanishlariga imkon beriladi.
Kudbiyev, shuningdek, vazirlikning paxta mavsumidagi asosiy vazifalariga ham to‘xtalar ekan, bu yil vazirlik aholining ishsiz qatlami orasida paxta terimiga ixtiyoriy ravishda chiqishini ta'minlash borasida ko‘proq tashviqot va tushuntirish ishlarini ham olib borishini bildirdi. Boshqa hududlarga borgan paxta terimchilar uchun munosib mehnat sharoitlarini barpo qilish, ish haqilarning o‘z vaqtida to‘lanishi ham nafaqat vazirlik, balki “threepartism” asosida O‘zbekiston kasaba uyushmalari Federatsiyasi va ish beruvchilar tomonidan O‘zbekiston Savdo-sanoat palatasi tomonidan ham nazorat qilinadi.
Matbuot anjumanida Xalqaro mehnat tashkilotining O‘zbekistondagi texnik koordinatori Yonas Astrup ham ishtirok etib, o‘z fikrlari bilan o‘rtoqlashdi. Uning so‘zlariga ko‘ra, aslida paxta terimida ishtirok etish va paxta terish orqali qo‘shimcha daromad olishning hech qanday yomon tomoni yo‘q. Faqatgina bunda majburlash holatlari bo‘lmasligi va munosib mehnat sharoitlari ta'minlanishi jiddiy muammodir. Uning aytishicha, mamlakat rahbariyati va hukumati esa, aynan shu ikki salbiy jihatga barham berishda siyosiy iroda va xohishni namoyon etmoqda.
