Ko‘plab mukofotlar sovrindori bo‘lgan jurnalist reportajlarni to‘qib chiqargani fosh bo‘ldi

Der Spiegel nemis nashri jurnalisti Klaas Relotius 7 yil davomida turli reportaj va intervyularni to‘qib chiqargan va ular uchun 9 ta nemis va 2 ta xalqaro mukofot olgan. Nashrda ushbu voqeaning batafsil tergovi chop etilgan.

Jurnalistning yolg‘onini u bilan birga AQShdagi noqonuniy muhojirlar haqidagi reportaj ustida ishlagan hamkasbi aniqlagan. Jurnalistning hamkasbi sherigining maqolasi bir qismi bungacha AQShdagi jurnallardan birida chop etilgan voqeaga o‘xshashligini sezib qolgan. U maqola qahramonlarini topgan va ular Relotius bilan hech qachon uchrashishmaganini tasdiqlashgan.

Relotius dastlab buni inkor etgan, biroq oxir-oqibat o‘z aybini tan olib, anchadan beri uydirma reportajlar yozish bilan shug‘ullanishini ma'lum qilgan. Uning aytishicha, u kamida 14 ta maqolada intervyu va voqealarni to‘qib chiqargan. Jurnalistning ta'kidlashicha, maqolada tilga olingan odamlar haqiqatda mavjud bo‘lgan. Tahririyat yolg‘on maqolalar ko‘proq bo‘lishi mumkinligini istisno qilmayapti. 

Nashrda birinchi navbatda jurnalist mukofotlar olgan yoki ularga ilgari surilgan maqolalarni tekshira boshlashgan. Nashr voqeani tergov qilish uchun maxsus komissiya tuzgan va bo‘lgan voqea haqida bir nechta maqola chop etgan. 

Relotiusning tan olishicha, u voqealarni muvaffaqiyatsizlikka uchrashdan qo‘rqqani sababli to‘qib chiqargan. Muvaffaqiyat va e'tirof esa unga ishiga yanadayam ko‘proq mas'uliyat bilan yondashishni talab qilgan va shu sabab u yuqorida qolish uchun yanada “yorqinroq” reportajlar o‘ylab topishga “majbur bo‘lgan”.

Relotius jurnal bilan 2011 yildan frilanser sifatida hamkorlik qilib kelgan, oxirgi 1,5 yil davomida esa tahririyat xodimi sifatida ishlagan. Bu vaqt ichida uning 60 dan ko‘proq maqolasi chiqqan. Relotius Germaniyada yil jurnalisti deb tan olingan, Forbes nashri esa uni 30 yoshdan kichik bo‘lgan eng istiqbolli mediashaxslar qatoriga kiritgan.