Birjada chorva uchun yem bahosi pasaydi

2019 yil I chorak yakuniga ko‘ra «O‘zRTXB» AJning birja savdolari orqali sotilgan paxta chigitining shrot va sheluxasi narxi o‘rtacha 7,1 foizga pasaygan. Xususan, yil boshidan buyon shrot kotirovkasi 5,6 foizga, ya'ni 1 tonna uchun 2060,5 ming so‘mdan 1945,8 ming so‘mga pasaydi. Sheluxaning birja narxi esa 8,7 foizga, ya'ni 1 tonna uchun 1468,0 ming so‘mdan 1340,4 ming so‘mga qisqardi. 

Narxlarning pasayishiga birinchi navbatda birjaning chorva ozuqasi bozorida real bozor sharoitining shakllanishi evaziga erishilgani ma'lum qilinmoqda.

«O‘zpaxtayog‘» AJ tomonidan birja savdolariga doimiy ravishda katta hajmda shrot va sheluxaning qo‘yilishi bozorda talab va taklif muvozanati saqlanishini ta'minladi. Umuman olganda, ko‘rib chiqilayotgan davr ichida birja savdolariga 178,0 ming tonna shrot qo‘yilgan bo‘lib, undan 137,5 ming tonnasi sotilgan. Shuningdek, 122,8 ming tonna sheluxa savdoga qo‘yilgan bo‘lsa, undan 109,5 ming tonnasi sotildi. Shrot va sheluxaning sotilmagan hajmi, ya'ni qoldig‘i takroriy ravishda birja savdolariga qo‘yib boriladi», — deyiladi «O‘zRTXB» Matbuot xizmati axborotida. 

Ma'lum qilinishicha, birja savdolarida xaridor sifatida fermer xo‘jaliklari, tadbirkorlar va boshqa xo‘jalik yurituvchi sub'yektlar erkin va cheklovsiz ravishda ishtirok etishmoqda. Shu bilan birga iste'molchilarning tarkibida har bir hududdagi talab darajasiga muvofiq chorvachilik uchun yem hajmi mutanosib ravishda taqsimlanishi qayd etilgan. Shu jumladan, Buxoro viloyatining iste'molchilari yetakchilikni egallab, ular bozorning 16 foizini egallashdi. Keyingi qatorlardan joy olgan Farg‘ona viloyatining ulushi 12 foiz va Qashqadaryo viloyatining ulushi 9 foizni tashkil etdi. Qolgan hududlarning ulushlari esa 5-8 foiz atrofida.  

Shuni ta'kidlash kerakki, birja savdolari orqali sotilayotgan shrot va sheluxaning hajmi go‘sht va go‘sht mahsulotlari narxlarining shakllanishida hal qiluvchi omil hisoblanmaydi. Misol uchun, 2019 yil I chorak davomida birja savdolari orqali shartli chorva ozuqasi birliklari bo‘yicha 153,01 ming tonna shrot va sheluxa ozuqasi birligi sotilgan, bu esa respublikadagi bir bosh yirik qoramol taxminiy ozuqasining deyarli 5,3 foizini tashkil qiladi.