Жаҳон | 08:29 / 21.09.2023
8370
4 дақиқада ўқилади

Зеленский Россияни БМТ Хавфсизлик кенгашида вето ҳуқуқидан маҳрум қилишга чақирди

«Вето нафрат ва урушга берилиб кетганлар учун қурол бўлмаслиги керак», деди Володимир Зеленский БМТ Хавфсизлик кенгашининг очиқ йиғилишида.

Фото: AP/Craig Ruttle

Россия Украинага қарши жиноий ва асоссиз уруш олиб бормоқда, унинг ҳудудлари ва ресурсларини тортиб олмоқчи. Бу ҳақда Украина президенти Володимир Зеленский 20 сентябр, чоршанба куни БМТ Хавфсизлик кенгашининг очиқ мажлисида сўзлаган нутқида айтиб ўтди. Унинг сўзларига кўра, Россия «ўз тажовузкорлиги билан дунёни урушлардан ҳимоя қилиши керак бўлган халқаро меъёрларнинг барчасини бузишга» уринмоқда, айни пайтда БМТ боши берк кўчага кириб қолган. «Инсоният давлатларнинг суверен чегараларини ҳимоя қилишда энди БМТга таянмаяпти. Аммо Украинада ечим бўйича таклифлар бўлмаганида, мен бугун бу ерда бўлмаган бўлардим», деди Зеленский. Бундан ташқари, у Россияни Украина халқи геноцидида айблади.

Шу билан бирга, Зеленский Россияни БМТ Хавфсизлик кенгашидаги вето ҳуқуқидан маҳрум қилишни таклиф этди. «Вето нафрат ва урушга берилиб кетганлар учун қурол бўлмаслиги керак», деди у. Унга кўра, БМТ Бош ассамблеясига ветони бекор қилиш учун реал имконият берилиши керак. «Бу биринчи зарур қадамдир. Осиё, Африка, Европа, Америка ва Тинч океани минтақаси давлатлари эркинлигини акс эттирувчи учдан икки қисм овозни олиш шарти билан - глобал кўпчилик - вето ҳақиқатдан ҳам енгиб ўтилиши керак ва Бош ассамблеянинг резолюцияси барча аъзо давлатлар томонидан бажарилиши мажбурий бўлиши керак. Иккинчи қадам - БМТ Хавфсизлик кенгаши дунё халқлари олдида тўлиқ жавобгар бўлиши лозим. Мен турли раҳбарларнинг Хавфсизлик кенгашидаги халқлар вакиллигини кенгайтириш таклифларини олқишлайман. Хавфсизлик кенгашининг доимий аъзолари доираси замонавийликни акс эттириши керак», - дея хулоса қилди Зеленский. Унинг фикрича, Германия тинчлик ва хавфсизлик учун кураши учун, шунингдек, Африка Иттифоқи, Япония ва Ҳиндистон кенгаш доимий аъзоси бўлишга лойиқдир.

Зеленский Украинадаги урушни тугатиш учун тинчлик режасини эълон қилди 

Володимир Зеленский, шунингдек, Украинадаги урушни тугатиш бўйича икки банддан иборат тинчлик режасини эълон қилди. Биринчиси, Украинанинг бутун ҳудудидан 1991 йил чегаралари доирасида Россия барча қўшинлари ва ҳарбий тузилмаларини, шу жумладан Қора денгиз флотини тўлиқ олиб чиқиш. Иккинчиси - Қора ва Азов денгизларидаги, шунингдек, Керч бўғозидаги бутун давлат чегараси ва эксклюзив иқтисодий зона устидан назоратни Украинага тўлиқ қайтариш. «Фақат ушбу икки банднинг амалга оширилиши ҳарбий ҳаракатларни ҳалол, ишончли ва тўлиқ тўхтатишга олиб келади», деди Украина президенти. 

Россиянинг БМТдаги доимий вакили Василий Небензя Хавфсизлик кенгаши мажлисида иштирок этиб, Зеленскийнинг нутқига аралашишга уринди. Бироқ, БМТ Бош ассамблеяси сессиясига раислик қилган Албания бош вазири Эди Рама унга бунга рухсат бермай, Небензяга: «Урушни тўхтатинг, шунда президент Зеленский сўзга чиқмайди», деб таклиф қилди. Володимир Зеленскийнинг нутқи давомида Россия ташқи ишлар вазири Сергей Лавров йиғилишда иштирок этмади. 

Кейинроқ Володимир Зеленский X ижтимоий тармоғида Албания бош вазирига миннатдорчилик билдириб: «ҳурматли Эди Рама, бугун БМТ Хавфсизлик кенгашида сиз бутун дунёга Россия билан қандай тўғри муносабатда бўлишни, унинг ёлғончилиги ва иккиюзламачилигини кўрсатдингиз», деб ёзди. 

Мавзуга оид