ОКМКда ноёб турдаги янги маҳсулотлар ўзлаштирилмоқда

Илм-фаннинг ишлаб чиқаришга интеграцияси янги турдаги маҳсулотлар ишлаб чиқарилишига сабаб бўлмоқда. Айниқса, инновацион ишланмаларнинг саноатга татбиқ этилиши янги маҳсулот турларини ишлаб чиқаришда муҳим аҳамият касб этади. Бу борада Олмалиқ кон-металлургия комбинатида самарали изланишлар олиб борилмоқда. Жумладан, 2022 – 2024 йилларга мўлжалланган “Олмалиқ КМК” АЖ “Нодир металлар ва қаттиқ қотишмалар илмий ишлаб чиқариш бирлашмаси”ни ривожлантириш ва янги маҳсулотларни ўзлаштириш дастури ижроси бўйича салмоқли ишлар амалга ошириляпти.

Хусусан, бирлашма қошидаги Ўзбек-Корейс илмий технологик маркази мутахассислари, (Инновацион технологияларни ишлаб чиқиш ва жорий этиш маркази раҳбари, профессор Амир Обидов ҳамда NASA агентлиги, Hyundai ва Samsung компанияларининг лойиҳаларида қатнашган ёш олим, кимёгар Элёржон Жумаев ҳамкорликда бир қатор) янги турдаги маҳсулотларнинг илк намуналарини олишга муваффақ бўлишди.

Ушбу маҳсулотлардан бири юқори даражада мустаҳкамлик ва эгилувчанликка эга никел асосли янги суперқотишмадир.

Қотишмадан узоқ ишлайдиган, масалан, автомобилсозлик, ички ёнув двигателлари, юқори иссиқликда ишловчи қурилмалар, нефть-газ соҳасида, аэрокосмик ишлаб чиқаришда фойдаланилади.

Ҳозир дунё давлатларида inconel деган никел асосли қотишма бор. Бу ривожланган автомобилсозликда кўп ишлатилади. Асосан, Chevrolet, Hyundai, Kia'лар моторида шундай материал ишлатилади.

Янги ихтиро никел асосли суперқотишмалар оиласига мансуб бўлган металл композиция ҳисобланади. Унинг афзаллиги оксидланиш даражаси йўқлигида, яъни коррозияга учрамайди, шу сабаб узоқ муддат яроқли бўлади. Зичлиги пастлиги ҳисобига енгил, лекин бу мўрт дегани эмас. Яъни у енгил, мустаҳкам, эгилувчан, ҳар хил ҳарорат ва иқлимларда синиб кетмайди, ташқи муҳит таъсирини олмайди (Ушбу ихтиро муаллифи Элёржон Жумаевнинг таъкидлашича ). Ихтиро халқаро миқёсда патентга лойиқ топилган. Бу ихтиро аэрокосмик ва автомобилсозлик соҳалари учун муҳим янгилик бўлди. Янги суперқотишма енгил бўлиши билан бирга, жуда юқори ҳароратга бардошли ҳисобланади ва енгил қуйилади.

 Яна бир янги маҳсулот аммоний октамолибдат бўлиб, у тутунни камайтирувчи ва оловни сўндириш хусусиятига эга. Ушбу модда барча пластик маҳсулот (поливинилхлорид )ларига қўшилганда биринча навбатда ёнғинни ўчириш хусусиятга эга. Энг афзаллик жиҳати, пластик қурилиш материалига қўшилганда унинг ёнувчанлигини тўхтатиши билан аҳамиятли. Шунингдек, ушбу маҳсулот дунё бозорларида автомобиль интерьери, авиaкосмик интерьерига, кабелларга қўшилади.

 Ушбу маҳсулотни олишда амалга оширилган илмий изланишлар ўз натижасини узоқ куттирмади. 23 август куни аммоний октамолибдат 99,99% соф ҳолатда олинишга эришилди. Айни пайтда маркетинг ишлари олиб борилмоқда. Мазкур маҳсулотни катта ҳажмда ишлаб чиқариш режалаштирилмоқда.

Ушбу маҳсулотни олишда амалга оширилган илмий изланишлар ўз натижасини узоқ куттирмади. 23 август куни аммоний октамолибдат 99,99% соф ҳолатда олинишга эришилди. Айни пайтда маркетинг ишлари олиб борилмоқда. Мазкур маҳсулотни катта ҳажмда ишлаб чиқариш режалаштирилмоқда.

Бирлашма директорининг Ишлаб чиқариш бӯйича ўринбосари У.Рўзиев, Илмий технологик марказ бўлими бошлиғи Ғ.Пармонов ҳамда

Ишлаб чиқаришни мувофиқлаштириш бўлим бошлиғи ӯринбосари Ф.Шоназаровлар ушбу маҳсулот яратилишида муҳим роль ўйнашди.

Ҳозирда илк намуналари яримсаноат шароитида ишлаб чиқарилди. Ушбу маҳсулот молибден асосидаги маҳсулот саналади. Ўйлаймизки, бу маҳсулотимиз қурилиш соҳасида ҳам кенг қўлланилиб, соҳада инқилоб ясаши шубҳасиз.

Комбинат мутахассислари ва олимларининг ушбу ютуқлари мамлакатимиз мустақиллигининг 31 йиллигига ўзига хос совға бўлади, десак муболаға бўлмайди.

ОКМК Ахборот хизмати Ⓣ