Haj-2019. Keksa ziyoratchilar uchun navbatlar, kutishlar va tekshiruvlarga barham beriladimi?

Kun.uz tahririyatiga Toshkent shahridan Umra va Haj safarlariga ziyoratga borayotgan keksa otaxon va onaxonlarning tibbiy tekshiruvdan o‘tishi va emlanishi bilan bog‘liq murakkab vaziyatlar yuzaga kelayotgani xususida murojaatlar kelib tushdi.

Biz vaziyat bilan yaqindan tanishish uchun Toshkent shahri Mirzo Ulug‘bek tumanidagi 5-son oilaviy poliklinikada bo‘ldik.

Bu yerda Toshkent shahridan Haj va Umraga boruvchi barcha (!) ziyoratchilar yakuniy tibbiy ko‘rikdan o‘tkazilib, emlanar ekan.

Buning uchun qariyalar avvalo 5-poliklinikaning yerto‘lasiga tushishar ekan. Yerto‘lada ularning o‘zi propiska qilingan tumanlardagi tibbiyot birlashmalari orqali to‘plagan hujjatlarini ko‘zdan kechirilar ekan. Qayd etib o‘tish lozim, anchadan buyon ta'mirlanmagan poliklinikaning yerto‘lasida keksalar diqqinafas bo‘lib o‘tirishibdi. Chunki ularga kutish uchun ajratilgan joy shamollatilmaydi. O‘rindiq esa hammaga ham yetmaydi.

Keyin poliklinikaning birinchi qavatida ziyoratchilar vrachlar yakuniy ko‘rigidan o‘tkazilib, emlanar ekan.

Haj safariga boruvchilar uchun har kuni 50 kishidan iborat navbat hosil qilingan. Biz borgan kuni (4 aprel) 6 aprel uchun navbat shakllantirilib, jurnalda ro‘yxat tuzilayotgan ekan.

Umra safariga borayotganlar uchun ro‘yxat shakllantirilmasdan, jonli navbat orqali fuqarolar qabul qilinar ekan.

Biz fuqarolarni gapga tutdik. Ular bu maskanga 2-3 martalab qatnashga majbur bo‘lishayotgani, navbatda turish, kutish bilan bog‘liq ma'lum bir qiyinchiliklar yuzaga kelayotganini aytib o‘tishdi. Agar hujjatlarda kamchilik topilsa, uni tuzatib kelish uchun yana vaqt sarflanadi. Ziyoratchilarning aksariyati qariyalar ekanini yodda tuting.

Biz mazkur vaziyat yuzasidan 5-oilaviy poliklinika bosh vrachi Nargiza Mirbabayeva bilan suhbatlashdik.

Bosh vrach Saudiya Arabistonidagi muqaddas qadamjolarga ziyoratni o‘tkazish tartibi Vazirlar Mahkamasining 2017 yil 28 dekabrdagi 1081-sonli qarorida ko‘rsatilgan tartibda, shuningdek, Toshkent shahar hokimligi huzuridagi Haj va Umra tadbirlarini tashkil etish hay'atining 2019 yil 11 martdagi 08-B-10-sonli yig‘ilish bayoni, Toshkent shahar sog‘liqni saqlash bosh boshqarmasining 2019 yil 14 martdagi 01/692-sonli xati va Mirzo Ulug‘bek tumani tibbiyot birlashmasining 2019 yil 25 martdagi 73-sonli buyrug‘iga ko‘ra tashkillashtirilmoqda.

Saudiya Arabistoni talabiga ko‘ra, ziyoratchilar meningitga qarshi vaksina bilan shu yerda emlanishadi. Bularning barchasi ziyorat vaqtida ko‘ngilsiz hodisalar ro‘y bermasligi uchun qilinmoqda.

Muxtasar qilib aytganda, bosh vrach ayni paytda Haj kvotalari ko‘paygani, Umra safarlaridan kvota olib tashlangani uchun safarga otlangan ziyoratchilar soni keskin ortgani va poliklinikaning kuchi yetmayotgani sababli navbatlar vujudga kelayotganini aytib o‘tdi. Boz ustiga, poliklinika faqat ziyoratchilarga xizmat ko‘rsatish uchun emas, yon-atrofdagi 20 ming 800dan ziyod aholiga ham xizmat ko‘rsatishi kerak.

Mutasaddilarimiz mana shunday tadbirlarni qandaydir monopoliya, sun'iy navbat yaratishsiz amalga oshirishni qachon eplashar ekan-a, degan savol tug‘iladi o‘z-o‘zidan.

Poliklinikada keksa ziyoratchilarga yaratilgan sharoitni aslo ko‘ngildagidek, deb bo‘lmaydi. Haj safari mayli-kuya, lekin kundan-kunga ortib borayotgan Umra safari uchun tibbiy ko‘rikdan o‘tish va emlash poytaxtdagi tuman tibbiyot birlashmalarining o‘ziga topshirilsa bo‘lmaydimi?

Xo‘p, talab tobora ortib borayotgan ekan, ziyoratchilar uchun alohida poliklinika qilinsa bo‘lmaydimi? Chunki, ilgari Umra safarlari ham cheklangan va mavsumiy bo‘lar edi. Hozir ziyoratchilar yil-o‘n ikki oy davomida safarga otlanishmoqda. Uzbekistan Airways aviakompaniyasi ham Saudiya Arabistoniga muntazam reyslarni ko‘paytirmoqda.

Vaziyat chindan ham bizga tasvirlab berilganidek ekan. Haliyam borgan kunimiz navbat biroz siyrakroq edi. Biz murojaatga labbay deb javob berib, duogo‘y keksa otaxon va onaxonlarni qiynayotgan muammoni o‘rgandik. Endi poytaxtdagi mutasaddilar buni bartaraf etish choralarini ko‘rishar. Savob ham kerak-ku…

Shuhrat ShOKIRJONOV,
Kun.uz muxbiri.