O‘zbekistonda yaylov maydonlarining necha foizi inqirozga uchragani ma'lum bo‘ldi

2019 yil 7 yanvar kuni O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasining navbatdagi yalpi majlisi bo‘lib o‘tdi. Unda deputatlar «Yaylovlar to‘g‘risida»gi qonun loyihasini muhokama qildilar. 

Quyi palataning bir guruh deputatlari tashabbusi bilan tayyorlangan mazkur qonun loyihasi muhokamasi chog‘ida qayd etilganidek, bugungi kunda O‘zbekistonda yaylov va pichanzorlarning umumiy maydoni 21,1 million gektarni yoki mamlakat yer maydonining 46,5 foizini tashkil etadi. Ammo keyingi 35-40 yil davomida ko‘chma chorvachilikda yaylovlardan me'yordan ortiq foydalanish, mollarni yaylovlarda ortiqcha boqish hamda boshqa antropogen ta'sirlar natijasida chorva ozuqasi hajmi kamayib, yaylov yerlari inqirozga yuz tutmoqda. Tahlillarga ko‘ra, hozirgi kunga kelib mamlakatdagi yaylov maydonlaridan 16,4 million gektari (78 foizi) inqirozga uchragan, 20 foizdan ortiq maydondagi yaylov va pichanzorda o‘simliklar soni hamda turlari kamayib, mahsuldorlik 2 barobarga qisqargan.

Yaylovlardan foydalanish bo‘yicha samarali huquqiy mexanizm yaratilmagani, mazkur sohadagi munosabatlarni tartibga soluvchi maxsus qonun qabul qilinmagani, yaylovlardan oqilona foydalanish yuzasidan davlat boshqaruvi organlarining vakolatlari aniq belgilanmagani, mol boqish va pichan o‘rish me'yorlari va rejalari belgilanmagani natijasida respublikadagi yaylovlarning holati yildan-yilga yomonlashib bormoqda.

Majlisda ta'kidlanganidek, deputatlar tomonidan ishlab chiqilgan mazkur qonun loyihasining qabul qilinishi bilan yaylovlardan oqilona foydalanishning tashkiliy-huquqiy mexanizmlari yaratiladi. Davlat boshqaruvi va mahalliy davlat hokimiyati organlarining vakolatlari belgilanadi. Inqirozga uchragan yaylov maydonlarini aniqlash va ularni tiklash, hosildorligini oshirish uchun ozuqabop ekinlarni ekish ishlari tashkil etiladi. Oziq-ovqat mahsulotlari zaxirasi hamda aholiga go‘sht va sut mahsulotlarini yetkazib berish ko‘payadi. Chorvachilikda yaylovlardan foydalanishning me'yorlari belgilanadi.