Қўшимча функционаллар
-
Тунги кўриниш
АҚШ термоядро синтезида инқилоб ясади

Фото: Bob Mumgaard / Plasma Science and Fusion Center / MIT
Alcator C-Mod токамакасида ишлаган Массачусетс технология институти физиклари, плазманинг кузатувлар тарихидаги энг юқори босимига эришишнинг уддасидан чиқишди. Тадқиқотчилар Атом энергияси бўйича агентликнинг Япониядаги йиғилишида шу ҳақда маълум қилди, дея хабар қилмоқда Gizmodo сайти.
Токамак – тородиал камера бўлиб, у бошқарилувчи термоядро синтези учун зарур бўлган кўрсаткичларга эришишга мўлжалланган. Термоядро эса, анъанавий ядро энергетикасидан шуниси билан фарқланадики, бунда оғир ядро атомлари енгилларидан синтез қилинади. Бироқ, физиклар сўнгги 50 йил мобайнида энергия олишга етарли термоядро синтезини олишнинг уддасидан чиқа олмаётган эди.
Токамак ичидаги атомлар тороидал магнит майдони билан ушлаб турилади. Улар 100 миллион даражагача қиздирилади. Бу эса, атомлар плазмасига айланади (протонлар ва электронлардан иборат «қайноқ шўрва»). Зарралар оғир атомларга айланиш учун бирикканида маълум миқдорда энергия ажралиб чиқади. Аммо, энергия катта миқдорда ва давомли бўлиши учун плазма барқарор бўлиши лозим.
Олимлар атомлардан ташкил топган «шўрва»ни янада қуюқлаштириш учун ўта қудратли магнитлардан фойдаланишган. Натижада, плазма ичидаги босим шу пайтгача кузатилмаган икки атмосферага етган. Албатта, бу унинг барқарорлигини таъминлаш учун етарли бўлмаса-да, олимларнинг фикрича, бу рекорд энергетик самарали реакторлар йўлидаги илк қадамдир.
Гарчи Alcator C-Mod тажрибадан сўнг бузилганига қарамай, эндиликда тажрибаларни давом эттириш учун агентликнинг Франциядаги ITER тажриба реакторидан фойдаланилади.
Тавсия этамиз
Германияга ишга юбориш билан боғлиқ фирибгарлик ҳолати аниқланди
Жамият | 15:33 / 23.07.2025
Ўзбекистонда iPhone нархлари қимматлашди. Нега?
Иқтисодиёт | 21:38 / 22.07.2025
Тошкентда беморга шилқимлик қилган шифокор 5 суткага қамалди
Жамият | 15:28 / 22.07.2025
Таркибида кучли таъсир қилувчи моддалар бўлган оздирувчи қаҳвалар савдосига чек қўйилди
Жамият | 09:27 / 22.07.2025
Сўнгги янгиликлар
-
Қашқадарё вилоятида политехникум ташкил этилади - ҳукумат қарори лойиҳаси
Ўзбекистон | 07:43
-
Эрон ТИВ раҳбари: Теҳрон уранни бойитишдан воз кечмайди
Жаҳон | 07:40
-
Фуқаро авиацияси ходимларига тиббий хулоса бериш қоидалари ишлаб чиқилди
Ўзбекистон | 07:30
-
Шотландияга сафар: WSJ Трампнинг пресс-пулидан чиқариб ташланади
Жаҳон | 07:20
Мавзуга оид

23:22 / 23.07.2025
АҚШ Олимпия қўмитаси трансгендерларга аёллар мусобақаларида иштирок этишини тақиқлади

12:04 / 23.07.2025
Япония бош вазири Шигеру Ишиба истеъфога чиқди - ОАВ

23:01 / 22.07.2025
АҚШ Трампнинг янги муддати давомида Украинага биринчи ҳарбий ёрдам шартномасини эълон қилди

19:00 / 22.07.2025