Shoygu NATOning to‘rt davlati mudofaa vazirlari bilan gaplashdi. U Ukraina go‘yoki «iflos bomba» (radiologik qurol) portlatmoqchi ekanini aytmoqda. Lekin bunga hech qanday dalil keltirmagan. Ukrainlar javob qaytarishdi.
RF mudofaa vaziri Sergey Shoygu 23 oktyabr kuni telefon orqali G‘arbning bir necha mamlakatlari - Fransiya, Turkiya, Buyuk Britanii va AQSh mudofaa vazirlari bilan telefon orqali muloqot qildi. Shoygu ularning har biri bilan Ukrainadagi «nazorat qilib bo‘lmaydigan darajada kuchayib ketishga moyil bo‘lgan vaziyat»ni muhokama qilgan
RF mudofaa vazirligi xabar qilishicha, Fransiya, Turkiya va Buyuk Britaniyadagi hamkasblari bilan muzokaralar chog‘ida Shoygu «Ukraina tomonidan „iflos bomba“ qo‘llangan holda provokatsiyalar amalga oshirilishi ehtimoli yuzasidan o‘z xavotiri»ni bildirgan. RF mudofaa vazirligi bu versiyani asoslovchi hech qanday dalil keltirmagan. Rossiya harbiy idorasining Pentagon bilan muzokaralar to‘g‘risidagi xabarida rossiyaliklar vaziri muloqot chog‘ida «ifos bomba» mavzusini ko‘targani borasida aniq gap keltirilmagan.
Shoyguning muzokaralaridan biroz oldinroq RIA Novosti «Kiyev rejimi Ukrainada „iflos bomba“ bilan provokatsiya tayyorlayotgani» to‘g‘risida xabar bergandi. Rossiya davlat agentligi bunda «turli mamlakatlardagi ishonchli manbalari», jumladan Ukrainadagi manbasiga tayangan holda xabar tarqatgan. Agentlikning tasdiqlashicha, provokatsiya go‘yoki Rossiyani ommaviy qirg‘in quroli qo‘llashda ayblash va «bu orqali dunyoda Moskvaga nisbatan ishonchga putur yetkazishga qaratilgan kuchli aksilrossiya kampaniyasini boshlash» uchun tayyorlanmoqda. RIA Novosti xabarida «iflos bomba» go‘yoki Ukrainada tayyorlanayotgani, Kiyev esa «yadro quroli tarkibiy qismlari Ukrainaga taqdim etilishi masalasida» aloqada bo‘lib turgani aytilgan. Bu ma’lumot boshqa mustaqil manbalar orqali tasdiqlanmagan.
Buyuk Britaniya mudofaa vaziri Ben Uolles Sergey Shoyguni eskalatsiyani yanada kuchaytirish uchun bahona sifatida bu kabi bayonotlardan foydalanmaslikka chaqirgan. Buyuk Britaniya mudofaa vazirligi Rossiya tomoni tashabbusi bilan tashkillashtirilgan muloqot tafsilotlarini keltiradi.
Vazir Shoygu Ukraina G‘arb davlatlari, jumladan Buyuk Britaniya ko‘magida Ukrainadagi mojaroni kuchaytirishga qaratilgan harakatni rejalashtirayotganini iddao qildi. Mudofaa vaziri [Ben Uolles] bu ayblovni rad etdi va bu kabi bayonotlar eskalatsiya uchun bahona sifatida foydalanilmasligi kerakligidan ogohlantirdi.
Buyuk Britaniya mudofaa vazirligi xabarida ta’kidlanishicha, ikki vazir ham muloqot chog‘ida o‘zini «professional tutgan va o‘zaro hurmat saqlagan».
O‘z navbatida Turkiya mudofaa vazirligi Turkiya mudofaa vaziri Xulusi Oqar suhbat chog‘ida Sergey Shoyguga Anqara mintaqada barqarorlikni tiklashda yordam ko‘rsatishga tayyorligini aytganini ma’lum qilgan. «Tomonlar mintaqada vaziyatni yanada chuqurlashtirishi mumkin bo‘lgan ehtimoliy provokatsiyalar qarshisida ogohlikni saqlash zarurligini qayd etdi», — deya Turkiya mudofaa vazirligiga tayangan holda yozadi Anadolu.
Ukraina hukumati «iflos bomba» haqidagi xabarlarni yolg‘on deb atadi. «Rossiyaning Ukraina go‘yoki „iflos bomba“dan foydalanishni rejalashtirayotgani haqidagi yolg‘onlari bema’nilik bilan bir qatorda, xavfli hamdir», — dedi Ukraina tashqi ishlar vaziri Dmitro Kuleba. U Ukraina yadro qurollarini tarqatmaslik to‘g‘risidagi shartnoma ishtirokchisi hisoblanishi va unga sodiq ekanini qayd etgan. «Bizda „iflos bomba“lar yo‘q va biz bunday narsaga ega bo‘lishni rejalashtirmaganmiz... Rossiyaliklar ko‘pincha o‘zlari rejalashtirgan narsada boshqalarni ayblaydi», — degan Kuleba.
Ukraina prezidenti ofisi rahbari maslahatchisi Mixaylo Podolyak ham Ukrainaning Liga.net nashriga bergan intervyusida Shoyguning so‘zlariga munosabat bildirib, shunday degan: «Bu surbetlik bilan yolg‘on gapirsa, bunga kimdir ishonadi, deb o‘ylaydigan sub’yektlar ijrosidagi mutlaqo va butunlay kutilgan bema’nilik». Podolyak shuningdek tvitterida «hech qanday „iflos bomba“ yo‘qligi, faqat rossiyaliklarning yaqqol ko‘rinib turgan genotsidini yangi feyklar orqali oqlashga bo‘lgan iflos urinishlar borligi»ni ta’kidlagan.
Ukraina prezidenti Volodimir Zelenskiy 23 oktyabr kuni oxiridagi an’anaviy tungi videomurojaatida Ukrainada «iflos bomba»ni faqat Rossiya qo‘llashi mumkinligini aytdi.
Rossiya qayerga bormasin, hamma joyda o‘zidan keyin ommaviy qabrlar, zindonlar, vayron bo‘lgan shahar va qishloqlar, minalangan yerlar, yo‘q qilingan infratuzilma va tabiiy ofatlarni qoldiradi. Va agar kimdir Yevropaning bizga tegishli qismida yadroviy quroldan foydalanishi mumkin bo‘lsa, bu qaysi sub’yekt ekani aniq va bu sub’yekt Shoyguga barcha vazirlarga qo‘ng‘iroq qilib, Ukraina nimagadir tayyorlanayotganini aytishni buyurgan. Bu faqat bir narsani bildiradi: Rossiya allaqachon hamma narsani tayyorlab qo‘ygan.
Hisoblaymanki, endi dunyo imkon qadar keskin munosabatda bo‘lishi kerak. Agar Rossiya stavkani yana bir pog‘onaga ko‘tarish va navbatdagi keskinlashtiruvchi qadamni tashlashga tayyorlanayotgan bo‘lsa — u hozirning o‘zida o‘zining istalgan yangi «iflosligi»ga dunyo ko‘z yumib qarab turmasligini bilishi kerak.
Bu Rossiya tomonidan so‘nggi vaqtlarda Ukraina manziliga bildirilgan birinchi ayblov emas. 18 oktyabr kuni Rossiyaning Ukrainaga bosqiniga qo‘mondonlik qiluvchi Sergey Surovikin Ukraina Xerson oblastining bosib olingan hududida joylashgan Kaxovka GES to‘g‘oniga yoppasiga raketa zarbalari berishni rejalashtirayotganini aytgandi. Amerikadagi Urushlarni o‘rganish qilish instituti Rossiya, katta ehtimol bilan, Kaxovka GES dambasiga zarar yetkazib, bunda Ukrainani ayblashga tayyorlanayotganini taxmin qildi. Shundan keyin Ukraina prezidenti Volodimir Zelenskiy Kiyev hukumatidagi ma’lumotlarga ko‘ra Rossiya harbiylari Kaxovka GES dambasini minalagani haqida aytdi.
